संत एकनाथ अभंग ११२०ते१३२३
संत एकनाथ अभंग ११२०ते१३२३ – संत एकनाथ गाथा
हरिपाठ – अभंग ११२० ते ११४४
११२०
हरिचिया दासां दाही दिशा । भावें जैसा तैसा हरि एक ॥१॥
हरि मुखी गातां हरपली चिंता । त्या नाही मागुता जन्म घेणें ॥२॥
जन्म घेणें लागे वासनेच्या संगे । तेचि झाली अंगें हरिरुप ॥३॥
हरिरुप झाले जाणणें हरपलें । नेणणें तें गेलें हरीचें ठायीं ॥४॥
हरिरुप ध्यानीं हरिरुप मनीं । एका जनार्दनीं हरी बोला ॥५॥
हे पण वाचा: संत एकनाथांची संपूर्ण माहिती
११२१
हरि बोला हरि बोला नाहीं तरी अबोला । व्यर्थ गलबला करुं नका ॥१॥
नको नको मान नकों अभिमान । सोडी मीतूंपण तोचि सुखी ॥२॥
सुखी जेणें व्हावें जग निववावें । अज्ञानी लावावें सन्मार्गासी ॥३॥
मार्ग जया कळें भाव भक्तिबळें । जगाचियें मळें न दिसती ॥४॥
दिसती जनीं वनींप्रत्यक्ष लोचनीं । एका जनार्दनीं ओळखिलें ॥५॥
११२२
ओळखिला हरि धन्य तो संसारी । मोक्ष त्याचे घरीं सिद्धिसहित ॥१॥
सिद्धि लावी पिसे कोणतया पुसे । नेणे राजहंसे पाणी कायी ॥२॥
काय तें करावें संदेहीं निर्गुण । ज्ञानाने सगुण ओस केलें ॥३॥
केलें कर्म झालें तेंचि भोगा आलें । उपजलें मेले ऐसे किती ॥४॥
एका जनार्दनीं नाहीं यातायाती । सुखाची विश्रांती हरिसंगे ॥५॥
११२३
जें जें दृष्टी दिसे तें तें हरिरुप । पुजा ध्यान जप त्यासी नाहीं ॥१॥
वैकुंठ कैलासी तीर्थक्षेत्रीं देव । तयाविण ठाव रिता कोठें ॥२॥
वैष्णवांचे गुह्मा मोक्षाचा एकांत । अनंताचा अंत पाहतां नाहीं ॥३॥
आदि मध्य अंती अवघा हरि एक । एकचि अनेक एक हरि ॥४॥
एकाकार झाले जीव तोचि दोन्ही । एकाजनार्दनी ऐसें केलें ॥५॥
११२४
नामविण मुख सर्पाचें तें बीळ । जिव्हा नव्हे काळसर्प आहे ॥१॥
वाचा नव्हे लांव जळो त्याचे जिणें । यातना भोगणें यमपुरी ॥२॥
वैष्णवांचें गुह्मा मोक्षाचा एकांत । अनंताचा अंत पाहतां नाहीं ॥३॥
आदि मध्य अंती अवघा हरि एक । एकचि अनेक एक हरि ॥४॥
एकाकार झाले जीव तेचि दोन्ही । एका जनार्दनीं ऐसें केलें ॥५॥
११२५
धन्य माय व्याली सुकृताचें फळ । फळ तें निर्फळ हरीविण ॥१॥
वेदाचेंहि बीज हरि हरि अक्षरें । पवित्र सोपारें हेंचि एक ॥२॥
योगायाग व्रत नेम धर्म दान । न लगे साधन जपतां हरी ॥३॥
साधनाचे सार नाम मुखीं गातां । हरि हरि म्हणतां कार्यासिद्धि ॥४॥
नित्य मुक्त तोची एक ब्रह्माज्ञानी । एका जनार्दनें हरिबोला ॥५॥
११२६
बहुतां सुकृतां नरदेह लाधला । भक्तिवीण गेला अधोगती ॥१॥
बाप भाग्य कैसें न सरेचि कर्म । न कळेचि वर्म अरे मुढा ॥२॥
अनेका जन्माचें सुकृत पदरीं । त्याचें मुखा हरि पैठा होय ॥३॥
राव रंक हो कां उंच नीच याती । भक्ति विण माती मुखीं त्याच्या ॥४॥
एका जनार्दनीं हरि हरि म्हणतां । मुक्ति सायुज्यता पाठी लागे ॥५॥
११२७
हरिनामामृत सेवी सावकाश । मोक्ष त्याचे भुस दृष्टीपुढें ॥१॥
नित्य नामघोष जयाचे मंदिरीं । तेचि काशीपुरी तीर्थक्षेत्र ॥२॥
वाराणशी तीर्थ क्षेत्रा नाश आहे । अविनाशासी पाहे नाश कैंचा ॥३॥
एका तासामाजीं कोटीं वेळां सृष्टी । होती जाती दृष्टी पाहे तोची ॥४॥
एका जानर्दनीं ऐसें किती झाले । हरिनाम सेविलें तोचि एक ॥५॥
११२८
भक्तिविण पशू कशासी वाढला । सटवीनें नेला कैसा नाहीं ॥१॥
काय माय गेली होती भूतापाशीं । हरि नये मुखासी अरे मुढा ॥२॥
पातके करितां पुढें आहे पुसतां । काय उत्तर देता होशील तुं ॥३॥
अनेक यातना यम करवील । कोण सोडवील तेथें तुजला ॥४॥
एका जनार्दनीं सांगताहे तोंडे । आहा वांचा रडे बोलताची ॥५॥
११२९
स्वहिताकारणें संगती साधुची । भावें भक्ति हरीची भेटी तेणें ॥१॥
हरि तेथें संत संत तेथें हरि । ऐसे वेद चारी बोलताती ॥२॥
ब्रह्मा डोळसां तें वेदार्थ नाकळे । तेथें हे आंधळें व्यर्थ होती ॥३॥
वेदार्थाचा गोवा कन्या अभिलाष । वेदें नाहीं ऐसें सांगितलें ॥४॥
वेदांची हीं बीजाक्षरें हरि दोनी । एका जनार्दनीं हरि बोला ॥५॥
११३०
सत्पद तें ब्रह्मा चित्पद तें माया । आनंद पदीं जया म्हणती हरी ॥१॥
सप्त्द निर्गुण चित्पद सगुण । सगुण निर्गुण हरिपायीं ॥२॥
तत्सादिति ऐसे पैल वस्तुवरी । गीतेमाजी हरि बोलियेले ॥३॥
हरिपदप्राप्ति भोळ्यां भाविकांसी । अभिमानियांसी गर्भवास ॥४॥
अस्ति भाति प्रिय ऐशी पदें तिनी । एका जनार्दनीं तेंचि झालें ॥५॥
११३१
नाकळें तें कळें कळे तें नाकळे । वळे तें नावळे गुरुविण ॥१॥
निर्गुणीं पावलें सगुणीं भजतां । विकल्प धरितां जिव्हा झडे ॥२॥
बहुरुपी धरी संन्याशाचा वेश । पाहोन तयास धन देती ॥३॥
संन्याशाल नाहीं बहुरुपीं याला । सगुणीं भजला तेथें पावे ॥४॥
अद्वैताचा खेळ दिसे गुणागुणीं । एका जनार्दनीं ओळखिलें ॥५॥
११३२
ओळखिला हरि सांठविला पोटीं । होतां त्याची भेटीं दुःख कैचें ॥१॥
नर अथवा नारी हो कां दुराचारी । मुखीं गातां हरी पवित्र तो ॥२॥
पवित्र तें कुळ धन्य त्याची माय । हरिमुखें गाय नित्य नेंमें ॥३॥
काम क्रोध लोभ जयाचे अंतरीं । नाहीं अधिकारी ऐसा येथें ॥४॥
वैष्णवांचें गुह्मा काढिलें निवडुनी । एका जनार्दनीं हरि बोला ॥५॥
११३३
हरि बोला देतां हरि बोला घेतां । हांसतं खेळतां हरि बोल ॥१॥
हरि बोला हरि बोला खातां । सर्व कार्य करितां हरि बोला ॥२॥
हरि बोला एकांतीं हरि बोला लोकांतीं । देहत्यागा अंती हरि बोला ॥३॥
हरि बोला भांडतां हरि बोला कांडतां । उठतां बैसतां हरि बोला ॥४॥
हरि बोला जनीं हरि बोला विजनीं । एका जनार्दनीं हरि बोला ॥५॥
११३४
एक तीन पांच मेळा पंचविसाचा । छत्तीस तत्वांचा मुळ हरि ॥१॥
कल्पना अविद्या तेणें झाला जीव । मायोपाधि शिव बोलिजे रवी ॥२॥
जीव शिव दोनी हरिरुपी तरंग । सिंधु तो अभंग नेणें हरि ॥३॥
शक्तिवरी रजत पाहतां डोळां दिसे । रज्जुवरीं भासे मिथ्या सर्प ॥४॥
क्षेत्रक्षेत्रज्ञाते जाणताती ज्ञानीं । एका जनार्दनीं हरि बोला ॥५॥
११३५
कल्पनेपासुनी कल्पिला जो ठेवा । तेणें पडे गोंवा नेणें हरि ॥१॥
दिधल्यावांचुनि फलप्राप्ति कैंची । इच्छा कल्पनेची व्यर्थ बापा ॥२॥
इच्छावें तें जवळी हरीचे चरण । सर्व नारायण देतो तुज ॥३॥
न सुटे कल्पना अभिमानाची गांठी । घेता जन्म कोटी हरि कैंचा ॥४॥
एका जनार्दनीं सांपडलीं खुण । कल्पना अभिमानी हरि झाल ॥५॥
११३६
काय नपुंसका पद्मिणीचे सोहळे । वांझेसी डोहळें कैंचे होती ॥१॥
अधांपुढें दीप खरारी चंदन । सर्पा दुधपान करुं नये ॥२॥
क्रोधी अविश्वासी त्यासी बोध कैंचा । व्यर्थ आपुली वाचा शिणवुं नये ॥३॥
खळाची संगतेरे उपयोगासी नये । आपण अपाय त्याचे संगे ॥४॥
वैष्णवीं कृपथ्य टाकिलें वाकुळीं । एका जनार्दनीं तेचि भले ॥५॥
११३७
न जायेचि ताठ नित्य खटाटोप । मंडुकीं वटवट तैसें ते गा ॥१॥
प्रेमाविण भजन नकाविण मोतीं । अर्थाविण पोथी वाचुनी कय ॥२॥
कुंकुवा नाहीं ठाव म्हणे मी आहेव । भावविण देव कैसा पावे ॥३॥
नुतापविण भाव कैसा राहे । अनुभवे पाहे शोधुनियां ॥४॥
पाहतां पाहणें गेलें तें शोधुनी । एका जनार्दनीं अनुभविलें ॥५॥
११३८
परिमळ गेलिया वोस फुल देठीं । आयुष्य शेवटीं देह तैसा ॥१॥
घदिघडी काळ वाट याची पाहे । अझुनि किती आहे अवकाश ॥२॥
हाचि अनुताप घेऊनि सावाध । कांहीं तरी बोध करीं मना ॥३॥
एक तास उरला खटवांगरायासी । भाग्यदशा कैसीप्राप्त झाली ॥४॥
सांपडला हरि तयाला साधनी । एका जनार्दनीं हरि बोला ॥५॥
११३९
करा रे बापानों साधन हरीचें । झणीं करणीचें करुं नका ॥१॥
जेणें नये जन्म यमाची यातन ऐसिया साधना करा कांही ॥२॥
साधनांचे सार मंत्रबीज हरि । आत्मतत्त्व धरी तोचि एक ॥३॥
कोटी कोटी यज्ञ नित्य ज्याचा नेम । एक हरिनामा जपतां घडे ॥४॥
एका जनार्दनीं न घ्यावा संशय । निश्चयेंसी होय हरिरुपा ॥५॥
११४०
बारा सोळाजणी हरीसी नेणती । म्हणोनी फिरती रात्रंदिवस ॥१॥
सहस्त्र मुखांचां वर्णितां भागला । हर्ष जया झाल तेणें सुखें ॥२॥
वेद जाणूं गेला पुढें मौनावला । तें गुह्मा तुजला प्राप्त कैंचें ॥३॥
पूर्व सुकृताचा पुर्ण अभ्यासाचा । दास सदगुरुचा तोचि जाणें ॥४॥
जाणते नेणते हरीचे ठिकाणीं । एका जनार्दनीं हरि बोला ॥५॥
११४१
पिंडी देहस्थिती ब्रह्मांडी पसारा । हरिविण सारा व्यर्थ भ्रम ॥१॥
शुक याज्ञावल्क्या दत्त कपिल मुनी । हरीसी जाणोनी हरिच झाले ॥२॥
या रे या रे धरुं हरिनाम तारुं । भवाचा सागरु भय नाहीं ॥३॥
साधुसंत गेले आनंदीं राहिलें । हरिनामें झाले कृतकृत्य ॥४॥
एका जनार्दनीं मांडिलें दुकान । देतो मोलविण सर्व वस्तु ॥५॥
११४२
आवडीनें भावें हरिनाम घेसी । तुझी चिंता त्यासी सर्व आहे ॥१॥
नको खेद धरुं कोणत्या गोष्टीचा । पति तो लक्ष्मीचा जाणतसे ॥२॥
सकळ जीवांचा करितो सांभाळ । तुज मोकलील ऐसें नाहीं ॥३॥
जैशी स्थिति आहे तैशापरी राहे । कौतुक तू पाहें संचिताचें ॥४॥
एका जनार्दनीं भोग प्रारब्धाचा । हरिकृपे त्याचा नाश झाला ॥५॥
११४३
दुर्बळांची कन्या समर्थाचे केलीं । अवदसा निमाली दरिद्राची ॥१॥
हरिकृपा होतां भक्ता निघती दोंदें । नाचती स्वानंदें हरिरंगी ॥२॥
देव भक्त दोन्हीं एकरुप झाले । मुळीचें संचलें जैसे तैसे ॥३॥
पाजळली ज्योती कापुराची वाती । ओवाळितां आरती भेद नुरे ॥४॥
एका जनार्दनीं कल्पाचि मुराला । तोचि हरि झाला ब्रह्मारुप ॥५॥
११४४
मुद्रा ती पाचवी लाऊनियां लक्ष । तो आत्मा प्रत्यक्ष हरि दिसे ॥१॥
कानीं जें पेरिलें डोळां तें उगवले । व्यापलें भरिलें तोचिक हरी ॥२॥
कर्म उपासना ज्ञानमार्गी झाले । हरिपाठी आले सर्व मार्ग ॥३॥
नित्य प्रेमभावें हरिपाठ गाय । हरिकृपा होय तयावरी ॥४॥
झाला हरिपाठ बोलणें येथुनी । एका जनार्दनीं हरि बोला ॥५॥
चिंतनमहिमा – अभंग ११४५ ते १२७२
११४५
चिंतनेंक नासतसे चिंता । चिंतनें सर्व कार्य ये हातां । चिंतनें मोक्ष सायुज्यता । घर शोधितसे ॥१॥
ऐसे चिंतनाचें महिमान । तारिले अधम खळ जन । चिंतने समाधान । प्राणिमात्रा होतसे ॥२॥
चिंतनें तुटे आधीव्याधी । चिंतने तुटतसे उपाधी । चिंतने होय सर्व सिद्धि । एका जनार्दनाचे चरणीं ॥३॥
११४६
चिंतने कंसासुर तरला । चिंतनें पूतनेचा उद्धार केला । चिंतने आनंद जाहला । अर्जुनादिकांसी ॥१॥
म्हणोनी करावें चिंतन । काया वाचा आणि मन । संतांचे चरण । नित्य काळ चिंतावें ॥२॥
चिंतन आअनीं शयनीं । भोजनीं आणि गमनागमनीं । सर्वकाळ निजध्यानीं । चिंतन रामकृष्णाचें ॥३॥
चिंतन हेंची तप थोरा । चिंतनें साधे सर्व संसार । एका जनार्दनीं निर्धार । नामस्मरण चिंतन ॥४॥
११४७
हरे भवभय व्यथा चिंतनें । दुर पळती नाना विघ्नें । कलीं कल्मष बंधनें । न बांधती चिंतनें ॥१॥
करा करा म्हणोनि लाहो । चिंतनाचा निर्वाहो । काळाचा तो बिहो । दुर पळे चिंतनें ॥२॥
हीच माझी विनवणी । चिंतन करा रात्रंदिनी । शरण एका जनार्दनीं । रामनाम चिंतावें ॥३॥
११४८
चिंतन तें सोपें जगीं । रामकृष्ण म्हणा सत्संगी । उणें पडॊं नेदी व्यंगीं । देव धांवे चिंतनें ॥१॥
चिंतन करितां द्रौपदीं । पावलासें भलते संधीं । ऋषिश्वरांची मांदी । तृप्त केली क्षणमात्रें ॥२॥
चिंतनें रक्षिलें अर्जुना । लागों नेदी शक्तिबाणा । होऊनी अंकणा । रथारूढ बैसला ॥३॥
चिंतनें प्रल्हाद तारिला । जळीं स्थळीं सांभाळिला । एका जनार्दनीं भला । चिंतनाचा अंकित ॥४॥
११४९
चिंतनें बळिद्वारें बंधन । चिंतनें ह्य समाधान । न म्हणे उच्छिष्ट अथवा पुर्ण । चिंतनेंची मुख पसरी ॥१॥
चिंतनें भोळे भाविक जन । तयाचें वारी नाना विघ्न । धर्माघरीं उच्छिष्ट जाण । चिंतनसाठी काढितसे ॥२॥
चिंतनासाठीं सारथी जाहला । चिंतनासाठी उभा ठेला । चिंतनेची गोविला । पुंडलिकें अद्यापी ॥३॥
चिंतनें उभा विटेवरी । न बैसे अद्यापि वरी । एका जनार्दनीं निर्धारी । चिंतन सोपें सर्वांत ॥४॥
११५०
चिंतनें धांवे भक्तांपाठीं । धरीं कांबळीं हातीं काठी । चिंतनें उठाउठी । बांधवितो आपणिया ॥१॥
ऐसा भुकेला चिंतनाचा । न पाहे यातीहीन उंचाचा । काय अधिकार शबरीचा । फळें काय प्रिय तीं ॥२॥
एका जनार्दनीं चिंतन । तेणें जोडे नारायण । आणिक न लगे साधन । कलीमाजीं सर्वथा ॥३॥
११५१
चिंतनें गणिका निजपदा । चिंतने अजामेळ तोहि सदा । बैसविला आपुले पदा । चिंतनेची सर्वथा ॥१॥
चिंतनें उद्धरी सर्वथा । न म्हणे यातिकुळ कुपात्रा । चिंतनें तारी सर्वत्रा । प्राणिमात्रा जगासी ॥२॥
पुराणें डांगोरा पिटती । चिंतनें उद्धार सर्व गती । न लगे नेम नाना युक्ति । नाम चिंता श्रीरामाचें ॥३॥
एवढें चिंतनाचें बळ । एका जनार्दनीं कृपाळ । यम काळवंदी सकळ । नामचिंतनीं सर्वदा ॥४॥
११५२
चिंतनासी न लगे वेळ । कांही न लगे तया मोल । वाचे वदा सर्वकाळ । राम हरी गोविंद ॥१॥
हाचि पुरे मंत्र सोपा । तेणें चुके जन्म खेपा । आणिक तें पापा । कधी नुरें कल्पातीं ॥२॥
चौर्‍यांशीची न ये फेरी । एवढी चिंतनाची ही थोरी । सांडोनी वेरझारी । का रे शिणतां बापुडी ॥३॥
एका जनार्दनीं चिंतन । वाचे वदा परिपूर्ण । तेणें घडे कोटीयज्ञ । नाम चिंतन जपतां ॥४॥
११५३
चिंतनी केला उद्धार । चिंतनें तरले नारीनर । पशुपक्ष्यादि साचार । चिंतनेची तारिले ॥१॥
एवढी चिंतनाची थोरी । महा पापा होय बोहरी । यातीकुळाची वारी । कोण पुसे थोरीया ॥२॥
भुक्तिमुक्तीचें सांकडें । तया न पडेचि बापुडें । चिंतनेंची कोंडें । सर्व हरे तयांचे ॥३॥
एका जनार्दनीं मन । दृढ ठेवावें बांधून । चिंतनेंचि जाण । सर्व लाभ घडती ॥४॥
११५४
चिंतनें पर्वकाळ रासी । येती अपैशा घरासी । चिंतन तें सार सर्वांसी । व्रतां तपांसी चिंतन ॥१॥
चिंतनें यज्ञ दान धर्म । चिंतनें घडे नाना नेम । आणिक तें वर्म । चिंतने घडे सर्वथा ॥२॥
चिंतनें वेदशास्त्र पुराण । नाना मंत्र तंत्र पठण । नाना तीर्थाचें भ्रमण । चिंतनें होय ठायींच ॥३॥
ऐसा चिंतनमहिमा । नाहीं आणिक उपमा । एका जनार्दनीं प्रेम । चिंतनें चिंतिता ॥४॥
११५५
चिंतनें उद्धरला पापी । महा दोषी केला निःपापी । तया म्हणती ऋषी तपी । पुराणीं तें सर्व ॥१॥
नारदें सांडोनिया मंत्र । केला जगी तो पवित्र । चिंतना एवढें पात्र । आन नाही सर्वथा ॥२॥
चिंतनें शुकादिक मुक्त । राजा जाहला परिक्षित । ऐसें अपार आहेत । चिंतनें मुक्त जाहले ते ॥३॥
चिंतनाची येवढी थोरी । गणिका नारी परद्वारी । वाचे उच्चारितां हरि । मोक्षधामीं बैसविली ॥४॥
चिंतनें हनुमंता समाधी । तुटोनि गेली आधिव्याधी । एका जनार्दनीं बुद्धि । चिंतनीच जडलीसे ॥५॥
११५६
चिंतनें बिभीषण मुक्त । चिंतनें जाहला जनक जीवमुक्त । चिंतनें कुळ सरित । सर्वेभावें हरि होय ॥१॥
आवडी चिंतावे चरण । दुजेंनको मानधन । नाम स्मरणावांचुन । चिंतनचि नसो ॥२॥
ऐसा एकविध भावें । चिंतन असो मनीं जीवें । एका जनार्दनी देव । तया पाठीं धांवतसे ॥३॥
११५७
जाईन पंढरी । हेंचि चिंतन धरीं । मग तो श्रीहरी । नुपेक्षी भक्तांतें ॥१॥
धरुनी पहा विश्वास । नका आणिक सायास । पहातसे वास चिंतनाची सर्वथा ॥२॥
न धरी माझें आणि तुझें । भार घाली पारे वोझें । एका जनार्दनीं दुजें । मग नाहीं तयातें ॥३॥
११५८
पंढरीस जावया । सदा हेत मानसीं जया । कळिकाळ वंदी पाया । तया हरिभक्तांतें ॥१॥
दृढ मनींच चिंतन । वाचे विठ्ठलचि जाण । होतु कां कोटी विघ्र । परी नेम नटळे सर्वथा ॥२॥
एका जनार्दनीं भाव । नपेक्षी तया देव । करुनि संसार वाव । निजपदी ठाव देतुसे ॥३॥
११५९
देहीं न धरी जो आशा । चित्त पंढरीनिवासा । स्मरणाचा ठसा । रात्रंदिवस जयातें ॥१॥
तोचि होय हरीचा दास । तेणें पुरती सर्व सायास । नाहीं आशापाश । चिंतनावाचुनी सर्वथा ॥२॥
ध्यानीं मनींनारायण । सदा सर्वदा हें चिंतन । एका जनार्दन मन । जडलेंसे हरिपायीं ॥३॥
११६०
चिंतन तें हरिचरण । हेंचि कालीमाजींप्रमाण । सर्व पुण्याचें फल जाण । नामस्मरण विठ्ठल ॥१॥
मागें तरले पुढे तरती । याची पुराणीं प्रचिती । वेद शास्त्र जया गाती । श्रुतीहि आनंदें ॥२॥
हेंचि सर्वांशी माहेर । भुवैकुंठ पंढरपुर । एका जनार्दनीं नर । धन्य जाणा तेथीचे ॥३॥
११६१
चिंतन तें करी सदा । रामकृष्ण हरि गोविंदा ॥१॥
हेंचि एक सत्य सार । वायां व्यत्पुत्तीचा भार ॥२॥
नको जप तप अनुष्ठान । वाचे वदे नारायण ॥३॥
एका जनार्दनीं भाव । अवघा देहीं पाहें देव ॥४॥
नाममहिमा – अभंग ११६२ ते ११८०
११६२
ऐका नामाचें महिमान । नाम पावन तें जाण ॥१॥
हास्य विनोंदें घेतां नाम । तरती जन ते अधम ॥२॥
एका जनार्दनीं धरीं विश्वास । नामें नासती दोष कळिकाळाचे ॥३॥
११६३
नामाचें महिमान सादर ऐका । तारियेले देखा महापापी ॥१॥
पापाची ते राशी अजामेळ जाण । जपतांचि पावन नामें जाहला ॥२॥
गणिका पांखिरूं नाम जपे सदा । नोहे तिसी बाधा गर्भवासा ॥३॥
एका जनार्दनीं कलीमाजीं नाम । उत्तम उत्तम जपा आधीं ॥४॥
११६४
दोषी पापराशी नामाचे धारक । होतां तिन्हीं लोक वंदिती माथां ॥१॥
नामाचें महिमान नामांचे महिमान । नामाचे महिमान शिव जाणे ॥२॥
जाणती ते ज्ञानी दत्त कपिल मुनी । शुकादिक जनींधन्य जाहलें ॥३॥
एका जनार्दनीं नाम परिपुर्ण । सांपडली खुण गुरुकृपें ॥४॥
११६५
नाम पवित्र आणि परिकर । नामें तरले दोषी अपार । नामें हेंचि निजसार । आधार वेदशास्त्रांचे ॥१॥
तारक कलिमाजीं नाम । भोळ्याभाविकां सुगम । ज्ञाते पंडित सकाम । नामें तरती श्रीहरींच्या ॥२॥
मनीं माझ्या ऐक गोष्टी । नाम जपेंतुं सदा कंठीं । एका जनार्दनीं परिपाठीं । नाहीं गोष्टीं दुसरी ॥३॥
११६६
नाम तें उत्तम नाम तें सगुण । नाम तें निर्गुण सनातन ॥१॥
नाम तें ध्यान नाम तें धारणा । नाम तें हेंजना तारक नाम ॥२॥
नाम तें पावन नाम तं कारण । नामापरतें साधन आन नाहीं ॥३॥
नाम ध्यानीं मनीं गातसें वदनीं । एका जनार्दनीं श्रेष्ठ नाम ॥४॥
११६७
नामाचा धारक । हरिहरां त्याचा धाक ॥१॥
ऐसें नाम समर्थ । त्रिभुवनीं तें विख्यात ॥२॥
नामें यज्ञयाम घडती । नामें उत्तम लोकी गती ॥३॥
नामें भुक्ति मुक्ति तिष्ठें । नामें वरिष्ठा वरिष्ठें ॥४॥
नामें सर्व सत्ता हातीं । नामें वैकुंठीं वसती ॥५॥
नामें होती चतुर्भूज । एका जनार्दनीं सतेज ॥६॥
११६८
अष्टादश पुराणें सांगती बडिवार । नाम सारांचें सार कलियुगीं ॥१॥
तारिले पातकी विश्र्वास घातकी । मुक्त झाले लोकीं तिहीं सत्य ॥२॥
सर्वांतर सार नामजपु निका । जनार्दनाचा एका घोकितसें ॥३॥
११६९
सका साधनांचें सार । मुखी नामाचा उच्चार ॥१॥
सकळ तपांचे जें सार । मुखीं नामाचा उच्चार ॥२॥
सकळ ज्ञानाचें जें सार । मुखी नामाचा उच्चार ॥३॥
सकळ ब्रह्मा विद्येंचें जे घर । एका जनार्दनींचें माहेर ॥४॥
११७०
साधन सोपें नाम वाचे । पर्वत भंगती पापाचें । विश्वासितातें साचे । नाम तारक कलियुगी ॥१॥
अहोरात्र वदता वाणी । ऐसा छंद ज्याचे मनीं । त्याचेनि धन्य ही मेदिनी । तारक तो सर्वांसी ॥२॥
एका जनार्दनीं नाम । भाविकंचें पुरे काम । अभागियांतें वर्म । नव्हे नव्हे सोपारें ॥३॥
११७१
पशु पक्षी वनचरें । श्वान श्वापदादि सुकरें ॥१॥
पडतां नाम घोष कानीं । पावन होती इयें जनीं ॥२॥
चतुष्पाद आणि तरुवर । नामें उद्धार सर्वांसी ॥३॥
उंच नीच नको याती । ब्राह्मणादी सर्व तरती ॥४॥
एका जनार्दनीं अभेद । नामीं नाहीं भेदाभेद ॥५॥
११७२
नामामृत पुढे । कायसें अमृत बापुडें ॥१॥
ऐसा नामाचा बडिवार । गोडी जाणे गिरिजावर ॥२॥
नामें जोडें ब्रह्माज्ञान । भुक्ति मुक्ति नामें जाण ॥३॥
एका जनार्दनीं सार । ब्रह्माज्ञानाचें हें घर ॥४॥
११७३
नाम पावन तिही लोकीं । मुक्त झालें महा पातकी ॥१॥
नाम श्रेष्ठांचें हें श्रेष्ठ । नाम जपे तो वरिष्ठ ॥२॥
नाम जपे नीलकंठ । वंदिताती श्रेष्ठ श्रेष्ठ ॥३॥
नाम जपे हनुमंत । तेणे अंगीं शक्तिवंत ॥४॥
नाम जपे पुंडलीक । उभा वैकुंठनायक ॥५॥
नाम ध्यानीं मनीं देखा । जपे जनार्दनीं एका ॥६॥
११७४
तारले नामे अपार जन । ऐसें महिमान नामाचें ॥१॥
अधम तरले नवल काय । पाषाण ते पाहें तरियेले ॥२॥
दैत्यदानव ते राक्षस । नामें सर्वांस मुक्तिपद ॥३॥
एका जनार्दनीं नाम सार । जपा निरंतर हृदयीं ॥४॥
११७५
नामें पावन हीन याती । नाम जपती अहोरात्रीं । नामापरती विश्रांती । दुजी नाहीं प्राणियां ॥१॥
नका भ्रमुं सैरावैरा । वाउगे तप साधन पसारा । योग याग अवधारा । नामें एका साधतसे ॥२॥
व्रत तप हवन दान । नामें घडे तीर्थ स्नान । एका जनार्दनीं मन । स्थिर करुनि नाम जपा ॥३॥
११७६
अनामिकादि चांडाळ । नामें सकळ तारिले ॥१॥
ब्रह्माहत्या पापराशी । नामें वैकुंठवासी पावले ॥२॥
दुराचारी व्याभिचारी । गणिकानारी तारिली ॥३॥
एका जनार्दनीं नाम । मंगळधाम मंगला ॥४॥
११७७
नाम तारक ये मेदिनी । नाम सर्वांचे मुगुटमणी । नाम जपे शुळपाणी । अहोरात्र सर्वदा ॥१॥
तें हें सुलभ सोपारें । कामक्रोध येणें सरे । मोह मद मत्सर । नुरे नाममात्रें त्रिजगतीं ॥२॥
घेउनी नामाचें अमृत । एका जनार्दनीं झाला तृप्त । म्हणोनि सर्वांते सांगत । नाम वाचे वदावें ॥३॥
११७८
नाम तारक हें क्षितीं । तरलें आणि पुढे तरती ॥१॥
न लगे साधन मंडण । नामें सर्व पापदहन ॥२॥
योगयागांची परवडी । नामापुढें वायां गोडी ॥३॥
नाम वाचे आवडी घोका । म्हणे जनार्दनीं एका ॥४॥
११७९
नाम पावन पावन । नाम दोषांसि दहन । नाम पतीतपावन । कलीमाजीं उद्धार ॥१॥
गातां नित्य हरिकथा । पावन होय श्रोता वक्ता । नाम गाऊनि टाळी वाहतां । नित्य मुक्त प्राणी तो ॥२॥
एका जनार्दनीं नाम । भवसिंधु तारक नाम । सोपें सुगम वर्म । भाविकांसी निर्धारें ॥३॥
११८०
नाम गाये तो सर्वत्र क्षितीं । नामें उद्धार त्रिजगतीं ॥१॥
ज्यांचे उच्चारितां नाम । निवारे क्रोध आणि काम ॥२॥
वेदशास्त्र विवेकीसंपन्न । नामें होताती पावन ॥३॥
नामें उत्तम अधमा गती । एका जनार्दनीं ध्यान चिंत्ती ॥४॥
११८१
नाम हें पावन नाम हें पावन । दुजा ठाव आन नाहीं येथें ॥१॥
देखेणाही झाला देखणाही झाला । देखणाही झाला अंधत्वेसी ॥२॥
द्वैत अद्वैत गेलेंक नेणें हारपलें । जाणणें तें गेलें जाणते ठायीं ॥३॥
एका जनार्दनीं नाम तें अनाम । सर्वोत्तम नाम सर्वा ठायीं ॥४॥
११८२
दोष दुरितांचें पाळें । पळती बळें नाम घेतां ॥१॥
नाम प्रताप गहन । भवतारण हरिनाम ॥२॥
आणीक नको दुजी चाड । नाम गोड विठ्ठल ॥३॥
एका जनार्दनीं नाम । तरले तरती निष्काम ॥४॥
११८३
नामें पावन इये लोकीं । नामें पावन परलोकीं । नाम सदा ज्याचें मुखीं । धन्य तो नर संसारीं ॥१॥
नामें कलिमल दहन । नाम पतीतपावन । नाम दीनोद्भारण । नाम जनार्दन वदतां ॥२॥
नाम गातां सुख वाटे । प्रेमे प्रेम तें कोंदाटें । एका जनार्दनीं भेटें । नाम गातां निश्चयें ॥३॥
११८४
नामें घडे निज शांति । तेथें वसे भुक्ति मुक्ति । नाम तारक त्रिजगतीं । दृढभावें आठवितां ॥१॥
म्हणोनि घेतलासे लाहो । रात्रंदिवस नाम गावो । कळिकाळाचे भेवो । सहज तेथें पळतसे ॥२॥
मज मानला भरंवसा । नामीं आहे निजठसा । एका जनार्दनीं सर्वेशा । नाम जपे अंतरीं ॥३॥
११८५
नामे प्राप्त नित्यानंद । नामें होय परम पद । नामें निरसे भकंद । नाम तारक निर्धार ॥१॥
हेंचि मना दृढ धरीं । वांया नको पंडु फेरी । तेणें होसी हाव भरी । मग पतनीं पडशील ॥२॥
म्हणे एका जनार्दनीं । नामें तरती अधम जन । नामें होय प्राप्त पेणें । वैकुंठचि निर्धारें ॥३॥
११८६
नामें तारिले पातकी । नाम थोर तिहीं लोकीं । नामें साधे भुक्ति मुक्ति । नाम कलीं तारक ॥१॥
नको जाऊं वनांतरीं । रानीं वनीं आणि डोंगरी । बैसोनियां करीं । स्थिर चित्त निमग्न ॥२॥
नामें साधलें साधन । तुटले बहुतांचे बंधन । एका जनार्दनीं शरण । नाम वाचे उच्चारी ॥३॥
११८७
जितुका आकार दिसत । नाशिवंत जात लया ॥१॥
एक नाम सत्य सार । वाउगा पसार शीण तो ॥२॥
नामें प्राप्त ब्रह्मापद । नामें देह होय गोविंद ॥३॥
एका जनार्दनीं नाम । सर्व निरसे क्रोधकाम ॥४॥
११८८
सदा नामें घडे आचार । नामें साधें सर्व विचार । नाम पवित्र परिकर । सादर वदनीं घेतां ॥१॥
शुद्ध वैराग्य घडे नामीं । तप तीर्थ घडे निष्कामीं । दान धर्म पुण्यपावन इये धर्मा । नाम वाचे आठवितां ॥२॥
नामें साधे अष्टांग पवन । नामें साधे पंचाग्रि धूम्रपान । नामें एका जनार्दनीं भजन । नामें पावन देह होय ॥३॥
११८९
परेसी न कळे पार । पश्यंतीसी निर्धार । मध्यमा तो स्थिर वैखरीये ॥१॥
चहुं वाचा कुंठीत । ऐसें नाम समर्थ । आम्ही गाऊं सदोदित । सोपें नाम ॥२॥
ऋद्धिसिद्धि धांवे पायीं । मुक्तिसे तो अवसर नाहीं । मुक्तीचा तो उपाय काहीं । हरिदास ॥३॥
एका जनार्दनीं भाव । भावंचि तुष्टे देव । आणीक नको उपाव । नाम स्मरे ॥४॥
११९०
श्रुतीशास्त्रांचा आधार । पुराणांचा परिकर । दरुशनें सांगती आधार । वाचे नाम उच्चारा ॥१॥
तारक जगीं हें नाम । जपतां निष्काम सकाम । पावे स्वर्ग मोक्ष धाम । कलिमाजीं प्रत्यक्ष ॥२॥
म्हणोनि धरिलें शिवें कंठीं । तेणें हळाहळ शमलें पोटीं । एका जनार्दनी गुह्मा गोष्टी । गिरजेंप्रति अनुवाद ॥३॥
११९१
वेदांचा संवाद श्रुतींचा अनुवाद । नामाचा मकरंद पुराण वदे ॥१॥
शास्त्रांचें मत नामाचा इतिहास । यापरती भाष नाहीं नाहीं ॥२॥
एका जनार्दनीं संताचें हे मत । नामे तरती पतित असंख्यात ॥३॥
११९२
कष्ट न करितां योग्य जरी साधी । श्रम ते उपाधि वाउगी कां बा ॥१॥
नाम तें सोपें श्रम नाहीं कांहीं । उच्चारितां पाहीं सर्व जोडे ॥२॥
एका जनार्दनीं नको योगयाग । म्हणावा श्रीरंग वाचे सदा ॥३॥
११९३
योगयाग तप व्रतें आचरितां । नाम सोपें गातांसर्व जोडें ॥१॥
पाहोनियां प्रचीत नाम घे अनंत । तुटे नाना जपे नाम ॥२॥
एका जनार्दनीं नामाचा महिमा । वर्णितां उपरमा शेष आला ॥३॥
११९४
करितां साधनांच्या कोटी । नामाहुनि त्या हिंपुटीं ॥१॥
नाम वाचे आठवितां । साधनें सर्वा येती हातां ॥२॥
नामापरतां दुजा मंत्र । नाहींनाहीं धुंडितां शास्त्र ॥३॥
एका जनार्दनीं नाम । शुद्ध चैतन्य निष्काम ॥४॥
११९५
नाम श्रेष्ठ तिहीं लोकीं । म्हणोनि शिव नित्य घोकी ॥१॥
सदा समाधी शयनीं । राम चिंती ध्यानीं मनीं ॥२॥
अखंड वैराग्य बाणलें अंगी । म्हणोनि वंद्य सर्वा जगीं ॥३॥
एका जनार्दनीं वाचे । नाम वदे सर्वदा साचे ॥४॥
११९६
कळिकाळा नाहीं बळ । नाम जपे तो सबळ ॥१॥
ऐसेंअ नाम सदा जपे । कळिकाळा घाली खेपे ॥२॥
हरिचिया दासा साचें । भय नाहीं कळिकाळाचें ॥३॥
एका जनार्दनीं काळ । काळ होय तो कृपाळू ॥४॥
११९७
जेणे नाम धरिलें कंठीं । धावें त्यांच्या पाठीं पोटीं ॥१॥
नामें गातां जनीं वनी । आपण उभा तेथे जाउनी ॥२॥
नामासाठी मागें धावें । इच्छिअलें तेणे पुरवावें ॥३॥
यातीकुळ तयाचें । न पाहे कांही सांचें ॥४॥
वर्णाची तों चाड नाहीं । नाम गातां उभा नाहीं ॥५॥
एका जनार्दनीं भोळा । नामासाठीं अंकित जाला ॥६॥
११९८
आपुल्या नामाची आवडी । वैकुंठाहुनी घाली उडी । वारी भक्तांची सांकडीं । नामासाठीं आपुल्या ॥१॥
ऐसा नामाचा पोवाडा । नाम उच्चारा घडघडा । तेणीं निवारें यमपीडा । साचपणें भक्तांची ॥२॥
एका जनार्दनीं नाम । सोपें सोपें हो सुगम । तरावया आन नाहीं धाम । नामावांचुन सर्वथा ॥३॥
११९९
एका नामासाठी । प्रगटतसे कोरडे काष्ठीं । भक्तवचनाची आवडी मोठीं । होय जगजेठी अंकित ॥१॥
एका घरीं उच्छिष्ट काढणें । एका द्वारी द्वारपाळपण करणें । एका घरीं गुरें राखणें । लोणी खाणें चोरुनी ॥२॥
एकाचि उगेचि धरुनि आस । उभा राहे युगें अठ्ठावीस । एका जनार्दनीं त्याचा दास । नामें आपुल्या अंकित ॥३॥
१२००
आपुल्या नामा आपण वाढवी । भक्तपणस्वयें मिरवीं । अवतार नाना दावीं । लाघव आपुलें ॥१॥
करी भक्तांचे पाळण । वाढवी त्यांचें महिमान । तयासी नेदी उणीव जाण । वागवी ब्रीद नामाचें ॥२॥
करी नीच काम नाहीं थोरपण । खाय भाजींचें आनंदें पान । तृप्त होय एका जनार्दनीं । तेणें समाधान होतसें ॥३॥
१२०१
विचारितां तुज नामाची नसे । नामरुपी तुझें स्वरुप भासे ॥१॥
नाम आरामता पाउनी पठण । यापरी स्मरिजे या नांव पठण ॥२॥
गर्जत नामीं जो जो शब्द उठी । शब्दानुशब्दा पडतसे मिठी ॥३॥
एका जनार्दनीं नित्य स्मरें नाम । नामरुप जाला आत्माराम ॥४॥
१२०२
नाम घेतां हे वैखरी । चित्त धांवें विषयांवरी ॥१॥
कैसें होता हें स्मरण । स्मरणामाजीं विस्मरण ॥२॥
नामरुपा नव्हता मेळा । नुसता वाचेचा गोंधळ ॥३॥
एका जनार्दनीं छंद । बोलामाजीं परमानंद ॥४॥
१२०३
शुकादिक योगी रंगले श्रीरंगीं । नाम पवित्र जगीं जपा आधीं ॥१॥
साधनें साधितां कष्ट होती जीवा । नाम सोपें सर्वां गोड गातां ॥२॥
परंपरा नाम वाचे तें सुगम । सनकादिक श्रम न करिती ॥३॥
एका जनार्दनीं नाम तें पावन । वाचे उच्चारितां जाण श्रम हरे ॥४॥
१२०४
वेदांचे वचन शास्त्रांचे अनुमोदन । पुराणीं कथन हेंचि केलें ॥१॥
कलियुगामाजीं नाम एक सार । व्यसाची निर्धार वचनोक्ति ॥२॥
तरतील येणें विश्वासी जे नर । तत्संगें दुराचार उद्धरती ॥३॥
एका जनार्दनीं ऐसा हा अनुभव । प्रत्यक्ष सांगे देव उद्धवासी ॥४॥
१२०५
नामेंचि तरलें नामेंचि तरले । जडजीव उद्धरिले कलियुगी ॥१॥
ऐसें नाम समर्थ नाम विख्यात । नामेंचि पवित्र नरनारी ॥२॥
पापांचे पर्वत नामाग्नीनें शांत । येरा कोण मात नामापुढें ॥३॥
एका जनार्दनीं तारक हें नाम । पावती निजधाम गातां वाचे ॥४॥
१२०६
चांडाळादि तरले । महादोषी उद्धरले ॥१॥
नाम पावन पावन । नामापरतें थोर कोण ॥२॥
नामाग्नीनें न जळे । ऐसे दोष नाहीं केले ॥३॥
वाल्मिक म्हणती दोषी । नाम उच्चारितां वंद्य सर्वांसी ॥४॥
अजामेळ गणिका । नामे दोष भंगिले देखा ॥५॥
एका जनार्दनीं नाम जाण । शस्त्र निर्वाणीचा बाण ॥६॥
१२०७
एकचि नाम उच्चारिलें । गणिकें नेलें निजपदीं ॥१॥
नाम घोकी कोली वाल्हा । दोष जाहला संहारा ॥२॥
नामें परीक्षिती उद्धरिला मुक्त जाहला सर्वांथीं ॥३॥
एका जनार्दनीं नाम । भवतारक निष्काम ॥४॥
१२०८
नाम एक उच्चारितां । गणिका नेली वैकुंठपंथा । नामें पशु तो तत्त्वता । उद्धरिला गजेंद्र ॥१॥
ऐसा नामाचा बडिवार । जगीं सर्वांसी माहेर । नामापरतें थोर । योगयागादि न होती ॥२॥
नामें तरला कोळी वाल्हा । करा नामाचा गलबला । नामें एका जनार्दनीं धाला । कृत्यकृत झाला संसार ॥३॥
१२०९
उत्तम अथवा चांडाळ । अधम खळाहुनी खळ ॥१॥
तेही तरले एका नामें । काय उपमें आन देऊं ॥२॥
एका जनार्दनीं नाम । गातां सकाम मुक्ति जोडे ॥३॥
१२१०
अवघ्या लोकीं जाहलीं मात । नामें पतीत तरती ॥१॥
तोचि घेउनी अनुभव । गाती वैष्णव नाम तें ॥२॥
तेणें त्रिभुवनीं सत्ता । उद्धरती पतिता अनायासें ॥३॥
एका जनार्दनीं गाजली हांक । नाम दाहक पापांसी ॥४॥
१२११
नित्य काळ वाचे जया नाम छंद । तयासी गोविंद मागे पुढें ॥१॥
घात आघात निवारित । छाया पीतांबरी करीत ॥२॥
ऐसा भक्तांचा अंकीत । राहे उभाची तिष्ठत ॥३॥
एका जनार्दनीं वेध । वेधामाजीं परमानंद ॥४॥
१२१२
भाग्यांचें भाग्य धन्य तें संसारीं । सांठविती हरि हृदयामाजीं ॥१॥
धन्य त्यांचें कुळ धन्य त्याचें कर्म । धन्य त्याचा स्वधर्म नाम मुखा ॥२॥
संकटीं सुखात नाम सदा गाय । न विसंबे देवराया क्षण एक ॥३॥
एका जनार्दनीं धन्य त्यांचे दैव । उभा स्वयमेव देव घरीं ॥४॥
१२१३
भाग्याचें ते नारीनार । गाती निरंतर मुखी नाम ॥१॥
धन्य धन्य त्याचा जन्म । सुफळ सर्व कर्म धर्म ॥२॥
उपासना त्यांची निकी । सदा नाम गातीं मुखीं ॥३॥
नामापरतें आन । त्यासी नाहीं पैं साधन ॥४॥
एका जनार्दनीं नामें गाय । त्यांचे वंदितसे पाय ॥५॥
१२१४
जयामुखीं नाममंत्र । तया जग हें पवित्र ॥१॥
नाम वंदें ज्याची वाचा । देव हृदयीं वसे साचा ॥२॥
नामीं प्रीति अखंड ज्यासी । मोक्ष तया करी वसे ॥३॥
एका जनार्दनीं नाम । हेंचि चैतन्य निजधाम ॥४॥
१२१५
अवचट दैवयोगें नाम येत मुखा । त्रैलोक्याचा सखा प्राण होय ॥१॥
आवडी आदरें उच्चारी जो नाम । वैकुंठ निजधाम तया सुख ॥२॥
एका जनार्दनीं नामाची ही थोरी । होतसे बोहरी केली पापा ॥३॥
१२१६
अमृत तें स्वर्गी निर्जर सेविती । परि चरफडती नामामृत ॥१॥
धन्य ते दैवाचे नाम घेती वाचे । होतें पैं जन्माचें सार्थक तेणें ॥२॥
न लगे उपवासकरणे अष्टांग । न लगे नानायोग साधनें तीं ॥३॥
एका जनार्दनीं नामामृत सार । उतरले पैलपार वैष्णव जन ॥४॥
१२१७
कलियुगी नाम तारक । दुजें होय दुःखदायक ॥१॥
पहा अनुभवो मना । नाम भवनदी नौका जाणा ॥२॥
अठरा वर्ण याती । नामें पावनचि होती ॥३॥
न करा आळस क्षणभरी । एका जनार्दनीं निर्धारी ॥४॥
१२१८
नरदेही आलिया मुखीं नाम गाय । वायां आयुष्य न जाय ऐसें करी ॥१॥
प्रपंचमृगजळीं गुंतुं नको वायां । कन्या पुत्रादिक या सुख नोहे ॥२॥
सोईरे धाईरे वायांचि हांवभरी । पाडिती निर्धारी भोंवरजाळीं ॥३॥
एका जनार्दनीं संसाराचा छंद । वायांक मतिमंद भुललासे ॥४॥
१२१९
प्राणी गुंतले संसारश्रमा । न कळे महिमा नामाचा ॥१॥
नामें तरलें पातकी । मुक्त जाले तिन्ही लोकीं ॥२॥
व्यास शुकादिक पावन । नामेंचिक पावले बहुमान ॥३॥
वाल्हा कोली अजामेळ । गणिका दीन हा चांडाळ ॥४॥
एका जनार्दनीं नाम पावन । पातकी उद्धरीले परिपूर्ण ॥५॥
१२२०
असोनि उत्तम कुळीं । नाम नाहीं ज्याचे कुळीं ॥१॥
जन्मोनी अधम कुळीं । सदा जपे नामावळी ॥२॥
कुळासी तो नाहीं काज । नाम वदतांचि निज ॥३॥
नाम पावन हे जनीं । शरण एका जनार्दनीं ॥४॥
१२२१
यातीसी नाहीं कारण । नामस्मरण हरीचें ॥१॥
तेणें तराल भवपार । आणिक विचार न करा ॥२॥
मागां पहा अनुभव । तारिले जीव निर्जिव ॥३॥
स्त्रिया शूद्र नारी नर । नामें निर्धारा मुक्तिपद ॥४॥
एका जनार्दनीं नाम । जपा विश्रामदायक ॥५॥
१२२२
उंच नीच नाहीं नामाचियां पुढें जातीचें तें गाढें नाहीं काम ॥१॥
अनामिकाहुनी असोत चांडाळ । परी नामाचा उच्चार मुखीं वसो ॥२॥
यवनादि नीच असोत भलते । परी नाम सर्वदा तें मुखी वसो ॥३॥
एका जनार्दनीं नाम वसो मुखीं । तेणें तो तिहीं लोकीं सरता होय ॥४॥
१२२३
प्राणियां उद्धार नाम मुखीं गातां । येरा तें करितां वायां जाय ॥१॥
पालथी घागरी घालितां वाउगी । नामाविण जगीं शीण तैसा ॥२॥
अमृतसागरीं राहुनी कोरडा । नाम धडपुडा नेघें प्राणीं ॥३॥
नाम संजीवनी भरलीसे जनी वनीं । एका जनार्दनीं तारक जगा ॥४॥
१२२४
भवसिंधु तराया नाम हें नौका । उतार तें लोका सोपा केली ॥१॥
न घडे न घडे आणिक साधन । नाम पंचानन नाम पुरे ॥२॥
क्षणीक आयुष्य न घडे जप तपें । नाम गांता सोपें सर्व साधे ॥३॥
मंत्र तंत्र हवन नोहे विधियुक्त । तैं होत अपघात शरीराचा ॥४॥
एका जनार्दनीं तैसें नोहें नाम । तारक निजधाम प्राणिमात्रां ॥५॥
१२२५
नामीं धरा दृढ विश्वास । घाला कळिकाळावर फास । नाम हाचि निजध्यास । रात्रंदिवस स्मरण ॥१॥
सोपें वर्म कलिमाजीं । नामें तरती जन सहजीं । योगयाग तप साधनें जीं । तया प्राप्ती नामेंची ॥२॥
नाम साधनांचे सार । सोपा मंत्र हरि उच्चार । एका जनार्दनीं सार । निवडोनि काढिलें ॥३॥
१२२६
शम दम साधन । नामावांचुन न करीं जाण ॥१॥
नाम गावें नाम गावें । वेळोवेळां नाम गावें ॥२॥
नामावांचुनी साधन नाहीं । ऐसी वेदशास्तें देती ग्वाही ॥३॥
मज भरंवसा नामाचा । एका जनार्दनीं म्हणे वाचा ॥४॥
१२२७
एका नामावांचुन । अवघा शीण भ्रामक ॥१॥
कां रे हिंडसी सैरावैरा । तपाचिया गिरिकंदरा ॥२॥
बैससी घालुनि आसन । मना मुळीं वाउगें ध्यान ॥३॥
दाविसी तें अवघें सोंग । एका जनार्दनीं नाहीं रंग ॥४॥
१२२८
दंभ मान ही उपाधी । निरसेल आधिव्याधी । नामें जोडे सर्व सिद्धि । धन्य जगीं नाम तें ॥१॥
उच्चारितां घडघडा । माया तृष्णा पळती पुढा । ऐसा नामच पोवाडा । ब्रह्मादिकां अत्यर्क्य ॥२॥
आगमनिगमांचें ज्ञान । नामें साधे वैराग्य निधान । एका जनार्दनीं पावन । नाम जाण निर्धारें ॥३॥
१२२९
नाम मुखीं गातां विषयांची वार्ता । नोहेचि सर्वथा गातीयासी ॥१॥
नाम तें पावन नाम तें पावन । नामवांचूनि जाण श्रेष्ठ कोण ॥२॥
एका जनार्दनीं नाम तें पावन । त्रिभुवनीं मंडन नाम सत्य ॥३॥
१२३०
नामस्मरण अहो जना । तेणें तुटें भवबंधना । येचि देहि येचि काळीं । भजीजे रे नाम जाण ॥१॥
ध्रुव अजामेळ गणिका । नाममात्रें तारिले देखा । आणिकाही भक्त देखा । मोक्ष पावले नामें एका ॥२॥
जो जो कोणी प्रेमें भजतां । पाविजेल सायुज्यता । ऐशी भाक घे रे आतां । जप तप नाम स्मरतां ॥३॥
दीनबंधु दयासिंधु । जेणें केला परमानदु । दृष्ट जना करी भेदु । एका जनार्दनीं नित्यानंदु ॥४॥
१२३१
नामापाशीं तिष्ठे देव । नामापाशीं वसे भाव । नामापाशी मुक्ति गौरव । अहर्निशीं वसतसे ॥१॥
नामापाशी ऋद्धिसिद्ध । नामापाशीं ते समाधी । नामें तुटती उपाधी । जन्मोजन्मीच्या ॥२॥
नामापाशीं भुक्ति मुक्ति । नामापाशी ते विरक्ती । नामें पातकें नासती । बहु जन्माचीं ॥३॥
एका जनार्दनीं नाम । गातां निरसे भवभ्रम । साधन उत्तम । कलियुगामाझारीं ॥४॥
१२३२
असोनि दुराचारी । मुखा गाय नित्य हरी ॥१॥
तयाचें नमस्कारावे चरण । धन्य जगीं तो पावन ॥२॥
वाचे सदा गाय नाम । तोचि पावे निजधाम ॥३॥
एका शरण जनार्दनीं । तोचि पवित्र त्रिभुवनीं ॥४॥
१२३३
राजाला आळस संन्याशाला सायास । विधवेसी विलास विटंबना ॥१॥
व्याघ्रासी शांतता गाईसी उग्रता । वेश्येसी हरिकथा । विटंबना ॥२॥
दानेंविण पाणी । घ्राणेविन घाणी । नामेंविण वाणी विटंबना ॥३॥
एका जनार्दनीं भावभक्तीविणा । पुण्य केलें नाना विटंबना ॥४॥
१२३४
आपुलें कल्याण इच्छिलें जयासी । तेणें या नामासी विसंबूं नये ॥१॥
करील परिपुर्ण मनींचे हेत । ठेविलिया चित्त नामापाशी ॥२॥
भुक्ति आणि मुक्ति वोळगंती सिद्धि । होईल कीं वृद्धि आत्मनिष्ठा ॥३॥
एका जनार्दनीं जपतां हें नाम । पुरवील काम जो जो हेतु ॥४॥
१२३५
मुळीचे आहे संतवचन । नामस्मरणें तरती जन ॥१॥
तोचि आधार धरुनी पोटीं । बोलतों नेहटीं भाविकां ॥२॥
अवघ्या यातीसी उद्धार । न लगे श्रम करा नामोच्चार ॥३॥
एका जनार्दनीं पूर्वापार । नामाचा बडिवार बोलती ॥४॥
१२३६
आनंदें निर्भर नाम गावें वाचे । तेणें कळिकाळाचें भय नाहीं ॥१॥
नामाचें सामर्थ्य कळिकाळ वंदी माथां । मुक्ति सायुज्यता पाठी लागे ॥२॥
यज्ञ योग जप तप नामें सर्व सिद्धि । वायां तूं उपाधी गुंतूं नको ॥३॥
एका जनार्दनीं नाम भवांचें तारक । निश्चियेंसी देख गाये वाचे ॥४॥
१२३७
जयाचें देखतां चरण । तुटेल जन्म जरा मरण ॥१॥
तो हा चंद्रभागेच्या तीरी । कट धरुनिया करीं ॥२॥
नाम घेतां आवडी । तुटेल संसाराची बेडी ॥३॥
भाविकांसी पावे । मागें मागें त्यांच्या धांवे ॥४॥
म्हणे जनार्दनाचा एका । आवडीने नाम घोका ॥५॥
१२३८
प्रेमयुक्त नाम आदरें घेतां । तेथें नाहीं सुखदुःखवार्ता ॥१॥
नामीं धरुनी आवडी । उच्चारावें घडोघडी ॥२॥
योगयाग तपासाधान । नाम उच्चारितां संपुर्ण ॥३॥
ऐसा नामीं निजध्यास । एका जनार्दनीं त्याचा दास ॥४॥
१२३९
मुखीं नाम हातें टाळीं । साधन कलीं उत्तम हें ॥१॥
न घडे योगयाग तप । नाहीं संकल्प दुसरा ॥२॥
संतापायीं सदा मन । हृदयीं ध्यान मूर्तीचें ॥३॥
एका जनार्दनीं सेवा । हीचि देवा उत्तम ॥४॥
१२४०
काया वाचा आणि मन । जयाचें ध्यान संतचरणीं ॥१॥
तोचि पावन जाहला जगीं । दुजे अंगीं कांहीं नेणें ॥२॥
सदा वाचे गाय नाम । न करी काम आणीक तो ॥३॥
एका जनार्दनीं देव । नेदी तया दुजा ठाव ॥४॥
१२४१
निवंत बैसोनि सुखें गाय नाम । भेदाभेद काम परते सांडी ॥१॥
हेचि एक खुण परमार्थ पुरता । मोक्ष सायुज्यता हातां चढे ॥२॥
लौकिक वेव्हार आहे तैसा पाहे । जो जो होत जाये जे जे वेळ ॥३॥
कर्म धर्म त्तत्त्वतां बीज हें सर्वथा । एका जनार्दनीं पुरता योग साधे ॥४॥
१२४२
नाम घेई सदा वाचे । अनंत जन्मांचें दोष जाती ॥१॥
सुलभ सुलभ एक नाम । नाम आराम जपतांची ॥२॥
रानीं वनीं बैसता जनीं । नाम वदनी तो धन्य ॥३॥
एका जनार्दनीं सोपें । हरती पापें जन्माचीं ॥४॥
१२४३
नको कांही आणिक नेम । एक नाम घेई वाचे ॥१॥
तुटे जन्ममरण बाध । हृदयीं बोध ठसावे ॥२॥
न लगे गिरी कडे कपाट । गाम बोभाट करी सुखें ॥३॥
एका जनार्दनीं वर्म । धर्माधर्म घडे नामें ॥४॥
१२४४
नाहीं कधी वाचे नाम । तो अधम न पहाव ॥१॥
होतं त्याचे दरुशन । सचैल स्नान करावें ॥२॥
तयासी ते ऐकता मात । होय घात शरीराचा ॥३॥
ऐसा अधम तो जनीं । नामहीन असतो प्राणी ॥४॥
म्हणोनि नाम आठवावें । एका जनार्दनीं जीवेंभावें ॥५॥
१२४५
नको आणिकांच्या पडुं हावभरी । वांयां रानभरी कां रे रहाशीं ॥१॥
चुकवी पतन उच्चारीं तुं नाम । आणिक नको धाम यापरतें ॥२॥
वेगळें वेगळें चहूं वाचांपरतें आहे । साहांचे तें पाहें न चले कांहीं ॥३॥
अठरांची मती कुंठीत राहिली । एका जनार्दनीं माऊली विठ्ठल देखा ॥४॥
१२४६
हेंचि साचें बा साधन । मुखीं नाम हृदयीं ध्यान ॥१॥
येणे तुटे नाना कंद । पीडा रोग भवछंद ॥२॥
नको ते वाउगी खटपट । मन करी एकनिष्ठा ॥३॥
घडे साधन समाधी । तेथेम अवघी उपाधी ॥४॥
एका जनार्दनीं ध्यान । साधी परमार्थ साधन ॥५॥
१२४७
एक नाम गाये । तेथें सदा सुख आहे ॥१॥
नाम गातांचि वदनीं । उभा असे चक्रपाणी ॥२॥
नामाचिया हाकें । उडी घाली कवतुकें ॥३॥
घात आघात निवारी । उभी राहे सदा द्वारी ॥४॥
एका जनार्दनीं नामासाठीं । धांवे भक्तांचिये पाठीं ॥५॥
१२४८
पशु आणि पक्षी तरले स्मरणें । तो तुम्हा कारणें उपेक्षीना ॥१॥
धरुनि विश्वास आळवावे नाम । सदगद तें प्रेम असो द्यावें ॥२॥
सुखदुःख कोटी येती आणि जाती । नामाविण विश्रांती नाहीं जगीं ॥३॥
एका जनार्दनीं नामाचा प्रताप । नुरेची तेथें पाप वोखदासी ॥४॥
१२४९
सेवेंचे कारण मुख्य तो सदभाव । इतर ते वाव इंद्रिय बाधा ॥१॥
साधन हेंचि साधी तोडी तूं उपाधी । नका ऋद्धिसिद्धि आणिक कांही ॥२॥
नामाचा उच्चार मुख्य हेचि भक्ति । एका जनार्दनीं विरक्ति तेणें जोडें ॥३॥
१२५०
नाहीं जाय भाव पोटीं । तया चावटीं वाटे नाम ॥१॥
परी येतां अनुभव । चुकवी हाव संसार ॥२॥
वेरझारीं पडे चिरा । नाहीं थारा जन्माचा ॥३॥
एका जनार्दनीं खंडे कर्म । सोपें वर्म हातां लागें ॥४॥
१२५१
ब्राह्मण क्षत्रिय वैश्य शुद्र । चांडाळादि अधिकार ॥१॥
एका भावें गावें नाम । सोडोनियां क्रोधकाम ॥२॥
आशा मनशा टाका दुरी । मग इच्छा कल्पना काय करी ॥३॥
एका जनार्दनीं मन । करा देवासी अर्पण ॥४॥
१२५२
वेदांत सिद्धांत पाहतां खटपट । वाउगा बोभाट नामविण ॥१॥
नामें होय भुक्ति नामें होय मुक्ति । नामें वैकुंठप्राप्ति सर्व जीवां ॥२॥
नामेंचि तरले नारदादि योगी । नाम पावन जगीं कीर्ति नामें ॥३॥
एका जनार्दनीं तारक हें नाम । भावसिंधु धाम उतरी नाम ॥४॥
१२५३
जया ठायीं जैसा भाव । प्रगटे देव तैसाची ॥१॥
हा तो जगी अनुभव । नुपेक्षी देव कवणासी ॥२॥
स्त्रियादि हीन याती । नामें तयां उत्तम गती ॥३॥
निंदका वंदका सम । गाता जोडे एकधाम ॥४॥
कृपाळु माऊली । एका जनार्दनीं साउली ॥५॥
१२५४
उपवास पारणें न लगे । आणिक साधन । नामापरतें निधान नाहीं जगीं ॥१॥
म्हणोनि सांडी सांडी काम परतें । वाचेसी आरुतें नाम जपें ॥२॥
नामापरता मंत्र नाहीं त्रिभुवनीं । नाम हें निर्वाणीं तारक जगा ॥३॥
एका जनार्दनीं नाम श्रेष्ठाचें श्रेष्ठ । सर्वांही वरिष्ठ नाम एक ॥४॥
१२५५
रंक बैसतां पालखीसी । उपेक्षी पहिल्या पदवीसी ॥१॥
तैसें नाम मुखी गातां । कोण ब्रह्मा ज्ञान वार्ता ॥२॥
मूळीचे जाहले नाहीं खंडन । वादविवाद अभेदी जाण ॥३॥
एका जनार्दनी शरण । ब्रह्माज्ञानाची कोण आठवण ॥४॥
१२५६
गुणदोष नायकावे कानीं । सदा वाचा नामस्मरणीं ॥१॥
हेंचि परमार्थचें सार । मोक्ष मुक्तिचे भांडार ॥२॥
साधे सर्व योगस्थिती । द्वेष धरुं नये भूतीं ॥३॥
सर्वाठायीं जनार्दन । म्हणोनि वंदावे ते जन ॥४॥
खूण सांगे जनार्दन । एका जनार्दनीं पूर्ण ॥५॥
१२५७
सदा वाचे नामावळी । नित्य जिव्हा ज्याची चाळी । पातकांचे होळी । होत तेणे केली ये ॥१॥
नको ध्यानधारणा आसन । वाचे सदा नारायण । केलिया ऐसा नेम जाण । मेरुसमान सुकृत ॥२॥
उपमा नव्हे तया नरा । जनार्दन तो निर्धारा । एका जनार्दनीं बरा । त्याचा सांगात घडतां ॥३॥
१२५८
गांवढे सहस्त्र ब्राह्मण । तृप्त केलिया भोजन । पुण्यक्षेत्रांचे एकचि जाण । सुकृत तितुकेंचि जोडे ॥१॥
ऐसें पुण्यक्षेत्रांचे दशशतक । तृप्त केलिया पाठक । पाहतां सुकृत । तितुकेंचि जोडे ॥२॥
ऐसे सहस्त्र वेदपाठक । तृप्त केलिया पंडीत एक । पहातां सुकृत । तितुकेंचि जोडे ॥३॥
तैसेच पंडित सहस्त्र एक । तृप्त केलिया संन्यासी देख । तरी तें सुकृत । तितुकेंची जोडे ॥४॥
तैसे सहस्त्र संन्यासी । गणिका एक परमहंसी । पाहतां सुकृतांसी । एक तृप्त केलिया ॥५॥
परमहंसी सहस्त्रगणि । तैसीच ब्रह्माज्ञानाची मांडणी । जोडे सुकृत तृप्तकरणी । एका ब्रह्मावेत्ता ॥६॥
उपमा देता ब्रह्मावेत्यासी । पाहता ब्रह्माडीं नाहीं त्यासी । तृप्त केलिया ब्रह्मावेत्यासी । हरिहर तृप्त ॥७॥
ऐसें वेत्ते अपरंपार । न ये नामधारका बरोबर । नामधारका सादर । पाहें एका जनार्दनीं ॥८॥
१२५९
वेदाभ्यास नको सायास ज्योतिष । नामाचा लेश तेथे नाहीं ॥१॥
बहुत व्युत्पत्ती सांगती पुराण । व्यर्थ स्मरण नाम नाहीं ॥२॥
अनंत हें नाम जयापासुनि जालें । तें वर्म चुकलें संतसेवा ॥३॥
संतांसी शरण गेलिया वांचुनि । एका जनार्दनीं न कळे नाम ॥४॥
१२६०
ज्या नामे पाषाण जळांत तरलें । नाम त्या रक्षिलें प्रल्हादासी ॥१॥
अग्नि विष बाधा नामेंचि निवारीं । गिरीं आणि कंदरें रक्षी नाम ॥२॥
ब्रह्महत्यारी वाल्हा नामेंचि तरला । त्रैलोकीं मिरवला बडिवार ॥३॥
एका जनार्दनीं नामेंचि तरलें । जडजीव उद्धरिलें युगायुगीं ॥४॥
१२६१
उत्तम मध्यम चांडाळ । अत्यजहि तरलें खळ ॥१॥
ब्राह्मण क्षत्रिय वैश्य शुद्र । नामें पवित्र पैं जाहलें ॥२॥
यवन माई तो कुंभार । शिंपी सोनार तरले ॥३॥
एका जनार्दनीं सांगूं किती । मागें तरले पुढें तरती ॥४॥
१२६२
नाम सुलभ सोपें गातां । नाहीं भय आणि चिंता । पळती दोषांच्या चळथा । नाम गातां देशोधडीं ॥१॥
म्हणोनि धरियेली कास । जाहलों संतांचा मी दास । नाम गातां उल्हास । वारंवार मानसीं ॥२॥
उणें पुरें नको कांहीं । सोंवळें येथें नाहीं । एका जनार्दनीं देहीं । सुस्नात सर्वदा ॥३॥
१२६३
जडजीवातें उद्धरी । ऐसी नामामाजी थोरी ॥१॥
तेंचि नाम वाचे गातां । हरे जन्ममरणव्यथा ॥२॥
नामें पाषाण तारिले । गजेंद्राते उद्धारिलें ॥३॥
ऐसा नामाचा निजछंद । एका जनार्दनीं परमानंद ॥४॥
१२६४
आम्हीं धारक नामाचे । आम्हां भय नाहीं काळांचें ॥१॥
ऐशीं नामाची ती थोरी । कळिकाळ दास्य करी ॥२॥
येरा अवघिया उद्धार । नाममंत्र परिकर ॥३॥
एका जनार्दनीं पोटीं । नाम गावें सदा होटीं ॥४॥
१२६५
कोणी कांहीं तरी म्हणो । आम्ही न जाणो तया बोला ॥१॥
गाऊं सुखें नामावळी । सुख कल्लोळीं सर्वदां ॥२॥
नाचुं संतमेळीं सदा । कीर्तनीं गोविंदा रंजवुं ॥३॥
एका जनार्दनीं हाचि धंदा । वायां शब्दा न लागूं ॥४॥
१२६६
धन्य धन्य श्रीहरीचे गुण । नाम पावन ऐकतां ॥१॥
जें जें अवतारचरित्र । वर्णीता पवित्र वाणी होय ॥२॥
कीर्ति वर्णिता उद्धार जीवां । कलीयुगीं सर्वा उपदेश ॥३॥
एका जनार्दनीं सोपें वर्म । गुण कर्म वर्णितां ॥४॥
१२६७
नामाचें धारक विष्णुरुप देख । त्रिभुवनीचें सुख तये ठायीं ॥१॥
ब्रह्मा विष्णु हर येताती सामोरे । नामधारक निर्धारे तया वंद्य ॥२॥
त्रिभुवनापरता नामाचा महिमा । जाणे शंकर उमा सत्य सत्य ॥३॥
एका जनार्दनीं पतीतपावन नाम । गातां निजधामा जोडे मुक्ति ॥४॥
१२६८
मोक्ष मुक्तीचे लिगाड । वागवी अवघड कासया ॥१॥
एक नाम जपा कंठीं । राबती कोटी मुक्ति देखा ॥२॥
मोक्ष तेथें जोडोनि हात । उभाचि तिष्ठत सर्वदा ॥३॥
एका जनार्दनीं देखा । मुक्ति फुका राबती ॥४॥
१२६९
दोषी यमदुत नेतसे बांधोनी । तंव अवचित नाम पडलें कानीं ॥१॥
तुटलें बंधन खुंटलें पतन । नाम जनार्दन ऐकतांची ॥२॥
तुटोनि बंधन पडता तळीं । तंव वरचेवर झेली वनमाळी ॥३॥
दुती अति दृढ नाम धरितां मनीं । यमदूतां देवदूत घालिती विमानीं ॥४॥
दोषी आणि दूता नामाचा परिपाठीं । भावबळें देव स्थापी वैकुंठी ॥५॥
एका जनार्दनीं नामोच्चारासाठीं । यमे यमदूतां नोहे भेटीं ॥६॥
१२७०
चित्रगुप्त म्हणती करावें काई । यमदूताविण न चले कांहीं ॥१॥
नामें नागविलें नामें नागविलें । यम म्हणे माझे सामर्थ्य न चले ॥२॥
यम चित्रगुप्त नाम विवंचीत । नम विवंचितां जाले मुक्त ॥३॥
यमें यमदुता आल्हादें भेटी । अवघे चतुर्भुज झाले वैकुंठीं ॥४॥
जनामाजी थोर दाटुगें नाम । यमें यमदूत झाले आत्माराम ॥५॥
एका जनार्दनीं नामाचा गुण । यमेसी यमलोक जाला परब्रह्मा पूर्ण ॥६॥
१२७१
जपतां नाम पडे धाक । पातकें पळती त्रिवाटे देख । कळिकाळाचें नासे दुःख । ऐसें नामीं सामर्थ्य ॥१॥
जप तप नामावळी । आणिक नको मंत्रावळी । ब्रह्माज्ञान बोली । वायां शीण आटाआटी ॥२॥
साधनें पुण्य असेल गांठीं । तरीच नाम येईल होटीं । एका जनार्दनीं पोटीं । दया शांति आकळे ॥३॥
१२७२
नित्य नैमित्तिक कर्म । जया न घडे हा धर्म । येणें उच्चारावें नाम । सत्य निर्धार जाणावा ॥१॥
नामें कर्माचा सुटे उपाधी । नामें तुटे आधी व्याधी । नामें शोक संदेह बुद्धी । नासतसे हरिनामें ॥२॥
नाना रोग तुटती नामें । घडती सर्व ब्रह्माकर्में । एका जनार्दनीं नामें । धर्म सकळ साधती ॥३॥
नामपाठ – अभंग १२७३ ते १२८१
१२७३
नामपाठ करा नामपाठ करा । चवर्‍याशींचा फेरा चुकवा जगीं ॥१॥
नामपाठ गाये नामपाठ गाये । पुनरपी नये संसारासी ॥२॥
एका जनार्दनाचा नामपाठ गाय । आनंदी आनंद होय तयालागीं ॥३॥
१२७४
नामपाठ गाये संतांचे संगती । नाही पुनरावृत्ति तया मग ॥१॥
नामपाठ गाय सर्व भावें मनीं । चुकेल आयणी गर्भवास ॥२॥
जनार्दनीचा एका नामपाठ गायें । जनार्दनीं पाहे जनीं वनीं ॥३॥
१२७५
नामपाठ सार सर्वामाजीं श्रेष्ठ । जो गाये तो वरिष्ठ कलियुगीं ॥१॥
चुकेल यातना नाना गर्भवास । भय आणि त्रास नव्हे मनीं ॥२॥
जनार्दनाचा एका नामपाठ भावें । आदरें गात आहे सदोदित ॥३॥
१२७६
नामपाठ गाये सदोदित मनीं । यमाची जाचणी नोहे तया ॥१॥
नामपाठ भावें आदरें जो गाये । सर्व सुख पाहे तया होय ॥२॥
जनार्दनाचा एका नामीं धरी आवडी । सर्वभावें जोडी नामपाठ ॥३॥
१२७७
नामपाठ सार वेदांचें तें मूळ । शास्त्रांचे तें फळ नामपाठ ॥१॥
योगयाग विधि न लगे खटपट । नामपाठें स्पष्ट सर्व कार्य ॥२॥
जनार्दनाचा एका नामपाठ घोकी । गुढीं तिहीं लोकीं उभारिली ॥३॥
१२७८
नामपाठ ब्रह्मा उघड बोले वाचा । वेदांतीं तो साच निर्णय असे ॥१॥
नामपाठ भावस भक्ति तें कारण । आणिक साधन नाहीं दुजें ॥२॥
जनार्दनाचा एक गाये तो आवडी । तोडियेली बेडी संसाराची ॥३॥
१२७९
नामपाठ किती सर्वात वरिष्ठ । नको साधन कष्ट आणिक कांहीं ॥१॥
नामपाठमाला हृदयीं ध्याई भावें । उगेंचि जपावें मौन्यरुप ॥२॥
जनार्दनाचा एक नाम गाय फुका । साधन तिहीं लोकां वरिष्ठ तें ॥३॥
१२८०
नामपाठ कालीमाजीं सोपें वर्म । साधन तो श्रम न करीं वायां ॥१॥
नामपाठ गाये नामपाठ गाये । वायां तूं न जाय खटपटा ॥२॥
जनार्दनाचा एका नामपाठ गाये । जनार्दना पाहे काया वाचा ॥३॥
१२८१
नामपाठ श्रेष्ठ नामपाठ श्रेष्ठ । पावें तो वैकुंठकलीमाजीं ॥१॥
नामपाठें गेलें नामपाठें गेले । जडजीव उद्धरिलें नामपाठें ॥२॥
जनार्दनाचा एका आणिक नेणें वर्म । सोपें होय कर्म नामपाठें ॥३॥
नामपाठफल – अभंग १२८२ ते १३२३
१२८२
नामपाठ सदा एकांती जो करी । भुक्तिमुक्ती चारी घरीं त्याच्या ॥१॥
न लगे साधन व्युप्तत्ति पसारा । नामपाठ बरा संतसंगे ॥२॥
जनार्दनाचा एका नामपाठें निका । तारिले जडलोकां नामपाठें ॥३॥
१२८३
नामपाठ अंडज जारज स्वेदज । उद्भिज देख चार योनी ॥१॥
नामपाठ प्रेमें गाय तूं आवडीं । तुटेल सांकडीं कर्म धर्म ॥२॥
जनार्दनाचा एक नामपाठीं निका । तोडियेली शाखा द्वैताची ते ॥३॥
१२८४
नामपाठ जया नाही पैं सर्वथा । तयासी तत्त्वतां यमदंड ॥१॥
मारिती तोडिती यमाचे ते दूत । नामपाठीं चित्त कां रें नेणें ॥२॥
जनार्दनाचा एका सांगे सर्व लोकां । नामपाठ घोका आळस नका ॥३॥
१२८५
नामपाठ वर्म सोपें आहे जाणा । चिंती नारायणा नामपाठें ॥१॥
अष्टांग योग साधनें वरिष्ठ । नामपाठेंविण कष्ट होतीं जना ॥२॥
जनार्दनाचा एका करी विनवणी । नामपाठ निर्वाणीं शस्त्र आहे ॥३॥
१२८६
नामपाठ युक्ति जगीं सोपी जाणा । म्हणोनि नारायण आठवावें ॥१॥
नामपाठ सोपा नामपाठ सोपा । जन्ममरण खेपा दुर होती ॥२॥
जनार्दनाचा एका आवडीनें गाये । नाशिवंत पाहें शरीर आहे ॥३॥
१२८७
नामपाठ गाये धन्य तो संसारीं । काय त्याची थोरी वानूं जगीं ॥१॥
तयाचे चरणीं माझा दंडवत । नामपाठ गात सर्वभावें ॥२॥
जनार्दनाचा एका नामपाठ भावें । अखंड गात आहे जीवेंभावें ॥३॥
१२८८
नामपाठ गाय सदा नामपाठ गाय । धन्य त्याची माय त्रिभुवनीं ॥१॥
ब्रह्मादिक वंदिती शिवादिक ध्याती । नामपाठ कीर्ति मुखीं गातां ॥२॥
एका जनार्दनीं साराचें हें सार । नामपाठ निर्धार केला जगीं ॥३॥
१२८९
नामपाठ सत्ता सर्वां वरिष्ठाता । यमधर्म माथां वंदी पाय ॥१॥
ऐसा नामपाठ भक्तियुक्त गाय । पुनरपि नये संसारासी ॥२॥
जनार्दनाचा एका सांगतसे फुका । नामपाठ घोका जीवेंभावें ॥३॥
१२९०
नामपाठ जागीं सोपें तें साधन । म्हणोनि वर्णन वैष्णव करिती ॥१॥
आनंदे नाचती टाळी वाजविती । नामपाठ गाती सर्वभावें ॥२॥
जनार्दनाचा एक भुलला नामपाठीं । म्हणोनि वैकुंठी घर केलें ॥३॥
१२९१
नामपाठ सोपा हरावया पापें । आणीक संकल्प न करी दुजा ॥१॥
नामपाठें सिद्धि नामपाठें सिद्धि । तुटेल उपाधी नामपाठें ॥२॥
जनार्दनाचा एक गात नाचत । नामपाठ करीत सर्वकाळ ॥३॥
१२९२
नामपाठ करितां काळ वेळ नाहीं । उच्चारुनी पाहीं सर्वकाळ ॥१॥
सर्वभावें नामपाठ तूं गाये । आणिक न करी काय साधन तें ॥२॥
जनार्दनाचा एक भुलता नामपाठीं । आणिक न करी गोष्टी नामविण ॥३॥
१२९३
नामपाठ सोपा भोळ्या भाविकांसी । मत वादीयांसी न रुचे नाम ॥१॥
नवज्वरिता दुग्ध प्राण जाय तत्त्वतां । अभाविकांसी सर्वथा गति तेंची ॥२॥
जनार्दनाचा एक सांगे प्रेमभावें । आदरें तें गावें नामपाठ ॥३॥
१२९४
गाय नामपाठ न करीं आळस । हातां येईल सौरस इच्छिलें तें ॥१॥
न करी आळस आलिया संसारीं । नामपाठ निरंतरीं गाय सदा ॥२॥
जनार्दनाचा एक प्रेमें विनटला । नामपाठें झाला कृतकृत्य ॥३॥
१२९५
नामपाठ करितां जाईल पैं चिंता । मोक्ष सायुज्यता हातां येई ॥१॥
म्हणोनि सोपें वर्म सांगतसे तुज । नामपाठ गुज जपें सदा ॥२॥
जनार्दनाचा एक कुर्वंडी करुनी । लोळत चरणीं संताचिया ॥३॥
१२९६
नामपाठें होय शुद्ध तें शरीर । आणिक विचार न करी कांहीं ॥१॥
नामपाठ भोळे नामपाठ भोळे । शंकर तो लोळे स्मशानीं तो ॥२॥
जनार्दनाचा एका प्रचीत घेउनी । नामपाठ वचनी जपतसे ॥३॥
१२९७
नामपाठ जपे भोळा महादेव । देवाधि देव वंदी तया ॥१॥
विष तें अमृत नामपाठें झाले । दैन्य दुःख गेलें नाम जपतां ॥२॥
जनार्दनाचा एका उभारुनि बाह्या । नामपाठ गाय सर्वकाळ ॥३॥
१२९८
शास्त्रवेत्ते ज्ञानी नामपाठ गाती । तेणें तयां विश्रांती सर्वकाळ ॥१॥
पुराणें वदती नाम पाठ कीर्ती । व्यासादिकीं निश्चितीं नेम केला ॥२॥
जनार्दनाचा एका सांगतसे गुज । नामपाठ निज जपे जना ॥३॥
नामापाठफल प्राप्त झालेले भक्त
१२९९
नामपाठें गणिका नेली मोक्षपदा । नामपाठें प्रल्हादा सुख झालें ॥१॥
नामपाठें ध्रुव अढळपदीं बैसें । नारद नाचतसे नामपाठे ॥२॥
जनार्दनाचा एक सांगे अनुभव । नामपाठ सर्व जपा आधी ॥३॥
१३००
नामपाठे भक्ति हनुमंतें केली । सेवा रुजू झाली देवा तेणें ॥१॥
नामपाठें शक्ति अद्‌भुत ये अंगी । धन्य झाला जगीं कपीनाथ ॥२॥
जनार्दनाचा एका सेवोनि आदरें । नामपाठ स्मरे सर्व काळ ॥३॥
१३०१
नामपाठें नक्र तारिला निर्धारें । गजेंद्र उद्धरे नामपाठे ॥१॥
तरले तरले नामेंचि तरले । वैकुंठासी नेले नामपाठें ॥२॥
जनार्दनाचा एका जोडोनियां हात । नामपाठ गात संतापुढे ॥३॥
१३०२
नामपाठें नक्र तारिला निर्धारें । गर्जेंद्र उद्धरें नामपाठें ॥१॥
तरले तरले नामेंचि तरले । वैकुंठासी नेले नामपाठें ॥२॥
जनार्दनाचा एका जोडोनियां हात । नामपाठ गात संतापुढें ॥३॥
१३०३
नामपाठें तारिलें पतित उद्धरिले । धांवणे तें केलें पांडवांचें ॥१॥
पडतां सकंटीं नामपाठ गाय । द्रौपदींती माय तारियेली ॥२॥
जनार्दनाचा एक सांगतसे लोकां । नामपाठ फुका जपा आधीं ॥३॥
१३०४
नामपाठें सर्व मुक्तत्त्व साधिती । नामपाठें विरक्ति हातां येत ॥१॥
नामपाठें उद्धव तरला तरला । नामपाठें झाला शापमुक्त ॥२॥
जनार्दनाचा एका बोले लडिवाळ । नामपाठ काळ काळाचाही ॥३॥
१३०५
नामपाठें अक्रुर सर्व ब्रह्मारुप । भेदाभेद संकल्प मावळले ॥१॥
वंदी रजमाथां घाली लोटांगण । द्वैतांचे बंधन तुटोनी गेलें ॥२॥
जनार्दनाचा एका नामपाठें मुक्त । जालासे सतत संतचरणीं ॥३॥
१३०६
नामपाठें बिभीषण सर्वांस वरिष्ठ । वंश तो स्पष्ट देशोधडी ॥१॥
जाउनी शरण चिरंजीव झाला । नामपाठें धाला कल्पवरी ॥२॥
जनार्दनाचा एक मिरवी बडिवार । नामपाठ सार युगायुगीं ॥३॥
१३०७
नामपाठें भीष्में कामातें जिंकीलें । सार्थक पैं केलें विहिताचें ॥१॥
आदरें आवडी नामपाठ गावें । सर्वावरी होय सत्ता त्याची ॥२॥
जनार्दनाचा एक होउनी शरण । घाली लोटांगण संतचरणीं ॥३॥
१३०८
नामपाठें तरला चोखा तो महार । भावें सर्वेश्वर स्थापीं तया ॥१॥
नामपाठ करुनि कीर्ति केली जगीं । उपमा तें अंगीं वाढविली ॥२॥
जनार्दनाचा एक वर्णितो संतांसी । नित्य नामपाठासी अनुसरला ॥३॥
१३०९
नामपाठें गोरा कुंभार तरला । उद्धार तो झाला पूर्वजांचा ॥१॥
नामपाठ कीर्ति गाताती वैष्णव । धन्य तो अपूर्व नाममहिमा ॥२॥
जनार्दनाचा एका चरणरजरेण । नामपाठ संकीर्तन करा वेगीं ॥३॥
१३१०
नामपाठ प्रेमें सांवता तो गाये । हृदयकमळी वाहे नारायण ॥१॥
नामपाठ निका नामपाठ निका । खुर्पु लागे देखा देव त्यासी ॥२॥
जनार्दनाचा एका ऐकोनियां बोल । सांगत नवल संतापुढें ॥३॥
१३११
नामपाठें नामा शिंपी तो तरला तयाची देवाला आवड मोठी ॥१॥
जाऊनी जेवणें उच्छिष्ठ भक्षणें । नामपाठें देणें इच्छिलें तें ॥२॥
जनार्दनाचा एक सद्‍गदित होय । नामपाठ गाय आवडीनें ॥३॥
१३१२
नामपाठें जनाबाई बरोबरी । दळी कांडी हरि शेणी वेंची ॥१॥
भक्तांचे सकळ कार्य तें करणें । नये ऐसें उणें करी काम ॥२॥
जनार्दनाचा एक आवड पाहुनी । नाचतो कीर्तनीं नाम गाय ॥३॥
१३१३
नामपाठें आपण होय अनामिक । नामपाठें देख न म्हणे कांहीं ॥१॥
उंच नीच ज्ञाती न करी विचार । नामपाठें निर्धार ऐसा ज्याचा ॥२॥
जनार्दनाचा एका सर्वभावे देखा । नामपाठ निका गात असे ॥३॥
१३१४
नामपाठें ज्ञानियाची भिंत ओढी । भाविका तांतडी देव धांवे ॥१॥
बोलविला रेडा केलेंस कवित्व । नामपाठे मुक्त केलें जन ॥२॥
जनार्दनाचा एका लागतो चरणीं । जावे ओवाळीनी जन्मोजन्मीं ॥३॥
१३१५
नामपाठें सोपान समबुद्धि झाला । विश्रांती पावला संवत्सरीं ॥१॥
मुख्य ब्रह्मा तो नामपठ वंदी । इतर तरणे उपाधीपासोनियां ॥२॥
जनार्दनाचा एका कांही नेणें देखा । नामपाठें सुखा सुख झालें ॥३॥
१३१६
नामपाठें मुक्त मुक्ताई पैं झाली । हृदयीं आटली नामपाठें ॥१॥
देहादेहे सर्व निरसिले चार्‍हीं । नामपाठ वरी मुक्त झाले ॥२॥
जनार्दनाचा एका बोले करुणावचनीं । नामपाठ झणीं विसरुं नका ॥३॥
१३१७
नामपाठें निवृत्ति पावला विश्रांती । नामपाठें शांति कर्माकर्मीं ॥१॥
म्हणोनि प्रेमभावें नामपाठ गावें । आलिंगन द्यावें संतचरण ॥२॥
जनार्दनाचा एका चिंता नामपाठ । मोक्षमार्ग वाट सोपा जगा ॥३॥
१३१८
नामपाठ मच्छिद्र गोरक्षातें बोधी । तोडिली उपाधी चौदेहांची ॥१॥
नामपाठ मोक्ष मार्ग तो सर्वदा । वाचे गातां बाधा नोहे कांहीं ॥२॥
जनार्दनाचा एका द्वैताविरहित । नामपाठ गात सर्वभावें ॥३॥
१३१९
नामपाठें गोरक्ष वोळगला गहिनी । दाविली उन्मनी सर्वकाळ ॥१॥
समाधि आसन सैरा ते बोल । नामपाठ मोल अभ्यासिलें ॥२॥
जनार्दनाचा एका नेणें तो उन्मनी । सदा संतचरणीं मिठी घाली ॥३॥
१३२०
नामपाठें गहिनी निवृत्ति वोळला । उघड तो केला परब्रह्मा ॥१॥
नामपाठ ब्रह्मा नामपाठ ब्रह्मा । आणिक नेणें कर्म वर्म नामेंविण ॥२॥
जनार्दनाचा एका सेवेसी नटला । नामपाठें केला जनार्दन ॥३॥
१३२१
नामपाठें निवृत्ति ज्ञानदेवा उपदेशी । ओहं सोहं कोहं साक्षी केले ॥१॥
तिन्हीपरता बोध तयासी बोधिला । नामपाठें झाला शांतरुप ॥२॥
जनार्दनाचा एक गमोनी मनासी । लागतो चरणांसी जनार्दना ॥३॥
१३२२
नामपाठें गुण झाले पैं त्रिगुण । अनाम लक्षण नामपाठें ॥१॥
सैरा सैराट धांवे जे वाटा । तयाच्या चेष्टा न चलती तेथें ॥२॥
जनार्दनाचा एका एकपणें बोधिला । जनार्दन वोळला कामधेनु ॥३॥
१३२३
नामपाठें क्रिया नामपाठें कर्म । नामपाठें वर्म हातां येत ॥१॥
तो हा सोपा योग नामपाठ वाचे । न करी सायासांचे वर्म कांहीं ॥२॥
जनार्दनाचा एका भक्तीसी भुलला । मोकळा मार्ग केला नामपाठें ॥३॥
नामपाठमार्ग-गीताज्ञानेश्वरीपाठ व एकाग्र मनानें अखंड नामोच्चार।।४।।
तुमच्या शेतमालाची मोफत जाहिरात करण्या साठी कृषी क्रांती ला अवश्य भेट द्या
ref: transliteral