सरस्वती

सरस्वती

देवी, ही ज्ञान, संगीत, कला, विद्या आणि शिक्षणाची हिंदू देवी आहे ; ती या त्रिदेवीपैकी(सरस्वती लक्ष्मी आणि पार्वती) एक आहे.

सरस्वती
राजा रवी वर्मा यांचे देवी सरस्वतीचे चित्रज्ञान, संगीत, कला, भाषण, ज्ञान आणि शिक्षणाची देवी – इत्यादींची अधिपती देवता
मराठी	सरस्वती
संस्कृत	सरस्वती देवी
कन्नड	ಸರಸ್ವತಿ
तमिळ	சரசுவதி
निवासस्थान	ब्रह्मलोक
लोक	ब्रह्मलोक
वाहन	मोर, हंस
पती	ब्रह्म
अन्य नावे/ नामांतरे	शारदा, शतरूपा, वीणावादिनी, वीणापाणि, वाग्देवी, वागेश्वरी, भारती
मंत्र	श्री सरस्वत्यै नमः
नामोल्लेख	महाभारत शान्ती पर्व, देवी भागवत,ऋग्वेद
तीर्थक्षेत्रे	शृंगेरी शारदा पीठम

चित्रात सरस्वती शुभ्र वस्त्रे नेसलेली आणि अनेकदा कमळावर बसलेली दाखवतात आणि मोर तिच्या बाजूला असतो. हातात वीणा असते.सरस्वतीचे वाहन हंस आहे ; पण जैन पुराणांमधून आणि लोककथांमधून सरस्वती वाहन मोर असल्याचे सांगितले जाते. (कार्तिकस्वामीचे वाहनही मोर आहे.) पुराणांनुसार सरस्वती ही विद्येची देवता मानली जाते. माघ महिन्यातल्या शुद्ध पंचमीला वसंत पंचमी वा श्रीपंचमी  म्हणतात. या दिवशी सरस्वतीचा जन्म झाल्याने हा दिवस सरस्वती जयंती म्हणून साजरा केला जातो.