संत एकनाथ अभंग

संत एकनाथ अभंग १७५१ते१९००

संत एकनाथ अभंग १७५१ते१९००

संत एकनाथ अभंग १७५१ते१९०० – संत एकनाथ गाथा

नामपाठ – अभंग १७५१ ते १७७०

१७५१

अंगीं जया पुर्ण शांती । वाचा रामनाम वदती । अनुसरले चित्तवृत्तीं । संतचरणीं सर्वदा ॥१॥
घडो तयांचा मज संग । जन्ममरणाचा फिटतसे पांग । आधिव्याधि निरसोनी सांग । घडतां संग वैष्णवांचा ॥२॥
जें दुर्लभ तिहीं लोकां । आम्हां सांपडलें फुका । एका जनार्दनीं घोका । नाम त्यांचे आवडी ॥३॥

हे पण वाचा: संत एकनाथांची संपूर्ण माहिती

१७५२

बाळकाची बोबडी वाणी । ऐकोनी जननी संतोषे ॥१॥
तैसे तुम्हीं कॄपाबळें । पाळिले लळे संतजनीं ॥२॥
बाळाचे जे जे अपराध । माता न करी तयासी कोध ॥३॥
शरण एका जनार्दनी । मिळविलें गुणी आपुलिया ॥४॥

१७५३

देऊनिया अभयदान । संतीं केलें मज पावन । निरसोनी भवबंधन । तारिलें मज ॥१॥
ऐसा संतसमागम । नाहीं आणीक विश्रामक । योगीयांचें धाम कुंठीत पैं झाले ॥२॥
आणीक एक वर्म । मुख्य इंद्रियांचा धर्म । मन ठेवुनी विश्राम । नामचिंतन करावें ॥३॥
एका जनार्दनीं जाण । संत आमुचें निजधान । काया वाच मन । दृढ पायीं ॥४॥

१७५४

माझ्या मनाचा संदेह । फिटला देखतांचि पाय ॥१॥
तुम्हीं कृपा केली संतीं । निरसली भय खंती ॥२॥
माझें मज दिलें हाती । जाहली समाधान वृत्ती ॥३॥
एका जनार्दनीं शरण । निरसला भवशील ॥४॥

१७५५

आलिंगन संतपायां । पावली काया विश्रांती ॥१॥
सुख अपार झालें । संत पाउलें देखतां ॥२॥
अवघा श्रम फळा आला । काळ गेला देशधडी ॥३॥
एका जनार्दनीं संत । मज भेटोत अखंडित ॥४॥

१७५६

सतीं केला उपकार । मज निर्धार बाणला ॥१॥
चुकविलें जन्माचें सांकडें । उगविलें कोडें बहुतांचें ॥२॥
गुण अवगुण नणितां मनीं । देती दरुशनीं मुक्ति त्या ॥३॥
शरण एका जनादनें । करुं वोवाळणीं देहाची ॥४॥

१७५७

संतसंगतीने झाले माझे काज । अंतरीं तें निज प्रगटलें ॥१॥
बरवा झाला समागम । अवघा निवारला श्रमक ॥२॥
दैन्य दरिद्र दुर गेलें । संतपाउले देखतां ॥३॥
एका जनार्दनीं सेवा । करीन मी आपुल्या भावा ॥४॥

१७५८

भाग्याचा उदय झाला । संतसंग मज घडला ॥१॥
तेंणें आनंदाचे पुर । लोटताती निरंतर ॥२॥
प्रेम सप्रेम भरतें । अंगी उतार चढते ॥३॥
आली आनंदलहरी । एका जनार्दनीं निर्धारीं ॥४॥

१७५९

आजी उत्तम सुदीन । झालें दरुशन संतांचें ॥१॥
पापताप दैन्य गेलें । संत पाउलें पहातां ॥२॥
आवघा यत्न फळा आला । अवघा झाला आनंद ॥३॥
अवघें कर्म सुकर्म झालें । अवघे भेटले संतजन ॥४॥
एका जनार्दनीं बरा । संतसमागम खरा ॥५॥

१७६०

आजी दिवस धन्य झाला । संतसमागम पावला ॥१॥
बरवा फळला शकून । अवघा निवारला शीण ॥२॥
सुस्नात झालों । संतसमागरीं नाहलों ॥३॥
एका जनार्दनीं भावें । संतचरणीं लीन व्हावें ॥४॥

१७६१

घटिका पळ न वजे वायां । संतपायां सांडोनी ॥१॥
मनोरथ पुरले मनीचें । झाले देहांचें सार्थक ॥२॥
जन्मा आलियांचें काज । संतसंग घडला निज ॥३॥
एका जनार्दनीं मिठी । संतसंग जडला पोटीं ॥४॥

१७६२

जाणतें संत जाणते संत । जाणते संत अतरीचें ॥१॥
जे जे इच्छा देती फळ । काळ वेळ चुकवोनी ॥२॥
मनोरथ पुरले वो माझे । एका जनार्दनी वोझें ॥३॥

१७६३

जयाच्या चरणां मिठी घाली भावें । धन्य ते जाणावे सदैव संत ॥१॥
प्रेमाचे सागर भक्तीचे उदधी । तोडिला उपाधी नाममात्रें ॥२॥
जडजीवां तारक सत्य सत्य वाचे । आणीक तें न वचे उपमे त्याच्या ॥३॥
एका जनार्दनीं कृपाळु संतजन । तेणे मज पावन केलें जगीं ॥४॥

१७६४

जाणती हे हातवटी । संत पोटीं दयाळू ॥१॥
न म्हणती अधम जन । करिती कृपेचें पोषण ॥२॥
शुचि अशुचि न म्हणे कांहीं । एकरुप वर्ते देहीं ॥३॥
एका जनार्दनीं मज । तारियेलें तेणे सहज ॥४॥

१७६५

कैवल्य निधान तुम्ही संतजन । काया वाच मन जडलें पायीं ॥१॥
सर्वभावें दास अंकित अंकीला । पूर्णपणें जाहला बोध देहीं ॥२॥
जें जें दृष्टी दिसे तें तें ब्रह्मारुप । एका जनार्दनीं दीप प्रज्वळिला ॥३॥

१७६६

धन्य दिवस जाहल । संतसमुदाय भेटला ॥१॥
कोडें फिटलें जन्माचें । सार्थक जाहलें पैं साचें ॥२॥
आज दिवाळी दसरा । संतपाय आले घरा ॥३॥
एका जनार्दनीं जाहला । धन्य तो दिवस भला ॥४॥

१७६७

केल सती उपकार । दिधलें घर दावुनी ॥१॥
नये ध्यानीं मनीं लक्षीं । तो प्रत्यक्षीं दाविला ॥२॥
संकल्पाचें तोंडिलें मूळ । आलें समुळ प्रत्यया ॥३॥
एका जनार्दनीं कृपावंत । होती संत सारखे ॥४॥

१७६८

मती लागो संतसंरणीं । तेथें उन्मनी साधती ॥१॥
तुच्छ वाटे स्वर्ग लोक । जैसा रंक इंद्रासी ॥२॥
आधार तो जैसा फळे । किरण उजाळे देखतां ॥३॥
एका जनार्दन शरण । मनचि जालें कृष्णार्पण ॥४॥

१७६९

मोकळें तें मन ठेविलें बांधोनी । जनार्दनचरणीं सर्वभावें ॥१॥
स्थिर मति जाली वार्ता तीही गेली । द्वैताची फिटली सर्वसत्ता ॥२॥
मोह आशाबद्ध कमी निवारली । पावन तो जालों संतचरणीं ॥३॥
एका जनार्दनीं धन्य संतसेवा । उगविला गोंवा गुंती सर्व ॥४॥

१७७०

पाजी प्रेमपान्हा लाऊनियां सोई । पुन्हा तो न गोवीं येरझारीं ॥१॥
येरझार दारीं घातलासे चिरा । ठेविलेंसे स्थिरा चरणाजवळीं ॥२॥
एका जनार्दनीं केलोंसे मोकळा । संतापायीं लळा लाऊनियां ॥३॥

१७७१

संतद्वारी कुतरा जालों । प्रेमरसासी सोकलों ॥१॥
भुंकत भुंकत द्वारां आलों । ज्ञान थारोळ्या बैसलों ॥२॥
कुतरा भुंकत आला हिता । संतीं हात ठेविला माथां ॥३॥
कुतर्‍या गळ्यांची सांखळी । केली संतानी मोकळी ॥४॥
एका जनार्दनीं कुतरा । दांत पाडुनी केला बोथरा ॥५॥

१७७२

मनाची तो खुटलीं गती । संत संगती घडतांचि ॥१॥
बहु जन्मांचा तो लाग । फीटला पांग जन्मोजन्मीं ॥२॥
कृतकृत्य थोर जाहलों । सुखें पावलों इच्छित ॥३॥
एका जनार्दनीं चित्त । जाहलें निवांत ते ठायीं ॥४॥

१७७३

जीवेंभावें जाहलों दास । नाहीं आस संसारा ॥१॥
नाशिवंता पाठीं धांवे । कोन हावे भोगील ॥२॥
जन्मजरामरण फेरा । या संसारा आंचवलों ॥३॥
जाहला संतसमागम । भवभ्रम फिटला ॥४॥
एका जनार्दनीं काम । मन जाहलें तें निष्काम ॥५॥

१७७४

माझे मनीं आनंद जाहला । बोलतां बोला नवजाय ॥१॥
एक संत जाणती खुण । येरा महिमान न कळे ॥२॥
हृदयींच उदय दिसे । लाविलें पिसे देवानें ॥३॥
शरण एका जनार्दनीं । करी विनवणी सलगीनें ॥४॥

१७७५

आजी नवल झालें वो माय । पाहण्या पाहण्या पाहणें दृष्टी धाये ॥१॥
ऐसा लाघवी सुखकर मूर्ती । संतसंगे जाली मज विश्रांती ॥२॥
योगीश्वर जया चिंतिती । सनकादिक जया ध्याती ॥३॥
योग साधनें नातुडे जो माये । एका जनार्दनीं कीर्तनीं नाचतु आहे ॥४॥

१७७६

संगती बावनाचें रावलों सर्व भावें । चंदन होऊनी सवें ठेलों मी वो ॥१॥
वेधिला जीव माझा संतचरणीं । आन दुजें मना नाठवेचि स्वप्नी ॥२॥
जागृति स्वप्न सुषुप्तीचा ठाव । अवघा देखे देवाधिदेव ॥३॥
पहातां पाहांता मन नाहीसें जालें । एका जनार्दनीं केलें मज ऐसें ॥४॥

१७७०

आम्हांसी ती मुख्य संतसेवा प्रमाण । विठ्ठलकीर्तन वाचें गाऊं ॥१॥
दुजे नेणों स्वप्नीं विठठलवांचुनीं । जनीं मनीं निरंजनीं देखा हेंचि ॥२॥
संताचियां पायीं मस्तक ठेवून । आवडी चरणा विठ्ठलांच्या ॥३॥
एका जानार्दनीं जनार्दन एकपणीं । विठ्ठलां वाचूनीं दुजें नेणों ॥४॥

१७७८

माझी मुख्यं उपासना । लागेन चरणां संतांच्या ॥१॥
भांडवल तें हेंचि देख । भक्तियुक्त उपासना ॥२॥
मन वसो संतापायीं । आर्त ठायी कीर्तनीं ॥३॥
एका जनार्दनीं । विनवणी करीतसे ॥४॥

१७७९

दुजेपणी दृष्टी न घालुं । सर्वा चालु एक सत्ता ॥१॥
हाचि पुर्वीचा संकल्प । निर्विकल्प नाम जपूं ॥२॥
नाहीं काहीं वाटावाटीं । करुं एकवटी मनाची ॥३॥
एका जनार्दनीं उदास । जाहलों दास संतचरणीं ॥४॥

१७८०

भुक्ति मुक्ति कारणें तुज न घाली सांकडें । संतासी रोकडे शरण जाऊं ॥१॥
हाचि माझा नेम उपासना भक्ति । आणिक विश्रांती मज नाहीं ॥२॥
एका जनार्दनीं सेवेवाचूनीं । आन नेनें जाण दुजें कांहीं ॥३॥

१७८१

काया वाचा आणि मन । संत चरण प्रमाण ॥१॥
ऐसें चालत आलें मागें । तया वाउगेंक कोण करीं ॥२॥
उपासना मार्ग आधीं । भाविकांसी ती समाधी ॥३॥
एका जनार्दनीं आस । आहे पायांस दास्यत्वें ॥४॥

१७८२

वैष्णवा भुषण मुद्रांचें श्रृंगार । तुळशी परिकर वाहती कंठीं ॥१॥
तयांचियां पायीं माझा दंडवत । सदा जे जपत नाम मुखीं ॥२॥
आसनीं शयनीं भोजनीं नित्यता । स्मरणी जे तत्त्वतां रामनाम ॥३॥
पुण्यपावन देह जन्माचें सार्थक । एका जनार्दनीं कौतुक त्याचे मज ॥४॥

१७८३

धन्य धन्य भुमंडळी । वैष्णव बळीं वीर गाढें ॥१॥
कळिकाळाचे न चले बळ । नामें सबळ वज्रकवची ॥२॥
विठ्ठल देव पाठी उभा । तेथे लाभा काय उणें ॥३॥
एका जानर्दनीं मुक्ती । तेथें दास्यत्व करिती ॥४॥

१७८४

पैलनामें गर्जती वीर । हरीचे डिंगर लाडके ॥१॥
धन्य धन्य ते वैष्णव । सदा नामस्मरणीं जीव ॥२॥
महा वैष्णव निवृत्ती । नाम जपतां ह्य शांती ॥३॥
धन्य धन्य ज्ञानदेव । पातकी तारियेले जीव ॥४॥
धन्य सोपानदेव । म्हणता कळिकाळाचे नाहीं भेव ॥५॥
धन्य धन्य मुक्तबाई । एका जनार्दनीं वंदी पायीं ॥६॥

१७८५

जयाचियें द्वारी तुळशीवृंदावन । धन्य तें सदन वैष्णावांचे ॥१॥
उत्तम चांडाळ अथवा सुशीळ । पावन सकळ वैकुंठी होती ॥२॥
जयांचिया मळां तुळशीमाळा । यम पदकामळा वंदी त्याच्या ॥३॥
गोपीचंदन उटाई जयाचिया अंगीं । प्रत्यक्ष देव जगें तोचि धन्य ॥४॥
एका जनार्दनीं तयाच सांगात । जन्मोजन्मी प्राप्त हो कां मज ॥५॥

१७८६

जीवा शिवा एकपण । तुमचा चरणांचे महिमान ॥१॥
गेलें अज्ञान हारपोनी । लाविलें तें आपुलें ध्यानीं ॥२॥
कर्म धर्म पारुषले । अवघे जाहले परब्रह्मा ॥३॥
उगविली गोंवागुतीं । एका जनार्दनीं प्रचीती ॥४॥

१७८७

ऐकोनि संतकीर्ति । मना जालीसे विश्रांती । नाहीं पुनरावृत्ती । जन्माची तया ॥१॥
धन्य धन्य संतजन । मज केलें वो पावन । विश्रांतीचें स्थान । हृदयीं माझ्या ठसविलें ॥२॥
बहु जाचलों संसारें । बहु जन्म केले फेरे । ते चुकविले सारे । आजी कृपा करुनी ॥३॥
शरण एका जनार्दनीं । माझें हरिलें मीपण । तुम्हीं कृपा करुन । अभय वर दिधला ॥४॥

१७८८

जडजीवासी उद्धार । करावयासी निर्धार ॥१॥
पापी दोषी जैसे तैसे । लाविलें कांसे अपुलिया ॥२॥
जया जें जें गोड लागें । तें तें अंगेंक देताती ॥३॥
एका जनार्दनीं शरण । शरणागता नाही न्युन ॥४॥

१७८९

संताचिया माथां चरणांवरी माझा । देहीं भाव दुजा नाहीं नाहीं ॥१॥
नामांचे चिंतन करिती सर्व काळ । ते माझे केवळ मायबाप ॥२॥
मायबाप म्हणो तरी लाजिरवाणें । चुकविलें पेणे संतजनीं ॥३॥
ज्या ज्या जन्मा जावें मायबाप दोन्हीं । परी संतजन निर्वाणी मिळतीना ॥४॥
येचि देहीं डोलां संताची देखिलें । एका जनार्दनीं वंदिलें चरण त्यांचे ॥५॥

१७९०

धर्माचें वाट मोडे । अधर्माची शीग चढे । तैं आम्हां येणें घडे । संसारस्थिती ॥१॥
आम्हां कां ससारा येणें । हरिभक्ति नामस्मरणें । जडजीव उद्धरणें । नामस्मरणें करुनी ॥२॥
सर्व कर्म ब्रह्मास्थिती । प्रतिपादाव्या वेदोक्ती । हेंचि एक निश्चिती । कारण आम्हां ॥३॥
नाना मतें पाषांड । कर्मठता अति बंड । तयाचें ठेंगणें तोंड । हरिभजनें ॥४॥
विश्वरुप सृष्टी । अर्जुना दाविली दृष्टी । भिन्नं भेदाची गोष्टी । बोलुं नये ॥५॥
एका जनार्दनीं । धरिती भेद मनीं । दुर्‍हावले येथुनी । निंदक जाण ॥६॥

१७९१

संतांचा विभुती । धर्मालागीं अवतरती ॥१॥
धर्मरक्षणाकारणें । साधु होताती अवतीर्ण ॥२॥
जगा लावावें संप्तर्थीं । हेंचि साधुचि पैं कृती ॥३॥
एका जनार्दनीं साधु । हृदयीं वसे ब्रह्मानदु ॥४॥


सद्गुरुमहिमा – अभंग १७९२ ते १८००

१७९२

ॐकरस्वरुपा सदगुरु समर्था । अनाथाच्या नाथा तुज नमो ॥१॥
नमो मायाबापा गुरु कॄपाघना । तोडी या बंधना माया मोहा ॥२॥
मोहोजाळ माझें कोण आणि निरशील । तुजवीण दयाळा सदगुरुराया ॥३॥
सदगुरुराया माझा आनंदसागर । त्रैलोक्य आधार गुरुराव ॥४॥
गुरुराव स्वामी असे स्वयंप्रकाश । ज्यापुढें उदास चंद्र रवीं ॥५॥
रवि शशि अग्नि नेणती ज्या रुपा । स्वप्रकाशरुपा नेणें वेद ॥६॥
वेदां पडलें मौन शास्त्रें वेडावलीं । वाचा हे निमाली ते श्रीगुरु ॥७॥
श्रीगुरु जयासी पाहे कृपादृष्टी । तयासी हे सृष्टी पांडुरंग ॥८॥
पांडुरंग माझा दीना मायबाप । नासी सर्व पाप भाव दुजा ॥९॥
दुजेपणा ठाव नाही जया रुपीं । तेथें आपोआपीं मन रंगें ॥१०॥
रंगे चित्त माझे सदगुरुचरणीं । स्वरुप निर्वाणी होय गती ॥११॥
गति अधोगति दोनी या नासती । सदगुरुची मुर्ति ध्यातां मनीं ॥१२॥
मनीं वसे ज्याच्या सदगुरुदयाळ । तयासी सकळ सिद्धि हातीं ॥१३॥
हातीं मोक्ष परी नावडत्या ठायीं । सदगुरुच्या पायीं बुद्धि राहे ॥१४॥
राहे गुरुगृही सदा सर्व काळ । परब्रह्मीं केवळ होय जागा ॥१५॥
जागा शिष्य चित्त सदगुरु वसती । कैसी असे स्थिती शमदमीं ॥१६॥
शमादिकी चित्त जयाचें निर्मळ । तेथें तो गोपाळ वसे प्रभु ॥१७॥
प्रभुराज माझा स्वामी गुरुराव । देतो मज भाव शुद्ध भुमि ॥१८॥
भूमि शुद्ध करी ज्ञानबीज पेरी । अद्वैत हें धरी मी तुं नेणें ॥१९॥
नेणें मी तुं कांहीं द्वैतादैत भाव । एक स्वयमेव आत्मा इति ॥२०॥
इतिकर्तव्यता हीच दासालागीं । माया गुणसंगीं नाश तिचा ॥२१॥
तिचा नाश करणे हाचि येक थोरु । करिता सदगुरु उपकार ॥२२॥
उपकारा त्याच्यानोहे उतराई । ठेवीम जीव पायीं थोडा पाहा ॥२३॥
पाहा गुरुरायें ब्रह्मा दाखविलें । अखंड स्मरविलें मज नाम ॥२४॥
नाम निरामय अज अविनाशी । प्रिय तेंमानसी सदा मज ॥२५॥
मजलागीं माझी सदगुरु माउली । करा कृपा साउली वर्णू काय ॥२६॥
काय वर्णू माझ्य सदगुरु दयाळा । बहुत कळवळा दासा यया ॥२७॥
यया दासा मनीं सदगुरुचें ध्यान । झालासे तल्लीन गुरुपायीं ॥२८॥
एका जनार्दनी गुरु परब्रह्मा । तयांचें पैं नाम सदा मुखीं ॥२९॥

१७९३

नमो सदगुरुराया दीनाच्या वत्सला । पावावे दासाला ब्रीद तुझें ॥१॥
ब्रीद तुझें जगीं पतीतपावन । भक्तांसी रक्षणें सर्व काळीं ॥२॥
सर्व काळीं भक्त आठविती तुज । ब्रीदाची ते लाज धरणे लागे ॥३॥
धरणेंलागे तुज भक्तांचा अभिमान । आश्रम त्या कोन तुम्हाविणें ॥४॥
तुम्हाविणें त्यासी नाहीं कोणी सखा । संसार पारिखा पारिखा वाटे त्यासी ॥५॥
वाटे त्यांसी माझा आधार सदगुरु । इच्छा मी कां करुं आणिकांची ॥६॥
आणिकांची इच्छा कासया करावी । प्रपंचाची ते गोंवि जेणें होय ॥७॥
जेणे होय प्राण्या जन्ममरण दुःख । तया आत्सुख भेट नाहीं ॥८॥
भेट नाहीं जया आत्मा परमात्म्याची । हानी नरदेहाची केली तेणें ॥९॥
केली तेणें जरी जप तपें फार । नाहीं त्या आधार गुरुविणा ॥१०॥
गुरुविणा प्राण्या नव्हेंचि सद्गती । ऐसें वेदश्रुती बोलाताती ॥११॥
बोलताती सिद्ध साधु महानुभाव । गुरुविन वाव सत्कर्में तीं ॥१२॥
सत्कर्में ती वारा चित्त शुद्ध करा । तेणें पाय धरा सदगुरुचें ॥१३॥
सदगुरुचें पाय जयासी लाधलें । तेणें निरसिलेंक प्रपंचासी ॥१४॥
प्रपंचासी बाधा केली गुरुदासें । चरणीं विश्वास ठेविनियां ॥१५॥
ठेवोनियां जीवा सदगुरुचे पायां । प्रपंचव्यवसायीं वागतसें ॥१६॥
वागतसें जनी परी तो विजनीं । भेदभाव मनीं नाहीं जया ॥१७॥
नाही जया चिंती आणिक वासना । सदगुरुवचना विश्वासला ॥१८॥
विश्वासला मनें सदगुरुवचना । प्रेम अन्य स्थानीं नाहीं ज्यांचें ॥१९॥
नाहीं ज्याचें तन मन आणि धन । गुरुसी अर्पण केलें असे ॥२०॥
केलें असे जेणें निष्काम तें कर्म । चित्त शुद्धी वर्म हातां आलें ॥२१॥
हातां आलें जया चित्तांने तें स्थैर्य । सदगुरु आचार्य भेटले त्या ॥२२॥
भेटले त्या मायबाप गुरुराव । दयासिंधु नांव असे ज्यांसी ॥२३॥
असे ज्यांसी सर्व श्रुति अध्ययन । ब्रह्मापरायण अहर्निशीं ॥२४॥
अहर्निशीं चित्त ब्रह्मींचि रंगलें । विषय उरलें नाहीं जया ॥२५॥
नाहीं जया कामक्रोधाची भावना । आणिक वासना नानापरी ॥२६॥
नानापरी जग जरी देखियले । ब्रह्मा हें भरले ओतप्रोत ॥२७॥
ओतप्रोत आत्मा स्वरुप जयासी । तयासी द्वदांसी भेटी कैसी ॥२८॥
भेटी कैसी तया सुखदुह्ख द्वदां । लोभ मोह आपदा नाहीं त्यासी ॥२९॥
नाही त्यासी मनीं द्वैताद्वैत नांव । आत्मशिति भाव सर्व जगीं ॥३०॥
सर्व जगीं दिसे ब्रह्मारुप ज्यासी । उपमा तयासी काय देऊं ॥३१॥
काय देऊं जगीं नसे त्या समान । स्वयं प्रकाशमान सदगुरुराजा ॥३२॥
सदगुरुराजानें केली मज कृपा । ब्रह्मानंद सोपा केला मज ॥३३॥
केला मजवर उपकार गुरुनें । तयासी उत्तीर्ण काय होऊं ॥३४॥
काय उतराई होऊं गुरुराया । मस्तक हा पायां सदा असो ॥३५॥
सदा असो माझे अंतरी वसती । अखंड प्रेम प्रीति गुरुरुपीं ॥३६॥
गुरुरुपीं मज अत्यांतिक सुख । अवलोकी मुख सर्वकाळ ॥३७॥
सर्वकाळ मुखें सदगुरुचें नाम । आणिक ते काम नाहीं मज ॥३८॥
नाहीं मज प्रिय सदगुरुवांचुनी । दृढनिश्चय मनीं केला असे ॥३९॥
केला असे प्राण सखा सदगुरुराजा । मन त्यासी पूजा सदा करी ॥४०॥
सदा करी मन सदगुरु अर्चन । तेणें समाधान होय त्यासी ॥४१॥
होय त्यासी सुख मुखं वर्णवेना । षाडविध प्रणामा लाग नाहीं ॥४२॥
लाग नाहीं जेथें अग्नि चंद्र सुर्या । कारण त्या कार्या नाश जेथें ॥४३॥
नाश जेथें असे सकळ ब्रह्मांडा । त्या सुखा अखंडा काय वानुं ॥४४॥
काय वानुं जेथें श्रुती मौनावल्या प्रभा । त्या पावल्या लयो जेथें ॥४५॥
लय जेथें असे सकळ कल्पनांचा तेथें इंद्रियांच काय पाड ॥४६॥
काय पाड असे अंतर इंद्रियां । चारी देह वायां झालें जेथें ॥४७॥
झाले जेथें लीन मन इंद्रिय प्रमाण । त्या सुख वर्णन कैसें होय ॥४८॥
कैसे होय वक्ता वाच्य आणि वचन । त्रिपुटी हे क्षीण जया ठायीं ॥४९॥
जया ठायीं वसती तेहतीसं कोटी देव । तें सुख वैभव काय सांगुं ॥५०॥
काय सांगु मज मुखें वर्णवेना । तेणें मीतुपणां मावळला ॥५१॥
मावळला आतां जगदांधकार । समुळ संसार पारुषला ॥५२॥
पारुषला मज सकळ द्वैतभाव । दिसे भावाभाव ब्रह्मारुप ॥५३॥
ब्रह्मारुप जग व्यष्टी हे समष्टी । भासे कृपादृष्टी सदगुरुच्या ॥५४॥
सदगुरुच्या कृपें हरलें जीव शिव । ब्रह्मा एकमेवक अद्वितीय ॥५५॥
अद्वितीय ब्रह्मा प्रत्यक्ष हें दिसे । दृष्टी समरसें तदाकार ॥५६॥
तदाकार झाला सकळ हा देह । राहे तो संदेह कैशापरी ॥५७॥
कैशापरी राहें द्वैताची भावना । विपरित असंभावना निवर्तल्या ॥५८॥
निवर्तल्या जेथें शास्त्राचीया मती । मनादिक पंक्ति मावळली ॥५९॥
मावळली मज द्वैताद्वैत क्लृप्ती । सुखें सहज स्थिती भोगितसों ॥६०॥
भोगितसों आम्हीं सुखें परमानंद । कोटी हे आनंद वसती जेथें ॥६१॥
वसती जेथें सिद्ध महानुभाव संत । असे ते अनंत ब्रह्मसुख ॥६२॥
ब्रह्मासुख झालें सहज जयासी । तयाच्या भाग्यासी पार नाहीं ॥६३॥
पार नाहीं तया सुखा प्राप्त झाला । संदेह तो झाला चिंदानंद ॥६४॥
चिंदानंद नित्य अज निरामय । निर्विकार सबाह्म एकरुप ॥६५॥
एकरुप ब्रह्मा उपाधिरहित । तेथें तो वसत भाग्यवंत ॥६६॥
भाग्यवंत ऐसा असे गुरुदास । देहासी उदास सर्वकळ ॥६७॥
सर्वकाळीं करी सत्क्रिया भजन । आणिक उपासन सदगुरुचें ॥६८॥
सदगुरुचें पादतीर्थ सदा सेवी । प्रंपची त्या गोंवी कैशी होय ॥६९॥
कैशी होय गुरुभक्तां अधोगती । लागला सत्पथीं गुरुकृपें ॥७०॥
गुरुकृपें ज्यासी सत्पथ पावला । जीव सुखावला ब्रह्मासुखें ॥७१॥
ब्रह्मासुखें झालों मीसदा संपन्न । ब्रह्मापुर्ण अनुभविलें ॥७२॥
अनुभविलें ब्रह्मा अंतर सबाह्म । जग ब्रह्मामय झालें दिसे ॥७३॥
झाले दिसें ब्रह्मा चतुर्दश लोक । शुद्धशुद्ध विवेक नाहीं जेथें ॥७४॥
नाहीं जेथे द्वैताद्वैत ते उपाधी । ते सुखी समाधी दासां झालीं ॥७५॥
दासां झाली निद्रा शुन्य सारुनियां । वृत्ती पवलीया ब्रह्मसुखा ॥७६॥
ब्रह्मासुखा पावे ज्याचें अंतःकरण । सर्वकाळीं जाण ब्रह्मारुप ॥७७॥
ब्रह्मारुप झालें जयाचें तें अंग । तया नित्यसंग सज्जनाचा ॥७८॥
सज्जानाचा संग जयासी पैं होय । तया उणें काय निजसुखा ॥७९॥
निजसुखा प्राप्त झाला संतसंगे । तयाची सर्वांगें ब्रह्मा झालीं ॥८०॥
ब्रह्मा झालें त्याचें काया वाचा मन । साध्य आणि साधन सर्व ब्रह्मा ॥८१॥
सर्व ब्रह्मावीण नाहीं ज्यासी अनुभव । ऐसा तयचा भाव एकविध ॥८२॥
एकविध भाव जयाचिया मनीं । त्यासी चक्रपाणी अंकिलासे ॥८३॥
अंकिलासे देव तया सदगुरुकृपें । अहंकार पापें सोडियेलें ॥८४॥
सोडियेलें त्यासी कामादि षडविकारीं । वसतीं त्या अंतरीं देवें केली ॥८५॥
देवे केली त्यासीं आपुली अंकीत । तोचि त्याचे हित सत्य जणें ॥८६॥
सत्य जाणे एक सदगुरु दयाळ । चरण कमळ ज्याचें ध्यावें ॥८७॥
त्याचें ध्यावें चरण सदा सर्वकाळ । प्रपंच सकळ सांडुनियां ॥८८॥
सांडुनियां म्हणजे मिथ्या हा पहावा । सदगुरु करावा पाठीराखा ॥८९॥
पाठीराखा होय सदगुरु जयासी । कळिकाळ त्यासी बाधतीना ॥९०॥
बाधातीना त्यासी मुक्ति ऋद्धिसिद्धि । ज्याची सदा बुद्धि सदगुरुपायीं ॥९१॥
सदगुरुपायीं ज्यांचें चित्त स्थिर झालें । तयासी जोडलें मोक्षपद ॥९२॥
मोक्षपद त्याची इच्छा ते करीत । भक्तांचे मनांत गुरुपद ॥९३॥
गुरुपद योगें मुक्ति तुच्छ त्यासी । त्याचिया मानसी गुरु वसे ॥९४॥
गुरुवसे मनीं सदा सर्वकाळ । तुटली हळहळ प्रपंचाची ॥९५॥
प्रपंचाची चिंता गुरुदासा नये । योगक्षेम असे गुरुहातीं ॥९६॥
गुरुहातीं असे सर्व त्याचें काम । दासामुखीं नाम गुरुगुरु ॥९७॥
गुरुगुरु जप आज्ञाननाशक । भवसिंधुंतारक गुरुनाम ॥९८॥
गुरुनामासम आणिक नाहीं मंत्र । सांगताती शास्त्रें महानुभव ॥९९॥
एका जनार्दनीं गुरुपदीं मस्तक । ठेवुनी सम्यक ब्रह्मा झाला ॥१००॥

१७९४

श्रीपांडुरंग सदगुरु हें स्वामी । तया पादपद्मीं नमन माझें ॥१॥
गजाननमुर्ति सदगुरुसमर्थ । देई मज स्वार्थ निजपदीं ॥२॥
नेत मजलागीं गुरु निजधामीं । वसे अंतर्यामीं सर्वकाळीं ॥३॥
शामसुंदरमुर्ति सदगुरुदयाळ । भक्ता प्रतिपाळ गुरुराव ॥४॥
यम नियम मज करविती सदगुरु । सर्वस्वें आधारु मज त्यांचा ॥५॥
नर नारायण रुप हा सदगुरु । उतरी भवपारु क्षणमात्रें ॥६॥
मस्तक तयाच्या पायीं हा ठेवावा । नित्य तो पहावा हृदयामाजीं ॥७॥
ॐकार प्रणव सदगुरुस्वरुप । मिळे आपेंआप अंतर्यामीं ॥८॥
नका विसरुं त्या सदगुरुदयाळा । दासाचा कळवळा तयालागीं ॥९॥
मस्त होऊं नका तारुण्याच्या भरें । करावी या करें सदगुरुसेवा ॥१०॥
ऋद्धिसिद्धि तुम्हीं मनीं त्या न आणा । भजावा तो राणा सदगुरुराव ॥११॥
धंदा नका करु आणिक तयाविण । तन्नाम श्रवम दृढ करा ॥१२॥
अवन होतसे सदगुरुच्या कृपें । निरसती पापें सकळही ॥१३॥
आशा हे त्यागावी पासुनियां मना । सदगुरुचरणा तेव्हा भेटीं ॥१४॥
इहलोकीं सुख सदगुरु देणार । मना सर्व भार तेथें ठेवीं ॥१५॥
ईशान स्वरुपीं सदगुरु प्रत्यक्ष । देत ज्ञान अक्ष दासालागीं ॥१६॥
उपकार त्याचे अनंत अपार । भवसिंधु पार त्याचेंयोगें ॥१७॥
उदास जो झाला देहाचिये ठायीं । तया लागीं पायीं ठाव देई ॥१८॥
ऋषिसिद्ध मुनी ज्या लागी भजती । वसे आत्मस्थिति सर्वकाळ ॥१९॥
ऋण हें फेडावें जन्ममरणाचें साधन हे साचे नाम धरा ॥२०॥
लुब्ध होऊं नका विषयांच्या स्वादा । पावाल आपदा नानापरी ॥२१॥
लुसलुसित कोंवळी बिल्वतुळसीपत्रें । वहावीं पवित्र चरणावरीं ॥२२॥
एक दोन तीन चार पांच सहा । साडुनियां रहा गुरुपायें ॥२३॥
ऐहिक हें सुख तुच्छ नाशिवंत । सेवावा अनंत सदगुरुराव ॥२४॥
ओवी नाममाळा वृत्ति तंतुमाजीं । इंद्रियसमाजी गुरु वसे ॥२५॥
औदार्य गुरुचें अनिवार जगीं । माना पायालागीं दृढ धरीं ॥२६॥
अंगीं मजलागेकें गुरु बैसविती । उपदेश देती ब्रह्माज्ञान ॥२७॥
अहा काय सांगुं सदगुरुची कीर्ति । परब्रह्मा मुर्ति गुरुराव ॥२८॥
कल्पना त्यागावी तेव्हं ब्रह्माप्राप्ती । चुके यातायाती आपेंआप ॥२९॥
खटपट करिती प्रपंचाचेविशी । भजे त्या गुरुशी तैशापरी ॥३०॥
गर्व अभिमान मनीं नको धरुं । तुजसी अधारु सदगुरुराज ॥३१॥
घटिका दीस मास अयन संवत्सर । गुरु विश्वभर भजें बापा ॥३२॥
ॐआकारस्वरुप गुरुमहाराज । मुर्ति हे सहज ह्रुदयीं लक्षीं ॥३३॥
चमत्कार माझ्या सदगुरुरायाचा । दाता स्वानंदाचा लाभ होय ॥३४॥
छत्तीस तत्त्वांचे शरीर हें साचें । कांहीं अनुभवाचें पाव लक्ष ॥३५॥
जवानिका माया समूळ नुरवीं । प्रेम पुरवीं सद्‌गुरुपायीं ॥३६॥
झरा हा सुखाचा सद्‌गुरुच्या पायीं । मना तुं राही अक्षयीं तेथें ॥३७॥
ॐकार वर्णात्मक सदगुरु पांडुरंग ।अक्षय अभंग सर्वासाक्षीं ॥३८॥
टणत्कार करा विरागाच्या योगं । सदगुरुच्या संगे ब्रह्माप्राप्ती ॥३९॥
ठकुं नका तुम्हीं माया विद्यायोगें । चरणीं करा जागे वृत्तीसी त्या ॥४०॥
डमरु त्रिशूळ सदग्रुच्या हातीं । दासांसी रक्षिती सर्वकाळ ॥४१॥
ढवळूं तूं नको विषयाच्या ठायीं । वृत्ति स्थिर पायीं सदा करी ॥४२॥
नकार तिरेघाटी । भेदावला नसे । सदगुरु हा असें ऐक्य तैसा ॥४३॥
तदाकर मन करा सदगुरुरुपीं । सच्चितस्वरुपीं तुम्हीं व्हाल ॥४४॥
थरथर कांपा सदगुरुसमीप । ब्रह्मीं आपेआप प्राप्त व्हाल ॥४५॥
दया शांति क्षमा सद्गुरुसी मागा । सदगुरुच्या वागा आज्ञा ऐसें ॥४६॥
धरा भाव तुम्ही सद्‌गुरूच्या पायीं । परब्रहमा ठायीं गति जेणें ॥४७॥
नमस्कार करा तुम्हीं सदगुरुसी । तेणें निजपदासी प्राप्त व्हाल ॥४८॥
पहावें नयना सदगुरुरायाला । तेणें आनंदाला अनुभावावें ॥४९॥
फजिती ही तुम्हीं नका करुं आतां । वेगीं सदगुरुनाथा शरण जा ॥५०॥
बरवें जनहो तुम्हांसी सांगतों । तुम्हीं चित्तीं ध्या तो सदगुरुरावों ॥५१॥
भरावा मानसीं सदगुरुदयाळ । पद हें पावाल परब्रह्मा ॥५२॥
मरणें जन्मणें सत्वर निवारा । वृत्ति हे आवरा विषयांतुनीं ॥५३॥
यामाच्या हातीचे सोडवील तुम्हां । भजा आत्मारामा गुरुराया ॥५४॥
रमवा हें चित्त सदगुरुच्या ध्यानीं । पहा जनीं वनीं सदगुरुराव ॥५५॥
लगाम हा देणें अश्वासी ज्या परी । वृत्ति स्थिर करी गुरुध्यान ॥५६॥
वमनवत हे विषय त्यागावें । ब्रह्मा अनुभवावें गुरुकृपें ॥५७॥
शम दम श्रद्धा उपरम तितिक्षा । सातवी अपेक्षा सदगुरुपायीं ॥५८॥
षकार स्वरुप सदगुरु नारायण । गुण हे श्रवण त्याचे करा ॥५९॥
समाधि साधनीं वृत्ति स्थिर करा । दृढ चरण धरा सद्‌गुरूचे ॥६०॥
हवाशिर स्थान एकांत पहावें । ध्यान तें धरावें सदगुरुचें ॥६१॥
लववावी वृत्ति सदगुरुचरणें । तें पायांपासुनी सोडुं नये ॥६२॥
क्षमा शस्त्र हातीं गुरुकृपें धरा । कामक्रोध करा शांत जना ॥६३॥
ज्ञप्ति हे आकळे सदगुरुप्रसादें । वर्ताल स्वानंदें सर्वकाळ ॥६४॥
एका जनार्दनीं गुरुपदीं लीन । ब्रह्मा परिपुर्ण अनुभविलें ॥६५॥

१७९५

दत्तराया करुं प्रथम नमन । द्वीतीय चरणां सदगुरुच्या ॥१॥
सदगुरुच्या चरणां करावा प्रणाम । मुखीं नित्य नाम सद जप ॥२॥
नित्य जपा वाचे गुरुराया स्वामी । तेणें सुखधामीं प्राप्त व्हाल ॥३॥
प्राप्त व्हाल तुम्हीं आत्यांतीक सुखा । जेथें जन्म दुःखा पार नाहीं ॥४॥
पार नाहीं वेदा शास्त्रे मौनावली । पुराणें ती झालीं मौनरुप ॥५॥
शेष ब्रह्मा आणि इंद्र । सुर्य अग्नि चंद्र अंत नाहीं ॥६॥
अंत नाहीं त्याचा अनंत स्वरुप । अनिर्वाच्य रुप सदगुरुचें ॥७॥
सदगुरुचें रुप तें स्वयंप्रकाश । दृश्यीं जो प्रकाश सद्‌गुरुचा ॥८॥
सद्‌गुरूचा प्रेमा माझिया अंतरीं । अनुभव साक्षीत्कारीं झाला असे ॥९॥
झाला असे अनुभव अपरोक्ष । शास्त्री जे विवक्षा केली असे ॥१०॥
केली असे स्तुति संत महानुभावी । सदगुरु वदवी मजलावी ॥११॥
मजलागीं त्यांनी दिली असे वाचा । उपकार तयाचा काय वानुं ॥१२॥
काय वानुं माझ्या सदगुरुदयाळा । बहुत कळवळा ज्यासी माझा ॥१३॥
ज्यासीं माझा प्राण अर्पण मी केला । देहा हा विकिला सर्वस्वं मी ॥१४॥
सर्वस्वें मी वसे सदगुरुचे पायीं । अन्य प्रिय नाहीं मजलागीं ॥१५॥
मजलागीं दया केली गुरुरायें । ह्रुदयीं तें पाय धरियले ॥१६॥
धरियेलीं जीवीं पाउलें कोवळीं । कंठीं एकावळी नाममाळा ॥१७॥
नाममाळा कंठीं शोभे ही साजिरी । हृदयीं गोजरीं गुरुमुर्ति ॥१८॥
गुरुमूर्ति वसे ज्याचे हृदयकमळीं । तया चंद्रमुळीं मागें पुढें ॥१९॥
मागें पुढें उभा राहे तो रक्षित । कांहीच आघात येवो नेदी ॥२०॥
येवो नेदी कदा कल्पनेची बाधा । आणिक आपदा शिष्यालागीं ॥२१॥
शिष्यालागीं गुरु करिताती बोध । स्वरुप स्वानंद देती तया ॥२२॥
देती त्या गुरु अनुपम सुख । स्वानंद कौतुक त्यासी लाभे ॥२३॥
त्यासी लाभे आत्मा सर्व अंतर्यामी । चिन्मयसुख धार्मीं पहुडे तो ॥२४॥
पहुडे तो नये कदाकाळीं देहा । तोचि निःसंदेहा पावलासे ॥२५॥
पावलासे ब्रह्मा अखंड परात्पर । सारासार विचार करोनियां ॥२६॥
करोनिया जेणें नित्य सनानसंध्या । दोषाची ते बाधा वारियेली ॥२७॥
वारियेली जेणे चित्तविक्षेपता । अकरोनि उपास्यता सगुणमूर्ति ॥२८॥
सगुणमुर्तीसी न म्हणावें मायीक । शास्त्र आत्यांतिक सांगतसे ॥२९॥
सांगतसे शास्त्र देवध्यान करा । विक्षेप तो वारा चित्ताचा पैं ॥३०॥
चित्ताचा गेलिया विक्षेप सकळ । आवरण केवळ राहिलेसे ॥३१॥
राहिलेसे जया स्वरुपावरण । त्याचें निवारण ज्ञानें होय ॥३२॥
ज्ञानें अहोय परी ज्ञानप्राप्तिलागीं । साधनें तीं अंगी विवेकादी ॥३३॥
विवेक वैराग्य शमादी ते षटक । चौथी ते देख मुमुक्षता ॥३४॥
मुमुक्ष ते पुढें श्रवण मनन । निजे तें ध्यासन पाहिजें कीं ॥३५॥
पाहिजें कीं तत्त्व पदार्थशोधन । साधनें हीं जाण अंतरंग ॥३६॥
अंतरंग साधनें करावी परमार्था । त्यागावी सर्वथा बहिरंग ॥३७॥
बहिरंग साधनें होय स्वर्गप्राप्ती । निष्कामी होती चित्तशुद्दी ॥३८॥
चित्तशुद्धि झाल्या अंतरंगा आधिकार । विवेक निर्धार सांगतसो ॥३९॥
सांगतो आतां विवेकांचे तथ्य । ब्रह्मा हेंचि सत्य जगन्मिथ्या ॥४०॥
मिथ्या माया कार्य जगत प्रकार । ब्रह्मा हेंचि सार विवेक हा ॥४१॥
विवेक हा स्मरा अनुभवकरा । वैराग्य अवधारा एकचित्तें ॥४२॥
एकचित्तें करा वैराग्य श्रवण । तेणें समाधान स्वरुपी होय ॥४३॥
स्वरुपी होय स्थिती वैराग्याच्या योगे । अन्ना विषसंगें सेवु नये ॥४४॥
सेवुं नये विषय वमनांचें परी । विट तो अंतरी सदा असो ॥४५॥
सदा असो प्रीति परमार्थालागीं । विषयीं विरागी यांचें नांव ॥४६॥
याचें नांव शम मनाचा निग्रहो । विषयी आग्रहो चित्ता नाहीं ॥४७॥
चित्ता नाही कधीं विषयाची स्फुर्ति । अंतर हे वृत्ति झाली असे ॥४८॥
झाली असे सर्व इंद्रिया स्थिरता । दम हें तत्त्वतां म्हणती त्या ॥४९॥
म्हणती त्य औपरम स्वधर्मासी । त्यागवे विधीसी सर्वस्वची ॥५०॥
सर्वस्वेचि शीत उष्णाएं साहणें । तितिक्षा म्हणनेम तयालागीं ॥५१॥
तयालागीं श्रद्धा म्हणताती जनीं । सदगुरुवचनीं विश्वास तो ॥५२॥
विश्वास असावा वेदांतांचे ठायी । सदगुरुचे पायी लीन व्हावें ॥५३॥
लीन व्हावें चित्त्त सदगुरुवचना । तोचि समाधान प्राप्त झाला ॥५४॥
प्राप्त झाला प्राणी मुमुक्षतेंलागीं । प्रपंचसंसंगीं विटला तो ॥५५॥
विटला संसारा आणि घरदारा । पुत्र परिवारा मिथ्या मानी ॥५६॥
मिथ्या मानी सर्व प्रपंचवैभव । विषयाचें नांव नांवडें ज्यासी ॥५७॥
नावडे ज्यांसी इष्ट मित्र ते सोयरे । परमार्थी वेव्हारे चित्त ज्याचें ॥५८॥
चित्त ज्यांचें झालें प्रपंचासी विरक्त । त्याचे मनीं आर्त सदगुरुभेटी ॥५९॥
सदगुरुभेटी व्हावी ऐसें ज्याचें मनीं । तो सर्वालागुनिअ विचारित ॥६०॥
विचारित मला सदगुरु कैं भेटती । रात्रंदिवस चित्तीं दुजें नाहीं ॥६१॥
दुजें नाहीं तया आणिक जगांत । सदगुरु सर्वत्र दिसतसे ॥६२॥
दिसतसे गुरु आसनीं शयनीं । आणिक भोजनीं गुरु दिसे ॥६३॥
गुरु दिसे जागृती स्वप्न आणि सुषप्ती । आनंद नेणई गुरुवीण ॥६४॥
गुरुवीण जनीं न दिसे ज्या अन्य । चित्त होय धन्य गुरु भेटी ॥६५॥
गुरुभेटी होता चित्त स्थिर होय । तळमळ जाय मनांचीं तें ॥६६॥
मनाची ते शंती होता पाय धरीं । दंडवत करी वेळोवेळां ॥६७॥
वेळोवेळां गुरुसी करी नमस्कार । जोडोनियां कर उभा राहीं ॥६८॥
जोडोनियां हात पुढें गुरुराया । बोलत सखया तारा स्वामी ॥६९॥
तारा स्वामी मज भवाचे सागरीं । व्हावें कर्णधारी मजलागीं ॥७०॥
मजलागीं गुरों तुमचा आधार । वोस चराचर तुम्हांवीण ॥७१॥
तुम्हावीण सखा मज नाहीं कोणी । वाटतें चरणीं घालु मिठी ॥७२॥
मिठी घालुं पायंसदगुरुसमर्थ । तेणें निजस्वार्था पावतील ॥७३॥
पाववीअल सुखा सदगुरु माउली । ती मज गाउली शिष्यवत्सा ॥७४॥
शिष्यवत्सालागी पाजी ज्ञानदुग्ध । तेणें देह शुद्ध होय त्याचा ॥७५॥
देह त्याचा केला ब्रह्मा हा गुरुनें । काय वाचा मनें चरण धरी ॥७६॥
चरण धरीतसे शिष्य वेळोवेळां । माझा कळवळा असो तुम्हां ॥७७॥
तुम्हावीण मज कोण हो तारील । दीन उद्धरेल कैशापरीं ॥७८॥
कैशापरी मज होईल सुटका । प्रपंच लटिका वाटे केव्हां ॥७९॥
केव्हा वाटे मज जगत हें मिथ्या । ब्रह्माचें सत्यत्व केव्हा पावें ॥८०॥
केव्हा पावएअ मज स्वरुपचि शांती । तें मज निश्चिती सांगा स्वामी ॥८१॥
सांगा स्वामी मज कृपा हो करुनी । शिष्य विनवणी करी ऐशीं ॥८२॥
करी ऐशी दया मज गुरुराया । लागतसे पाया शिष्यराज ॥८३॥
शिष्यराजा झाली अष्टभाव प्राप्ती । सदगुरुंनीं हातीं धरियेला ॥८४॥
धरियेला करीं नेला एकांतांत । अंकीं बैसवीत सदगुरुराव ॥८५॥
सदगुरुराव बोलती त्या क्षणीं । लागली उन्मनी तया लागीं ॥८६॥
तयालागीं नाहीं देहींची आठव । स्थुल सुक्ष्म भाव मावळले ॥८७॥
मावळले चारी देह चारी अवस्था । शिष्य तो तत्त्वता ब्रह्मा झाला ॥८८॥
ब्रह्मा झाला तयाचा देह आत्मस्थिती । द्वैताद्वैतप्रतीत नाहीं जया ॥८९॥
नाहीं जया सुखदुःखाची भावना । समुळ वासना निरसली ॥९०॥
निरसली त्याची अहंकार कल्पना । सुखदुःख यातना नाही तया ॥९१॥
नाहीं तया जीव शिव भेदाभेद । समुळ हे वाद मिथ्या झाले ॥९२॥
मिथ्या झालें ज्ञान ज्ञेय आणि ज्ञाता । भोज्य भोग भोक्ता मावळला ॥९३॥
मावळला तेव्हा सद्वैत प्रपंच । एक ब्रह्मा साच अनुभविलें ॥९४॥
अनुभविलें तेणें अनुभव वेडावला । विचार निमाला जिये ठायीं ॥९५॥
जिये ठायींगती नाहीं षटप्रमाणा । साधन लक्षणा ठाव कैंचा ॥९६॥
ठाअव कैंचा तेथें परादिका वाच । जेथें त्या शब्दाचा लाग नाहीं ॥९७॥
लाग नाहीं तेथें उपपत्ति युक्ति । अपरोक्ष प्रतीति लया गेली ॥९८॥
लया गेली तया स्थानीं मज ठेविलें । सदगुरुदयाळें दीनानाथें ॥९९॥
दीनानाहें तया ठायीं निजविलें । नवजाती वर्णिलें गुण तया ॥१००॥
एका जनार्दन गुरुपायीं लीन । ब्रह्मा परिपुर्ण अनुभविलें ॥१०१॥

१७९६

श्रीगुरुराया स्वामी दिनानाथा । उद्धरी अनाथा पांडुरंग ॥१॥
गुण निर्गुणरुपा देवा यतिवरा । त्रैलोक्य आधारा पाडुरंगा ॥२॥
रुप वर्णावया नाहीं मज मती । देई तुं बा शक्ति पांडुरंगा ॥३॥
देई मजलागीं प्रभो नित्य शांती । करितों विनंति पाडुरंगा ॥४॥
वदविसी मज तंव सत्ते देवा । देई मज भावा पाडुंरंगा ॥५॥
दशा हें यौवन मज करी बाधा । सांगे स्वयंबोधा पाडूरंगा ॥६॥
तमगुणरजोगुणांतें निरसी । तारी या दासासी पाडुरंगा ॥७॥
असावें मी सदा विषयीं विरक्त । पुरवींमाझे आर्त पाडुरंगा ॥८॥
वससी अंतरीं दासाच्या तुं सदा । आनंदाच्या कंदा पाडुरंगा ॥९॥
धूतपाप व्हावें तुमच्या कृपादृष्टी । सुखाची तुं सृष्टीं पांडुरंगां ॥१०॥
तरती सज्जन तुमच्या दर्शनें । कॄपेचें तुं ठाणें पाडूरंगा ॥११॥
श्रियाळ चांगुना भक्त तारियेले । सत्व रक्षियेलें पाडुरंगा ॥१२॥
पाश हा भ्रांतीचा मजलागीं गोंवा । त्वाचि पैंक तोडावा पांडुरंगा ॥१३॥
दमावी इंद्रियें तेव्हा गुरुभेटी । नको आटाआटी पांडुरंगा ॥१४॥
श्रीद श्रीद माझा समर्थ सदगुरु । देवा तुं आधारु पाडुरंगा ॥१५॥
वन जन सर्व त्वाचि व्यापियलें । स्वरुप शोभलें पांडुरंगा ॥१६॥
लव निमिषभरी तुजविण रहावें । मरणें मज व्हावें पाडुरंगा ॥१७॥
भवसागरांत बुडतों मी देवा । करी माझा काढावा पाडुरंगा ॥१८॥
स्वानंद आरामी मी तो विश्रांमावें । मजलागीं पावावें पाडुरंगा ॥१९॥
मीपणेंनसिलें मजलागीं देवा । देई स्वानुभवा पाडुंरगा ॥२०॥
नृप हा जगाचा परमानंद साचा । वदों माझी वाचा पाडुरंगा ॥२१॥
सिंहासन हृदयीं करोनिया माझ्या । बैसे गुरुराजा पांडुरंगा ॥२२॥
हस्तांत धरावें आपुलिया दासा । हेअ जगन्निवासा पांडुरंगा ॥२३॥
सर्वकाळ चित्ती माझिया वसावें । शुद्ध प्रेम द्यावें पाडुरंगा ॥२४॥
रण कामक्रोध लोभाचें माजलें । निवारी उगलें पाडूरंगा ॥२५॥
स्वभाव हा माझा रजो तमो युक्त । नाशी तुं क्षणांत पांडुरंगा ॥२६॥
तीकडी सांखळी त्रिगुणाची सारी । भव हा निवारी पांडुरंगा ॥२७॥
मनन करावें रात्रंदिवस तुझें । ऐसी कृपा कीजे पांडुरंगा ॥२८॥
हाव ही धरावी सदगुरुपायांची । विनंती दीनाची पाडुरंगा ॥२९॥
रहावें सर्वदा तुझ्या पायांपाशीं । देई तुं वरांसी पाडुरंगा ॥३०॥
जय जय सदगुरो स्वामी तुं समर्थ । पुरवी मनोरथा पाडुरंगा ॥३१॥
एका जनार्दनीं सदगुरों उदारा । दयेच्या सागरा पांडुरंगा ॥३२॥

१७९७

प्रकाश तरणी न बोले वेदवाणी । बोध विवेक दोन्ही तटस्थ झालीं ॥१॥
वेदासी अगोचर ध्यानासी कानडें । तें ब्रह्मा सांपडें सदगुरु चरणीं ॥२॥
काळासी नाकळें कर्मीं जे न मिळें । सर्वांसी न कळे असुनियां ॥३॥
जीवीं जीवा न कळे शिवपण वोविलें । नाम या वेगळें सच्चिदनंद ॥४॥
सदगुरु बोधें ब्रह्मा ब्रह्मार्पण । जीवासी सोडवण सदगुरुचरणीं ॥५॥
गुरुजप सदा नाम एक वस्ती । एका जनार्दनीं प्राप्त सहज नाम ॥६॥

१७९८

मनोभाव जाणोनि माझा । सगुणरुप धरिलें वोजा । पाहुणा सदगुरुराजा । आला वो माय ॥१॥
प्रथम अंतःकरण जाण । चित्तःशुद्ध आणि मन । चोखाळोनी आसन । स्वामीसी केलें ॥२॥
अनन्य आवडीचें जळ । प्रक्षाळिलें चरणकमळ । वासना समुळ । चंदन लावी ॥३॥
अहं जाळियल धूप । सदभाव उजळिला दीप । पंचप्राण हे अमूप । नैवेद्य केला ॥४॥
र्जतम सांडोनी दोन्हीं । विडा दिला सत्त्वगुनीं । स्वानुभवेंण रंगोनी । सुरंग दावी ॥५॥
एका जनार्दनीं पुजा । देवभक्त नाही दुजा । अवघाचि सदगुरुराजा । होवोनि ठेला ॥६॥

१७९९

धन्य धन्य श्रीगुरुभक्त । गुरुचें जाणती मनोगत ॥१॥
गुरुचरणीं श्रद्धा गाढी । गुरुभजनाची आवडी ॥२॥
गुरुचेंनाम घेतां वाचें । कैवल्य मुक्ति तेथें नाचे ॥३॥
गुरुचें घेतां चरणातीर्थ । भुक्ति मुक्ति पवित्र होत ॥४॥
गुरुकृपेचें महिमान । शरण एका जनार्दन ॥५॥

१८००

धन्य धन्य सदगुरुराणा । दाखिविलें ब्रह्मा भुवना ॥१॥
उपकार केला जगीं । पावन जालों आम्हीं वेगीं ॥२॥
पंढरीं पाहतां । समाधान जाले चित्ता ॥३॥
वेटेवरी समचरण । एका जनार्दनीं निजखुण ॥४॥

१८०१

वेदान्त सिद्धांत पाहणें ते आटी । जनार्दन भेटी निरसली ॥१॥
आगम निगम कासया दुर्गम । जनार्दन सुवर्म सांगितलें ॥२॥
न्यायमीमांसा पांतजली शास्त्रें । पाहतां सर्वत्र निवारलें ॥३॥
एका जनार्दनीं पूर्ण कृपा केली । भ्रांती निरसली मनाची ते ॥४॥

१८०२

गुरुच्या उपकारा । उत्तीर्ण नव्हे गा दातारा ॥१॥
माझें रुप मज दाविलें । दुःख सर्व हारविलें ॥२॥
तन मन धन । केलें गुरुसी अर्पण ॥३॥
एका जनार्दनीं आदर । ब्रह्मारुप चराचर ॥४॥

१८०३

दृष्टी देखे परब्रह्मा । श्रवनीं ऐके परब्रह्मा ॥१॥
रसना सेवी ब्रह्मारस । सदा आनंद उल्हास ॥२॥
गुरुकृपेचें हे वर्म । जग देखें परब्रह्मा ॥३॥
एका जनार्दनीं चराचर । अवघे ज्यासी परात्पर ॥४॥

१८०४

देवाचरणीं ठाव । तैसा गुरचरणीं भाव ॥१॥
गुरु देव दोन्हीं समान । ऐसें वेदांचें वचन ॥२॥
गुरु देवमाजीं पाहीं । भिन्न भेद नाहीं नाहीं ॥३॥
देवा पुजितां गुरुसी आनंद । गुरुसी पुजितां देवा परमानंद ॥४॥
दो नामाचेनि छंदें । एका जनार्दनीं परमानंदें ॥५॥

१८०५

श्रीगुरुंचें नाममात्र । तेंचि आम्हां वेदशास्त्रं ॥१॥
श्रीगुरुचें चरणत्रीर्थ । सकळां तीर्था करी पवित्र ॥२॥
श्रीगुरुच्या उपदेश । एका जनार्दनीं तो रस ॥३॥

१८०६

श्रीगुरुचें नाममात्र । तेंचि आमुचें वेदशास्त्र ॥१॥
श्रीगुरुंचे तीर्थ मात्र । सकळ तीर्था करी पवित्र ॥२॥
श्रीगुरुंचे चरणरज । तेणें आमुचें जाहलें काज ॥३॥
श्रीगुरुंची ध्यानमुद्रा । तेंचि आमुचि योगनिद्रा ॥४॥
एका जनार्दनीं मन । श्रीगुरुचरणीं केलें लीन ॥५॥

१८०७

श्रीगुरुच्या चरणागुष्ठीं । वंदिती ब्रह्मादी देव कोटी ॥१॥
सकळ वेदांचि निजसार । श्रीसदगुरु परात्पर ॥२॥
श्रीगुरु नांव ऐकतां कानीं । यम काळ कांपतीं दोनी ॥३॥
सदगुरुसी भावें शरण । एका जनार्दनीं नमन ॥४॥

१८०८

गुरु परमत्मा पुरेशु । ऐसा ज्याचा दृढ विश्वासु ॥१॥
देव तयाचा अंकिला । स्वयें संचला त्याचे घरा ॥२॥
एका जनार्दनीं गुरुदेव । येथें नाहीं बा संशय ॥३॥

१८०९

तारिलें वो येणें श्रीगुरुनायके । बोधाचिये कासे लावुनि कवतुकें ॥१॥
या भवसागरीं जलासी तुं तारुं । परतोनियां पाहो कैंचा मायापुरु ॥२॥
एका जनार्दनीं कडिये । संचला प्रपंच लाउनी थडीये ॥३॥

१८१०

गुरु माता गुरु पिता । गुरु आमुची कुळदेवता ॥१॥
थोर पडतां सांकडें । गुरु रक्षी मागें पुढें ॥२॥
काया वाचा आणि मन । गुरुचरणींच अर्पण ॥३॥
एका जनार्दनीं शरण । गुरु एक जनार्दनीं ॥४॥

१८११

आमुचिये कुळीं दैवत सदगुरु। आम्हांसी आधारु पाडुरंग ॥१॥
सदगुरु आमुची माता सदगुरु तो पिता । सदगुरु तो भ्राता आम्हालांगीं ॥२॥
इष्ट मित्र बंधु सज्जन सोयरे । नाहीं पै दुसरें गुरुवीण ॥३॥
सदगुरु आचार सदगुरु विचार । सदगुरुचि सार साधनांचें ॥४॥
सदगुरुचि क्षेत्र सदगुरु तो धर्म । गुरुगुह्मा वर्म आम्हांलागीं ॥५॥
सदगुरु तो यम सदगुरु नियम । सदगुरु प्राणायाम आम्हांलागीं ॥६॥
सदगुरु तो सुख सदगुरु तो मोक्ष । सदगुरु प्रत्यक्ष परब्रह्मा ॥७॥
सदगुरुचें ध्यान अखंड हृदयीं । सदगुरुच्या पायीं वृत्ती सदा ॥८॥
सदगुरुचें नाम नित्य आम्हां मुखीं । गुणातीत सुखी सदगुरुराज ॥९॥
एका जनार्दनीं गुरुकृपादृष्टीं । दिसे सर्व सृष्टी परब्रह्मा ॥१०॥

१८१२

म्यां गुरु केला म्यां गुरु केला । सर्व बोध तेणें मज दिधला ॥१॥
घालुनियां भक्ति अंजन । दावियेलें विठ्ठलनिधान ॥२॥
कान फुकुनि निगुती । दिधलें संताचिये हाती ॥३॥
एका जनार्दनीं गुरु बरा । तेणें दाविलें परात्परा ॥४॥

१८१३

गेलों गुरुलागीं शरण । माझें हारपलें मीतुपण ॥१॥
द्वैतभाव गेला देशोधडी । बोध दिठा मज संवगडी ॥२॥
मंत्र सांगे त्रिअक्षर । परात्पर निजघर ॥३॥
जपतां मंत्र लागलें ध्यान । सहज खुटलें मीतूंपण ॥४॥
एका जनार्दनीं समाधी । सहज तुटली उपाधी ॥५॥

१८१४

धन्य श्रीगुरुनाथें । दाखविलें पाय तुमचें ॥१॥
मी अभागी दातारा । मज तारिलें पामरा ॥२॥
करुनि दास्यत्व । राखियेलें माझें चित्त ॥३॥
ऐसा मी हीनदीन । शरण एका जनार्दनीं ॥४॥

१८१५

अभिनव गुरुनें दाखविलें । ओहं सोहं माझें गिळिलें ॥१॥
प्रपंचाचें उगवोनि जाळें । केलें षडवैरीयांचें तोंड काळें ॥२॥
उदयो अस्तावीण प्रकाश । स्वयें देहीं दाविला भास ॥३॥
मीपण नाहीं उरलें । एका जनार्दनीं मन रमलें ॥४॥

१८१६

धन्य गुरुकृपा जाहली । अहंता ममता दुर गेली ॥१॥
घालुनि अंजन डोळां । दाविला स्वयं प्रकाश गोळा ॥२॥
बोधी बोधविलें मन । नाहीं संकल्पासी भिन्न ॥३॥
देह विदेह निरसले । एका जनार्दनीं धन्य केलें ॥४॥

१८१७

सर्वभवें दास झालों मी उदास । तोडिला मायापाश जनार्दनें ॥१॥
माझें मज दावियलें माझें मज दावियलें । उघडें अनुभविलें परब्रह्मा ॥२॥
रविबिंबापरी प्रकाश तो केला । अंधार पळविला कामक्रोध ॥३॥
बांधलों होतो मायाममतेच्या पाशीं । तोडिलें वेगेंसी कृपादृष्टी ॥४॥
एका जनार्दनीं उघडा बोध दिला । तोचि ठसावला हृदयामाजीं ॥५॥

१८१८

अनुभवें पंथें निरखिता देहभाव । देह नाहीं विदेहीं म्हणो वाव ।
लटिका नसतां साचार कैसा ठाव । गेला गेला समूळ भवाभाव ॥१॥
सदगुरुकृपें कल्याण ऐसें जाहलें । द्वैताद्वैत निरसुनी मन ठेलें ॥ध्रु॥
कैंचा भाव अभाव उरला आतां । देव म्हणें तोटा नाहीं भक्ता ।
समरस करितां तो हीन होतां । शून्य भरला सदगुरु जनार्दन दाता ॥२॥
ऐशी खुण दावितां गुरुराव । नुरेचि तात्काळ देहीं सोहंभाव ।
सुखदुःखाचा भेद गेला वाव । एका जनार्दनीं फिटला भेव ॥३॥

१८१९

सेवेची आवडी । आराम नाहीं अर्धघडी ॥१॥
नित्य करितां गुरुसेवा । प्रेम पडीभर होत जीवा ॥२॥
आळस येवोची सरला । आराणुकेचा ठावो गेला ॥३॥
तहान विसरली जीवन । भूक विसरली मिष्टान्न ॥४॥
जांभईसी वाव पुरता । सवड नाहींची तत्त्वतां ॥५॥
ऐसें सेवे गुंतलें मन । एका जनार्दनीं शरण ॥६॥

१८२०

माझे मज कळलें माझें मज कळलें । नाहीं परतें केलें आपणातुनीं ॥१॥
उदकीं लवण पडतां न निघे बाहेरीं । तैशी केली परी जनार्दनें ॥२॥
एका जनार्दनीं एकपणें भाव । सर्वाभूतीं देव दाखविला ॥३॥

१८२१

येव्हढें जया कृपेचें करणें । रंक राज्यपदें मिरवती ॥१॥
तो हा कल्पतरु गुरुजनार्दनु । छेदी देहाभिमानु भवकंदु ॥२॥
कृपेचें वोरसें धांवे कामधेनु । तैसा माझा मनु वेधिलासे ॥३॥
एका जनार्दनीं तयावांचुनी कांहीं । दुजे पाहाणें नाहीं मनामाजीं ॥४॥

१८२२

साधावया परमार्था । साह्य नव्हती माता पिता ॥१॥
साह्म न होताव्याहीं जांवई । आपणा आपणा साह्म पाहीं ॥२॥
साह्म सदगुरु समर्थ । तेंचि करिती स्वहित ॥३॥
एका जनार्दनीं शरण । नोहें एकपणावांचून ॥४॥

१८२३

रात्रीची प्रौढी नोहे सुर्याचा प्रकाश । तोवंरींचे भास आंधाराचा ॥१॥
सुर्याचे उदयीं अंधार हा नासे । तैसें अज्ञानें नासे ज्ञान सर्व ॥२॥
एका जनार्दनीं सदगुरुवांचुनी । प्रकाश तो मनीं नोहे कांहीं ॥३॥

१८२४

संसाई परजनीं बुडतों महाडोहीं । सोडविण्या येई गुरुराया ॥१॥
गुरुराया धांवें लवदसवडी । जाती एकघडी युगाऐसी ॥२॥
माझी चित्तवृत्ती अज्ञान हेंगाय । एका जनार्दनीं पाय दावीं डोळा ॥३॥

१८२५

सांपडलें होतों भ्रमाचियां जाळीं । मायामोहकल्लोळीं भ्रमत होतों ॥१॥
परी जनार्दनें केलोंसे मोकळा । दवडुनी अवकळा आशा तृष्णा ॥२॥
मीनाचिये परीतळमळ संसारीं । माझे माझें भोवरीं दृढ धरित ॥३॥
ते परतें करुनी केलेंसे सरतें । आपणापरौतें जाऊं नेदी ॥४॥
जनार्दनाचा एका लडिवाळ तान्हा । पाजी प्रेमपान्हा जनार्दन ॥५॥

१८२६

दासां दुःख झालें फार । वेगीं करा प्रतिकार ॥१॥
सुख मानिलें संसारीं । दासां दुःख झालें भारी ॥२॥
सोडुनियां मी स्वधर्म । आचरलों नीच कर्म ॥३॥
सेवा केली नीच याती । द्रव्यलोभें घाताघातीं ॥४॥
अन्न ग्रास न जाय मुखीं । पश्चात्ताप झाला शेखीं ॥५॥
पुण्यस्थान मी पावलोम । गुरुचरणीं विश्रामलों ॥६॥
स्वामी विनंती अवधारा । दीनबांधी करुणाकरा ॥७॥
कर जोडोनिया शीर । ठेवियलें पायांवर ॥८॥
जन्मनाम जनार्दन । मुखीं गुरुअभिधान ॥९॥

१८२७

जन्मोजन्मींचे संचित । गुरुपायीं जडलें चित्त ॥१॥
तेंतो सोडिल्या न सुटे । प्रेमतंतु तो न तुटे ॥२॥
दुःखें आदळलीं वरपडा । पाय न सोडी हा धडा ॥३॥
देह गेला तरी जावो । गुरुचरणीं दृढ भावो ॥४॥
वरी पडोन पाषाण । परी न सोडी गुरुचरण ॥५॥
एका जनार्दनीं निर्धार । तेथें प्रगटे विश्वंभर ॥६॥

१८२८

न सोडी रे मना गुरुजनार्दना । संसार बंधना सोडविलें ॥१॥
संसार अजगर झोंबला विखार । धन्वंतरी थोर जनार्दन ॥२॥
जनार्दन ऐसी माउली परियेसी । बहु कष्टें सायासी जोडियेली ॥३॥
एका जनार्दनीं परब्रह्मा । हेंचि जाणा धर्म कर्म ॥४॥

१८२९

न सोदी रे मना गुरुजर्नादना । संसार बंधना सोडविलें ॥१॥
संसार अजगर झोंबला विखार । धन्वंतरी थोर जनार्दन ॥२॥
जनार्दन ऐसी माउली परियेसी । बहु कष्टें सायासीं जोडियेली ॥३॥
जनार्दनें रंक तारियेला एका । संसारी हा सखा जनार्दन ॥४॥

१८३०

कोण पार नेई भवनदींतुनीं । सदगुरुवांचुनी तुम्हालांगीं ॥१॥
अनंत उपाय जरी तुम्हीं केले । पार पावविलें नव जाय ॥२॥
नाना तीर्थयात्रा घडल्या तुम्हांसी । परी संतोषासी न पावल ॥३॥
व्रतें तपें यज्ञें दानें चित्तशुद्धि । परी निजपदीं स्थिर नोहे ॥४॥
विवेक वैराग्य बळें सदगुरुभेटी । आन आटाआटी नलगे कांहीं ॥५॥
एका जनार्दनीं गुरुचरण धरीं । तेथें स्थिर करी मन नरा ॥६॥

१८३१

नमावे हे नित्य नित्य सदगुरुचे पाय । आन तो उपाय करुं नये ॥१॥
गुरुचरनांविण मानुं नये कांहीं । वेद शास्त्र पाहीं हेंचि सांगे ॥२॥
एका जनार्दनीं गुरुचरण सेवा । प्रिय होय देवा सर्वभावें ॥३॥

१८३२

नमुं जाय तंव गुरुत्वा । तंव त्रैलोक्य आलें गुरुत्वा ॥१॥
तें आतां नमना नुरेचि गुरु । गुरुत्वा आला संसारु ॥२॥
वंद्यत्वें नमुं गुरुभेदे । तंव त्रैलोक्य गुरुत्वें नांदें ॥३॥
गुरुवांचुनीं न दिसे कांहीं । तंव सानथोर अवयवें गुरु पाहीं ॥४॥
थोर गुरुत्वा आलें गौरव । तरी गुरुनामें नेघें अहंभाव ॥५॥
एका जनार्दनाच्या पायीं । नमुं गेलों तो गुरुशिष्य नाहीं ॥६॥

१८३३

सदगुरुसी शरण जाय । त्यासी ब्रह्माप्राप्ति होय ॥१॥
न लगे आणिक उपाव । धरी सदगुरुचे पाय ॥२॥
सदगुरुचें चरणतीर्थ । मस्तकी वंदावें पवित्र ॥३॥
एका जनार्दनीं सदगुरु । हाचि भवसिंधुचा तारु ॥४॥

१८३४

विनंती माझी परिसावी । कृपा दीनावार करावी ॥१॥
नित्य नवा नामघोष । आठव द्यावा सावकाश ॥२॥
नामावांचुनी कांही दुजें । मना आणिक नमो माझें ॥३॥
एका विनंति करी । जनार्दन कृपा करी ॥४॥

१८३५

तुझ्या चरणापरतें । शरण जाऊं आणिकातें ॥१॥
काया वाच आणि मन । रिघाली शरण तुमची ॥२॥
निवारुनि भवताप । त्रिविध तापें तो संताप ॥३॥
एका जनार्दनीं चित्तें । शरण आला न करा परतें ॥४॥

१८३६

ध्येय ध्याता ध्यान । अवघा माझा जनार्दन ॥१॥
आसन शयनीं मुद्रा जाण । अवघा माझा जनार्दन ॥२॥
जप तप यज्ञ यागपण । अवघा माझा जनार्दन ॥३॥
भुक्ति मुक्ति स्थावर जाण । अवघा माझा जनार्दन ॥४॥
एका एकींवेगळा जाण । अवघा भरला जनार्दन ॥५॥

१८३७

जयजय वो जनार्दनें विश्वव्यापक सपुर्ण वो । सगुन अगुण विगुण पुर्णपूर्णानंदघन वो ॥१॥
ब्रह्मा विष्णु रुद्र निर्माण तुजपासुनी वो । गुणत्रय उभय वनीं तुंचि पंचक अंतःकरणीं वो ॥२॥
व्यापुनी पंचक प्राण दश इंद्रिय करणी वो । पंचक विषय स्थानें पंच विषयांचे स्वामिनी वो ॥३॥
स्थूललिंग कारण चौथें महाकारण वो । जागृती स्वप्न सुषुप्ति तुर्या उन्मनीं हें स्थान वो ॥४॥
नेत्र कंठ हृदय मूध्नीं या प्रमाण वो । विश्वजैस प्राज्ञ प्रत्यगात्मा तुं संपुर्न वो ॥५॥
स्थुळ प्रविविक्त सुख चौथे आनंदाभास वो । पिंड ब्रह्मांड आणिक तुं ॐकाराचें सुख वो ॥६॥
त्वंपद आणिक असिपद ते तूं एक वो । आजी पंचकारण षडचक्रांचे भेदन वो ॥७॥
मंत्र तंत्र स्थानी अनावराचे आवरण वो । नसोनि एकपणीं एकाएकीं जनार्दन वो ॥८॥

१८३८

जनार्दनीं माय जनार्दन बाप । जनार्दन ताप निवारिती ॥१॥
जनार्दन बंधु जनार्दन भगिनी । जनार्दन निर्वाणी मजलागीं ॥२॥
जनार्दन सखा जनार्दन चुलता । जनार्दन तत्त्वतां प्राण माझा ॥३॥
जनार्दन सुहृद जनार्दन मित्र । पवित्रापवित्र जनार्दन ॥४॥
जनार्दन जन जनार्दन विजन । माझें तनमन जनार्दन ॥५॥
जनार्दन ऐश्वर्य जनार्दन धन । मज निरंजन जनार्दन ॥६॥
जनार्दन जीव जनार्दन भाव । जनार्दन शिव मजलागीं ॥७॥
जनार्दन पिंड जनार्दन ब्रह्मांड । जनार्दन अखंड परब्रह्मा ॥८॥
एका जनार्दन वृत्ति होय लीन । जालासे तल्लीन परब्रह्मी ॥९॥

१८३९

जनार्दनीं शोभित जन । जनार्दनें साचार ज्ञान । जनार्दनें आकळें मन । ध्याता ध्येय ध्यान जनार्दन ॥१॥
गाई जनार्दन मुखकमळीं । जनार्दनु नयनीं न्याहाळी । ह्रुदयकमळीं । जनार्दनु ॥२॥
जनार्दनें बोलिला वेदु । जनार्दनें बुद्धिसे बोधु । जनार्दनें तोडिला भेदु । परमानदु जनार्दनु ॥३॥
जनार्दनें ज्ञानदृष्टी । जनार्दनें पावन सृष्टी । जनार्दने संतुष्ट पुष्टी । निजभावें भेटी जनार्दनें ॥४॥
जनार्दनें सर्व ज्ञान डोळसु । जनार्दन स्वयंप्रकाशु । जनार्दनें देहबुद्धि निरासु । परमहंसु जनार्दन ॥५॥
जनारने अज्ञानभंग । जनार्दनें नित्य नवा रंग । जनार्दनें वैष्णवसंग । वोडगे रंग जनार्दनें ॥६॥
जनार्दनें सुख होय सुखा । जनार्दन पाठीराखा । जनार्दनें तारिला एका । आम्हां निजसखा जनार्दन ॥७॥

१८४०

जनार्दन कृपा केली । वृत्ति ब्रह्माकार झाली ॥१॥
धन्य धन्य जनार्दन । तयापायींमम वंदन ॥२॥
मन मनपणा हरपलें । तन्मय होऊनियां ठेंलें ॥३॥
चित्त चिंतना विसरलें । चैतय्न्यरुप होऊनि ठेलें ॥४॥
निश्चयरुप जे का बुद्धि । परब्रह्मा तें निरवधी ॥५॥
अहंपणे अहंभाव । तोही झाला देवाधि देव ॥६॥
श्रोत्रेद्रिय ग्राहा शब्द । होऊनि राहिला निःशब्द ॥७॥
त्वगिंद्रिय स्पर्श । तो पैं जाहल परेश ॥८॥
नेत्रें पाहती रुपातें । तें पैं परब्रह्मा आतें ॥९॥
जिव्हासेवितसे रस । तें हें ब्रह्मा स्वयंप्रकाश ॥१०॥
घ्राण सेवितसे गंध । तें हें परात्पर निर्द्वद ॥११॥
वाणीं उच्चारी वचन । तें हें परब्रह्मा जाण ॥१२॥
गमन करिताती पाद । तें हें ब्रह्मा परम पद ॥१३॥
पाणीद्रियें घेणे देणें । तेंचि ब्रह्मा परिपुर्ण ॥१४॥
गुह्मोंद्रियाचा आनंद । तो हा झाला परमानंद ॥१५॥
जे जे क्रिया घडे अंगी । तें तें ब्रह्मारुप जगीं ॥१६॥
पंचप्राण ते अमुप । परब्रह्माचें स्वरुप ॥१७॥
स्थुल सुक्ष्म तें कारण । सकळ ब्रह्मा परिपूर्ण ॥१८॥
महाकारण प्रकृति । परब्रह्माची आकृती ॥१९॥
अन्नमय कोश । परब्रह्माचा विकाश ॥२०॥
कोश तोहि प्राणमय । दिसे प्रत्यक्ष चिन्मय ॥२१॥
मनोमय कोश जाण । परात्पर परिपूर्ण ॥२२॥
कोश विज्ञान पहावा । द्रष्टा दृश्यातीत अवघा ॥२३॥
कोश जाणावा आनंद । तो हा केवळ परमानंद ॥२४॥
समाष्टिव्यष्टयात्मक जग । तें हें परब्रह्मा अभंग ॥२५॥
जनार्दन जन वन । जनार्दन निरंजन ॥२६॥
एका जनार्दन भाव । एकनाथ झाला देव ॥२७॥

१८४१

जनार्दनें माझें केलें असे हित । दाविला देहातीत देव मज ॥१॥
नाठवे भाव अभावना तें कांहीं । स्वर्ग मोक्षनाहीं चाड आम्हां ॥२॥
देहांचें देहत्व देहपण गेलें । एका जनार्दनीं केलें विदेहत्व ॥३॥

१८४२

धन्य गुरु जनार्दन । स्वानंदाचें जें निधान ॥१॥
तेणें केला हा उपकार । दावियेलेंक परात्पर ॥२॥
त्याच्या कृपें करुनि जाण । प्राप्त झालें ब्रह्माज्ञान ॥३॥
एका जनार्दन सदगुरु । जनार्दन माझा पैं आधारु ॥४॥

१८४३

माझी जनार्दन माउली । प्रेमपान्हा पान्हावली ॥१॥
तीच नित्य मज सांभाळी रात्रंदिवस सर्वकाळीं ॥२॥
आठवितों वेळोवेळां माझा तिजलागीं कळवळा ॥३॥
एका जनार्दनीं बाळ । माता रक्षीं पैं स्नेहाळ ॥४॥

१८४४

वेद तो आम्हां जनार्दन । शास्त्र तें आम्हां जनार्दन । पुराण जनार्दन । सर्वभावें ॥१॥
सुख जनार्दन । दुःख जनार्दन । कर्म धर्म जनार्दन । सर्वभावें ॥२॥
योग जनार्दन । याग जनार्दन । पाप आणि पुण्य । तेंही जनार्दन ॥३॥
यापरे सर्वस्व अर्पी जनार्दन । एका जनार्दनीं साधे भजन ॥४॥

१८४५

आमुचा आचार आमुचा विचार । सर्वभावें निर्धार जनार्दन ॥१॥
आमुचा दानधर्म यज्ञ तें हवनक । सर्व जनार्दन एकरुप ॥२॥
आमुचा योगयाग तप तीर्थाटन । सर्व जनार्दन रुप असे ॥३॥
आमुचें आसन मुद्रा जनार्दन । एका जनार्दन भजन हेंचि खरें ॥४॥

१८४६

स्वजनीं जनार्दन विजनीं जनार्दन । जीव तो जनार्दन जीवनकळा ॥१॥
जनक जनार्दन जननी जनार्दन । जन तो जनार्दन होऊनी ठेला ॥२॥
भाव जनार्दन स्वभाव जनार्दन । देव जनार्दन जेथें तेथें ॥३॥
एका जनार्दनीं आकळे जनार्दन । एका जनार्दन निश्चळ तेथें ॥४॥

१८४७

आम्हां जप जनार्दन तप जनार्दन । स्वरुप जनार्दन जनीं वनीं ॥१॥
आम्हां कर्म जनार्दन धर्म जनार्दन । ब्रह्मा जनार्दन जन सहित ॥२॥
आम्हां योग जनार्दन याग जनार्दन । भोग जनार्दन अहर्निशी ॥३॥
आम्हां ध्येय जनार्दन ध्यान जनार्दन । एका जनार्दन ज्ञानरुप ॥४॥

१८४८

दुरवरी वोझें वाहिलासे भार । आतां वेरझार खुंटलीसे ॥१॥
माझिया पैं मनें मानिला विश्वास । दृढभावें आस धरियेली ॥२॥
सांपडला मार्ग उत्तमाउत्तम । गेलें कर्म धर्म पारुषोनी ॥३॥
एका जनार्दनीं पाहतां निश्चित । निवारली भ्रांति देहा देव ॥४॥

१८४९

शांती क्षमा दया ज्ञानविज्ञान । निरसले जाण भेदाभेद ॥१॥
यापरतें सुलभ आम्हां एक नाम । मोक्ष मुक्ति धाम फोलकट ॥२॥
न करुं सायास ब्रह्माज्ञान आटी । योगाची कसवटीं वायां तप ॥३॥
एका जनार्दनीं एक जनार्दनीं । जनींवनीं संपुर्ण भरलासे ॥४॥

१८५०

पावलों प्रसाद । अवघा निरसला भेद ॥१॥
द्वैताद्वैत दुर ठेलें । एकपणें एक देखिलें ॥२॥
जन वन समान दोन्हीं । जनार्दन एकपणीं ॥३॥
एका जनार्दनीं लडिवाळ । म्हणोनि करावा सांभाळ ॥४॥

१८५१

माथां ठेवोनियां पाव । माझा देहींच केला दीव ॥१॥
नवलाव पायाचा मी केला । माझा देहींचे देवपणा नेला ॥२॥
पायींपराक्रम पंचानन । पायीं निरसला देह अभिमान ॥३॥
पायीं देहासी पाहें ठावो । पायीं देहचि केला वावो ॥४॥
नवल पायाचा हा भावों । पायीं निरेचि देहीं देवो ॥५॥
एका जनार्दनाच्या पायीं । देह विदेह दोन्हीं नाहीं ॥६॥

१८५२

अभिनव सांगतां विस्मयो दाटला । देहींच भासला देव माझ्या ॥१॥
नवल कृपेंचें विंदान कैसें । जनार्दनें सरसें केलें मज ॥२॥
साधनाची आटी न करितां गोष्टी । हृदयसंपुष्टीं दाविला देव ॥३॥
एका जनार्दनीं एकपणें शरण । नवळे महिमान कांहींमज ॥४॥

१८५३

तळीं पृथ्वीं वरी गगन । पाहतां अवघेंचि समान ॥१॥
रिता ठाव नाहीं कोठें । जगीं परब्रह्मा प्रगटे ॥२॥
स्थावर जंगम पहातां । अवघा भरला तत्त्वतां ॥३॥
भरुनीउरला दिसे । एका जनार्दनी हृदयीं वसे ॥४॥

१८५४

सहा चार अठरा बारा जे वर्णिती । चौदांची तों गति कुठित गे माय ॥१॥
पांचासी न कळे सात पैं भांडती । आठांची तो गति कुंठित जाली गे माय ॥२॥
नवल मौनावलें दशम स्थिरावलें । एका दशें धरिलें हृदयीं गे माय ॥३॥
द्वादशा पोटीं त्रयोदशा होटीं । एका जनार्दनाचे दृष्टी उभा गे माये ॥४॥

१८५५

पंधरा भागले सोळांसी न कळे । सतरा वेडावले न कळे माय ॥१॥
एकुणवीस भले विसांतें पुसती । तयांसी ती गति न कळे गे माय ॥२॥
एकवीस वेगळे विसीं मुराले । तयांचे तयां न कळे गे माय ॥३॥
तेवीस चोवीस वर्तें जगाकारीं । एका जनार्दनीं पंचविसावा हृदयीं गे माय ॥४॥

१८५६

एक ते एक एकासी कळेना । उगेचि कल्पना घेतीं वेडे ॥१॥
एकवांचुनी नाहीं एक सर्वां ठायीं । एकचि हृदयीं पुरें बापा ॥२॥
एकातें आवडी धरितां प्रेमें पोटीं । दुजा ठाव सृष्टीं कोठें असे ॥३॥
एका जनार्दनीं एकाची आवडी । एकपणें गोडी एक जाणें ॥४॥

१८५७

एक दोन असे करिती विचार । एकाचें अंतर एका न कळें ॥१॥
दोन ऐसें एक सर्वा ठायीं वसे । योगियां न दिसे एक दोन ॥२॥
जयासाठीं सर्व करिती आटाआटी । एक दोन सृष्टी भरलेसे ॥३॥
एका जनार्दनीं एक दोन वेळां । जनार्दनीं कळातीत जाणें ॥४॥

१८५८

कैंचें सुख कैंचें दुःख । कैंचा बंध कैंचा मोक्ष ॥१॥
कैंचा देव कैंचा भक्त । कैंचा शांत कैंचा अशांत ॥२॥
कैंचे शास्त्र कैंचा वेद । कैंची बुद्धि कैंचा बोधा ॥३॥
जन नोहें जनार्दन । एका जनार्दनीं भजन ॥४॥

१८५९

अवघेंचि त्रैलोक्य आनंदाचे आतां । चरणीं जगन्नाथा चित्त ठेलें ॥१॥
माय जगन्नाथ बाप जगन्नाथ । अनाथांचा नाथ जनार्दन ॥२॥
एका जनार्दनीं एकपणें उभा । चैतन्याची शोभा शोभलीसे ॥३॥

१८६०

नेणें मंत्र तंत्र बीजाचा पसारा । जनार्दन सोईरा घडला मज ॥१॥
भक्ति ज्ञान विरक्ति नेणें पैं सर्वथा । मोह ममता चिंता कांहीं नेणें ॥२॥
योगयाग कसवटी कांहीं नेणों आटी । सेव देखों सृष्टी जनार्दन ॥३॥
काया वाचा मन ठेविलें चरणीं । एका जनार्दनीं सर्वभावें ॥४॥

१८६१

कोटी कंदर्पांच्या श्रेणीं । कुर्वडींतक जनार्दनीं ॥१॥
बरवा जनार्दनीं जनीं । पाहतां तनुमन भुलवणी ॥२॥
नयन लाचावले दोन्हीं । आन न दिसे त्रिभुवनीं ॥३॥
शंकरासी झाला गोड । काय इतरांचा पाड ॥४॥
रूपा भाळला कंदर्प । तेणें कृष्ण केला बाप ॥५॥
रमा रमणीये सर्वांसी । झाली चरणाची दासी ॥६॥
सनकादिक अति विरक्ति । तेहि हरिपदीं आसक्त ॥७॥
जनीं जनार्दन नेटका । एकाएकी चरणीं देखा ॥८॥

१८६२

तुम्हीं करुनियां सेवा । वाढविलें मज नांवा ॥१॥
ऐसा कृपाळू उदार । पांडुरंग तूं निर्धार ॥२॥
नानापरी उपचार । नित्य पुरवा अपार ॥३॥
उतराई नोहे देखा । म्हणे जनार्दनीं एका ॥४॥

१८३३

पुजा उपचार । मज पुरविले अपार ॥१॥
कळूं दिली नाहीं मात । अपराधी मी पतीत ॥२॥
जडजीवां उद्धरीलं । एका जनार्दनीं ऐसें केलें ॥३॥

१८६४

तुम्हीं कृपाळुजी देवा । केलीं सेवा आवडी ॥१॥
करुनी सडा समार्जन । पाळिलें वचन प्रमाण ॥२॥
उगाळुनि गंध पुरविलें । सोहोअळे केले दासाचे ॥३॥
ऐसा अपराधी पतीत । एका जनार्दनीं म्हणत ॥४॥

१८६५

तुम्हीं पुर्ण कृपा केली । मज दाविली निजमूर्ति ॥१॥
तेणे निवरला शीण । गेलें जन्ममरण भान ॥२॥
जें जें मधी होतें आड । त्याचें कोडें फेडिलें ॥३॥
जाचलों होतों पषऊर्मीं । पावलों दरुशनों सुख जेणें ॥४॥
एका जनार्दनीं वासना ।जाहलें समाधान मना ॥५॥

१८६६

गुरुस्मरण करितां देख । स्मरणें विसरे तहानभुक ॥१॥
आसनीं शयनीं भोजनीं । गुरुतें न विसंबे ध्यानीं मनीं ॥२॥
गुरुसेवेची आवडी । सेवा करी चढोवोढी ॥३॥
गुरुचरणाची गोडी । एका जनार्दनी पायीं दडीं ॥४॥

१८६७

निगुर्णाची प्राप्ति सगुणाचें योगें । वरि भक्ति अंगीं दृढ भाव ॥१॥
नलगे ध्यान प्रौढी योगयाग तपें । ज्ञानचियें बापें हातां नये ॥२॥
पाहिजे समता सर्वाभूती भाव । मुंगी आणि राव सारखेची ॥३॥
एका जनार्दनीं हेंचि हातवटीं । देवा तुझी भेटी तरीच होय ॥४॥

१८६८

मुळीच निर्विकार ब्रह्मा तें निश्चळ । त्यामाजीं चंचळ अहंस्फूर्ति ॥१॥
तेचि ज्ञप्तीकळा चिन्मात्र स्वरुप । तो हरी संकल्प पुरातन ॥२॥
संकल्पी कल्पेन तेचि मूळ प्रकृती । जन्म अव्यक्त ती माया पोटीं ॥३॥
तेथोनी हिरण्यगर्भ तें जन्मलें । तया पोटा आलें विराट पैं ॥४॥
गुणभूत देह होतो माये पोटीं । तत्त्वज्ञान पाठीं विस्तारलें ॥५॥
स्थळा पासोनियां मुळाकडे जावें । सर्वसाक्षी व्हावें स्वयंब्रह्मा ॥६॥
सदगुरुचा तो पैं जालिया प्रसाद । एकाजनार्दनीं बोध ठरावे तो ॥७॥

१८६९

निराळा निराळा राहे तु सढळ । दृश्याचे पाल्हाळ मागें सारी ॥१॥
तेथे तीर्थ संन्यास घेई निश्चयाचा । मेरु होई सुखाचा सहजपणें ॥२॥
धृतीची धारणा नाद आणि मना । मेळवी गगना गुरुमुखें ॥३॥
तेथें पिंडापदा ग्रास स्वरुप चिदाकाश । एका जनार्दनीं वास एकपणें ॥४॥

१८७०

दृश्य तो जोगिळी देखणें कवळी । दृष्टी ज्याचें मेळी समरस होय ॥१॥
लक्षालक्ष भेदी निरसी उपाधी । महाशून्य पदीं पैठा होय ॥२॥
मन पवन गांठीं संगम गोल्हाटीं । तूर्या औटपिठीं स्थिर करी ॥३॥
मनाचें उन्मन जनार्दनीं खूण । यालागीं शरण एकनाथ ॥४॥

१८७१

महा तम अंक दाता जो मोक्षाचा । गुरुपदी साचा भाव असो ॥१॥
आनंदित मन चिंतनाचे ठायीं । मनी नसो काहीं विकल्प तो ॥२॥
पाप ताप दैन्य जातील सहज । गुरुचरणरज वंदिलीया ॥३॥
एका जनार्दनीं सदगुरुचरणीं । वृत्ति असो वाणी नाम वदो ॥४॥

१८७२

पृथ्वी आप तेज वायु गगन । हीं पंचभुतें भिन्नभिन्न ॥१॥
येथें न करीं ठाव । धरी गुरुचरणीं भाव ॥२॥
पंचभूतें पंचप्राण । अवघा एक परिपूर्ण ॥३॥
देहीं आसोनी विदेही । एका जनार्दनीं पाहीं ॥४॥

१८७३

तोंडी घासु डोई टोला । ऐसा भजनार्थ जाला ॥१॥
तो सर्वस्वी नागवला । वैरी आपुला आपणचि ॥२॥
एका जनार्दनीं मात । भज भज सदगुरुनाथ ॥३॥

१८७४

एक शुद्ध ब्रह्मा ज्ञानाचें भांडार । एक तें अंतर मळीन सदा ॥१॥
दोघांमांजी वसे परमात्मा एक । परि बुद्धिचा तो देख पालटची ॥२॥
एका जानर्दनीं गुरुसी शरण । काया वाचा मन ठेवा पायीं ॥३॥

१८७५

हाती सांपडतां वर्म । वाउगा श्रम कोन करी ॥१॥
पायाळची जवळी असतां । धन सर्वथा बहु जोडे ॥२॥
अंजन तें गुरुकृपा । पुण्य पापा कोण लेखा ॥३॥
शरण एका जानर्दनी । दुजेपणीं एकला दिसे ॥४॥

१८७६

पीक पीकलें प्रेमाचें । सांठविलें गगन टांचें ॥१॥
भूमि शोधोनी पेरिजे बीज । सदगुरुकृपें उगवलें सहज ॥२॥
कामक्रोधाच्या उपटोनी पेंडी । कल्पनेच्या काशा काढीं ॥३॥
एका जनार्दनीं निजभाव । विश्वंभारित पिकला देव ॥४॥

१८७७

सर्वभावें दास होती सदगुरुचे । धन्य भाग्य तयाचें काय वानूं ॥१॥
पार नाहीं सुखा तयांचिया दैवा । वांचुनी केशवा भक्ति नाहीं ॥२॥
एका जनार्दनीं सर्वभावें शरण । तनुमनधन वोवाळावें ॥३॥

१८७८

निरालंब देशींचा गुरुराया । धरें कां रे भाव चरणकमळीं ॥१॥
धरितांचि भाव नासतसे माया । त्यांचें स्वरुप ठाया वोळखावें ॥२॥
भाव अभावा विरहित साचे । तें रुप जयाचें हृदयीं ध्यावें ॥३॥
एका जनार्दनीं ऐसें जें रुपडें । हृदयीं चोखडें ध्याई जना ॥४॥

१८७९

गुरुमुखें घेतां तो निर्दोष । येर्‍हर्वीं आयास पडे कष्ट ॥१॥
राम कृष्न हरिमंत्र हा सोपा । उच्चारितां खेपा खंडे कर्म ॥२॥
तुटती भावना द्वैताची ते बुद्धि । निरसे उपाधि कामक्रोध ॥३॥
एका जनार्दनीं सत्य सत्य साचा । रामनाम मंत्रांचा जप करीं ॥४॥

१८८०

मोह ममता ही समुळ नाशावी । तेव्हाचि पावावी आत्मशुद्धि ॥१॥
चित्तशुद्धि झालिया गुरुचरणसेवा । तेणें ज्ञानठेवा प्राप्त होय ॥२॥
एका जनार्दनीं प्राप्त झाल्या ज्ञान । ब्रह्मा परिपुर्ण अनुभवेल ॥३॥

१८८१

वर्णावी ती थोरी एका सदगुरुची । येरा मानवाची कामा नये ॥१॥
सदगुरु समर्थ कृपेचा सागर । मनी वारंवार आठवावा ॥२॥
सदगुरुचरणीं तल्लीन हे वृत्ति । वृत्तीची निवृत्ति क्षणमात्रें ॥३॥
एका जनार्दनीं आठवीं सदगुरु । भवसिंधु पारु पावलसे ॥४॥

१८८२

बुद्धि आणि मन सावध करुन । मन उघडीं लोचन मुल तत्त्वीं ॥१॥
सदगुरुचें दास्य करीं एकभावें । काया वाचा जीवें शरण रिघा ॥२॥
पंचभूतापर प्रकृतीचा वर । नामरुप विस्तार नाही जेथें ॥३॥
एका जनार्दनीं धारणा ही बळी । चतुर्थ शुण्यावरी चित्त यावें ॥४॥

१८८३

परब्रह्मा प्राप्तीलागीं । कर्मे आचरावी वेगीं ॥१॥
चित्त शुद्ध तेणें होय । भेटी सदगुर्चे पाय ॥२॥
कर्म नित्य नैमित्तिक । प्रायश्चित जाण एक ॥३॥
उपासन ते चवथें । आचरावें शुद्ध चित्तें ॥४॥
तेणें होय चित्त स्थिर । ज्ञानालागीं अधिकार ॥५॥
होय भेटी सदगुरुची । ज्ञानप्राप्ति तैंचि साची ॥६॥
प्राप्त झाल्या ब्रह्माज्ञान । आपण जग ब्रह्मा परिपूर्ण ॥७॥
एका जनार्दनीं भेटला । ब्रह्मास्वरुप स्वयें झाला ॥८॥

१८८४

बहुत दाविती खुणा । आमुच्या नये त्या मना । आजी आला पाहुणा । गुरुराव ॥१॥
सांगे बोधाचिया गोष्टी । म्हणे का रें होतां कष्टी । या संसाराची तुटी । करा करा लवलाहे ॥२॥
कां रे होता उगेच उदास । आशा मोह तोडा पाश । कां रे कासावीस । होतां वाउगे परदेशी ॥३॥
धरा धरा मंत्र मुखीं । जेणें शिवादिक जाहलें सुखीं । तुमचें तुम्हां न कळे शेखीं । वाउगें कां शिणतां ॥४॥
अरे नको वेरझारा । चुकवा जन्ममरणा सारा । एका जानर्दनीं म्हणे । धरा विश्वास संतवचनीं ॥५॥

१८८५

ऐसें जे धाले पुर्ण निमाले । ते नाहीं आले परतोनियां ॥१॥
घडीनें घडी चढतसे गोडी । अखंड आवडी संतापायीं ॥२॥
सांडोनियां काम स्मरे रामनाम । अंतरीं तें प्रेम धरुनियां ॥३॥
एका जानर्दनीं रंगलें नामीं । तया वंदुं आम्हीं सर्वभावें ॥४॥

१८८६

चंचळत्व मनाचें मोडे । दृष्टीचें स्थिरत्व जोडे । सहज समाधि घडे । हरिकॄपेनें पाहे पां ॥१॥
पवफ़्न पवनाची आटणी । आसनीं दृढ दृष्टी ठेउनी । गोल्हाट भेदोनी । त्रिकुटाचल मस्तकीं ॥२॥
निरालंबीं विश्रांति । पूर्ण एकाजर्नादन स्थिति । अखंड भोगिताति । जनार्दन कृपें ॥३॥

१८८७

गोडी वेगळा ऊंस वाढे । हें तो न जोडे कल्पांतीं ॥१॥
जों जों वाढे तों तों गोड । ऐशी चाड भावाची ॥२॥
जों जों धरिशील भाव । तों तों देव दिसे पुढें ॥३॥
ही तों प्रचीति घ्या अंगीं । नाचा रंगीं संतांच्या ॥४॥
रुपावेगळी ती छाया । एका जानर्दनीं लागे पायीं ॥५॥

१८८८

श्रीगुरुपायीं ठेवींतुं विश्वास । दासाचा तुं दास होय त्यांच्या ॥१॥
परब्रह्मा राम वसिष्ठा शरण । कृष्णें संदीपन गुरु केला ॥२॥
वाल्मिका उपदेशी नारद तो मुनी । वंद्य त्रिभूवनीं झाला वाल्हा ॥३॥
एका जनार्दनीं गुरु मज भेटला । मोकळा दाविला मार्ग तेंणें ॥४॥


गुरुपरंपरा – अभंग १८८९ ते १९००

१८८९

ध्यानीं बैसोनी शंकर । जपे रामनाम सार ॥१॥
पार्वती पुसे आवडी । काय जपतां तांतडी ॥२॥
मंत्र तो मज सांगा । ऐसी बोलतसे दुर्गा ॥३॥
एकांतीं नेऊन । उपदेशी राम अभिधान ॥४॥
तेचि मच्छिद्रा लाधलें । पुढें परंपरा चालिलें ॥५॥
तोचि बोध जनार्दनीं । एका लागतसें चरणीं ॥६॥

१८९०

वदुनीं श्रीगुरुचरण । संतमहिमा वर्णु ध्यान ॥१॥
आदिनाथगुरु । तयापासोनी विस्तारु ॥२॥
आदिनाथें उपदेश । केला मत्स्येद्रा तोशिष्य ॥३॥
मत्स्येंद्र तो वोळला । गोरक्षासी बोध केला ॥४॥
गोरक्ष अनुग्रहित । गहिनी संप्रदाययुक्त ॥५॥
गहिनी दातारें । निवृत्ति बोधिलासे त्वरें ॥६॥
निवृत्ति प्रसाद । ज्ञानदेवा दिला बोध ॥७॥
ज्ञानदेव कृपेंकरुन । शरण एका जनार्दन ॥८॥

१८९१

सांबें बोधियेला कृपावंत विष्णु । परब्रह्मा पुर्ण सांब माझा ॥१॥
सांब उपदेशी उमा मच्छिद्रासी । ब्रह्मारुप त्यासी केलें तेणें ॥२॥
मच्छिंद्रापासुनी चौरंगी गोरक्ष । एका जनार्दनीं अलक्ष दाखविलें ॥३॥

१८९२

गोरक्षनाथें उपदेश केला । ब्रह्मारुप झाला गहिनीनाथें ॥१॥
गहिनीनें निवृत्तिनाथासी । उपदेश त्यासी आत्मबोध ॥२॥
निवृत्तिनाथाने ज्ञानदेव पाहीं । एका जनार्दनीं तेही बोधियेलें ॥३॥

१८९३

ज्ञानदेवें उपदेश करुनियां पाहीं । सोपान मुक्ताई बोधियेली ॥२॥
मुक्ताईनें बोधखेचरासी केला । तेणे नामियाला बोधियेलें ॥२॥
नाम्याचें कुंटुंब चांगा वटेश्वर । एका जनार्दनीं विस्तार मुक्ताईचा ॥३॥

१८९४

ज्ञानराजें बोध केला । सत्यबळा रेडा बोलाविला प्रतिष्ठानीं ॥१॥
भोजलिंग ज्याची समाधी आळंदीं । ज्ञानराज बोधी तिघांजणां ॥२॥
सत्यबळें बोध गैबीराया केला । स्वयें ब्रह्मा झाला सिद्धरुप ॥३॥
एका जनार्दनीं ऐसी परंपरा । दाविले निर्धारा करुनिया ॥४॥

१८९५

मच्छिंद्रानें मंत्र गोरक्षासीदिला । गोरक्ष वोळला गहिनीराजा ॥१॥
गहिनीनें खूण निवृत्ति दिधली । पूर्ण कृपा केली ज्ञानराजा ॥२॥
ज्ञानदेवें बोध जगासी पैं केला । एका जनार्दनीं धाला पूर्ण बोधें ॥३॥

१८९६

परेंचें जें सुख पश्यंती भोगी । तोचि राजयोगी मुकुटमणी ॥१॥
सिद्धाची ही खुन साधक सुख जाण । सदगुरुसी शरण रिघोनिया ॥२॥
वैखरीं व्यापारी मध्यमेच्या घरीं । ओंकाराच्या शिरी वृत्ति ठेवी ॥३॥
आदिनाथ ठेवणें सिद्ध परंपरा । जनार्दनीं वेव्हारा एकनाथीं ॥४॥

१८९७

आदि गुरु शंकर ब्रह्माज्ञान खूण । बाणली पैं पुर्ण मत्स्येंद्रनाथीं ॥१॥
मत्स्येंद्र वोळला गोरक्ष बोधिला । ब्रह्माज्ञान त्याला कथियेलें ॥२॥
गोरक्ष संपुर्ण निवेदिलें गहिनी । तेणें निवृत्तिलागुनी उपदेशिलें ॥३॥
निवृत्तिनाथें ज्ञानदेवासी दिधलें । परंपरा आले ऐशा परी ॥४॥
एका जनार्दनीं तयाचा मी दास । उच्छिष्ट कवळास भक्षीतसे ॥५॥

१८९८

जो निर्गुण निराभास । जेथुन उद्भव शबल ब्रह्मास । आदिनारायण म्हणती ज्यास । तो सर्वांस आदिगुरु ॥१॥
तयाचा ब्रह्मा अनुग्रहीत । ब्रह्मा अत्रीस उपदेशीत । अत्रीपाद प्रसादीत । श्रीअवधुत दत्तात्रय ॥२॥
दत्तात्रय परंपरा । सहस्त्रार्जुन यदु दुसरा । जनार्दन शिष्य तिसरा । केला खरा कलियुगीं ॥३॥
जनार्दन कृपेस्तव जाण । समुळ निरसलें भवबंधन । एका जनार्दनीं शरण । झाली संपुर्ण परंपरा ॥४॥

१८९९

करी जो सृष्टीचे रचन । तया न कळे बह्माज्ञान । तो श्रीनारायण । शरण रिघे ॥१॥
न कळे न कळे ब्रह्माज्ञान । म्हणोनिक धरितसे चरण । नारायण परिपूर्ण । उपदेशी ब्रह्मा ॥२॥
ब्रह्मा अत्रीतें सांगत । ब्रह्माज्ञान हृदयीं भरित । अत्री पूर्ण कृपेस्थित । दत्तात्रय सांगतसे ॥३॥
दत्तात्रय कृपें पुर्ण । जनार्दनीं पूर्णज्ञान । जगचि संपूर्ण । एक रुप तयासी ॥४॥
एका जनार्दनीं पूर्ण । ब्रह्माज्ञानाची खुण । बोधोनियां संपूर्ण । मेळविलें आपणीया ॥५॥

१९००

जनार्दनाचा गुरु । स्वामी दत्तात्रय दातारु ॥१॥
त्यांनीं उपकार केला । स्वानंदाचा बोध दिला ॥२॥
सच्चित्सुखाचा अनुभव । दाखविला स्वयमेव ॥३॥
एका जनार्दनीं दत्त । वसो माझ्या हृदयांत ॥४॥


तुमच्या शेतमालाची मोफत जाहिरात करण्या साठी कृषी क्रांती ला अवश्य भेट द्या 
ref: transliteral

संत एकनाथ अभंग १५५१ते१९००

Leave a Comment

Your email address will not be published. Required fields are marked *