घटु जें जें होय आधींच गगन – संत ज्ञानेश्वर महाराज अभंग ९४४
घटु जें जें होय आधींच गगन ।
राहे पैं व्यापून वेगळेंची ॥१॥
मायोपाधी सृष्टि जें जें कांहीं होत ।
चैतन्य व्यापित त्याची माजीं ॥२॥
विवर्तते माया तद्विवर्त जीव ।
सृष्टि कारणत्व भोग्यपर ॥३॥
भासचतुष्टयता दोन्ही अनादि ।
जाहली उपाधि मुळीहुनी ॥४॥
गुरूकृपायोगें ज्ञानदेव खूण ।
भेदुनी निर्वाण लीन झाला ॥५॥
अर्थ:-
घट निर्माण होण्यापूर्वी आकाश अगोदरच सर्वत्र व्याप्त असतेच व घट निर्माण झाल्यावर घटामुळे घटापुरते वेगळे वाटते. म्हणजे त्याला ‘घटाकाश म्हणतो. त्याप्रमाणे मायिक सर्व पदार्थ निर्माण होण्यापूर्वी चैतन्य सर्वत्र असतेच ते या पदार्थाच्या उपाधीमुळे वेगळेपणाने भासते त्यामुळे ब्रह्माची प्रतिती ब्रह्मरूपाने न येता जगतरूपाने येते. म्हणून ब्रह्माच्या ठिकाणी माया व मायाकाय पदार्थ हे विवर्त म्हणजे अध्यस्त आहे. जीव ईश्वर भाव हे मायेमुळे आहे. त्यामुळे ईश्वराच्या ठिकाणी दिसणारी कारणता व माया कार्य पदार्थाच्या ठिकाणी दिसणार भोग्यता ही सर्व ब्रह्मस्वरूपावर अध्यस्त आहे. माया व मायाकार्य पदार्थ हे अनादि आहेत.त्या मायेमुळे ब्रह्म साकार झाले. त्या मायेचा निरास करून आम्ही ब्रह्मस्वरूप झालो. ही खूण आम्हाला गुरूकृपेने कळली. असे माऊली ज्ञानदेव सांगतात.
घटु जें जें होय आधींच गगन – संत ज्ञानेश्वर महाराज अभंग ९४४
संत ज्ञानेश्वर अँप डाउनलोड करा.
