अरे अरे ज्ञाना ज्ञान उघडे बोलसी – संत ज्ञानेश्वर महाराज अभंग २५९
अरे अरे ज्ञाना ज्ञान उघडे बोलसी ।
तुझा तूंचि होशी हरि ऐसा ॥१॥
आपुलें तें झाकी पर तें दावी ।
पंश्यतिये भावीं मध्यमे राहे ॥२॥
तत्त्व तेंचि धरी रजो गुण चारी ।
पंचमा आचारी सांपडती ॥३॥
षड्रसीं भोक्ता हरिरुप करी ।
सप्तमा जिव्हारीं कळा धरी ॥४॥
अष्टमा अष्टसिध्दि अष्टांग नेमेशीं ।
तें जीवेंभावेंसी तूंचि होसी ॥५॥
नवमा नवमी दशमावृत्ती ।
एकादशीं तृप्ती करी ज्ञाना ॥६॥
ऐसा तूं एकादश होई तूंरे ज्ञाना ।
द्वादशीच्या चिन्हा सांगों तुज ॥७॥
निवृत्ति द्वादशगुरुवचनीं भाष्य
एकविध कास घाली ज्ञाना ॥८॥
अर्थ:-
अरे ज्ञाना आत्मस्वरूपज्ञानाविषयी तूं इतका निःसंदेह आहेस की ते ज्ञान तूं स्पष्ट सांगत आहेस. तो तुझा आत्मा परमात्मरूप आहे. शरीरादिकाच्या ठिकाणी दिसणारे कर्म उपासनेचे सहज व्यवहार तेही परमात्मरूपच आहेत. तुला झालेले आत्मज्ञान लोकसंग्रहाकरिता म्हणजे मूढ जनांना मार्गी लावण्याकरिता तू आपले यथार्थ स्वरूप झांकून परमात्म उपासना साध्य आहे असे दाखवून पश्यंतीमध्ये भावना धरून, मध्यमेमध्ये जप करीत राहा. पण या करण्यांत तत्त्वमात्र सोडू नकोस. शरीरादिकाच्या ठिकाणी रजोगुणापासून उत्पन्न झालेल्या चार प्राणाहून मुख्य जो पांचवा प्राण, तो प्राणायाम करून स्वाधीन ठेवला जातो. ते सर्व प्राण परमात्मरूपच आहेत. तसेच षड्रसाचा भोक्ता जीवही परमात्म स्वरूपच आहे. पंचप्राण, मन व बुद्धी या सातांना जीवन देणारी आत्मकलां बळकट कर. आठ प्रकारच्या अष्ट सिद्धी, अष्टांग योगाने प्राप्त होणाऱ्या त्याही निश्चय करून परमात्मस्वरूपच आहेत.५नवविधा भक्तीचे लक्ष जे दशम् त्या दोघांचे ऐक्य ही एकादशी करून (म्हणजे जीवब्रह्मैक्य करून) त्या ज्ञानाने तृप्त हो. व तृप्त झाल्यानंतर सद्गुरू सेवा ही जी बारावी कला तिची लक्षणे मी तूला सांगितली आहे.त्या गुरूसेवेची कास धरून राहा हे ज्ञान माझ्या श्रीगुरूरायांनी शांकरभाष्यानुरूप मला सांगितले असे माऊली सांगतात.
अरे अरे ज्ञाना ज्ञान उघडे बोलसी – संत ज्ञानेश्वर महाराज अभंग २५९
संत ज्ञानेश्वर अँप डाउनलोड करा.
